Refakatsiz çocuk sayısı 263’ü buldu! Koruyucu aile olmak isteyenlerin sayısı 40 bini geçti
Refakatsiz çocuk sayısı 263'ü buldu. Ailesi bulunamayan çocuklar devlet koruması altına alınırken, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koruyucu aile olmak isteyenler için duyuru yaptı. O duyuru sonrasında ise başvurular arttı. Peki kimler koruyucu aile olabilir? Kriterler neler?
Deprem bölgesinde ailesini kaybeden ya da arama kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları sürdüğü için hala ailesine ulaşılamayan çocuklar var. Refakatçisi bulunmayan çocuklar devlet koruması altına alınıyor. Şimdilik bu çocukların sayısı 263’ü buldu. 162 çocuğun çeşitli illerdeki hastanelerde tedavisi sürerken, tedavisi tamamlanan ve devlet koruması altındaki kurumlara yerleştirilen çocukların sayısı ise 101’e ulaştı. Bakanlık tarafından kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra ailesine teslim edilen çocuk sayısı ise 18. Türkiye enkazdan çıkarılan refakatsiz çocuklar için de seferber oldu. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı koruyucu aile olmak isteyenler için duyuru yaptı. O duyuru sonrasında ise başvurular arttı. Peki kimler koruyucu aile olabilir? Kriterler neler? Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürü Musa Şahin HABERTÜRK’ün sorularını yanıtladı.
Koruyucu aile olmak için ne yapmak gerekiyor? Nasıl bir başvuru yolu izlenmeli?
Koruyucu aile olmak isteyen kişiler e-devlet üzerinden veya yaşadıkları ildeki Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne şahsen başvuruda bulunabilirler. E-Devlet üzerinde ‘Koruyucu aile ilk görüşme talebi’ yapıldıktan sonra, başvuru talepleri sistem üzerinden il müdürlüklerine ulaşmakta ve meslek elemanları tarafından ailelere dönüş yapılmaktadır. Burada öncelikle başvuranlara koruyucu aile hizmeti hakkında ayrıntılı bilgi verilmekte, ayrıca başvuru yapan koruyucu aile adaylarımızın sorularına yanıt verilmektedir.
Koruyucu aile olmanın kriterleri nelerdir?
Ülkemizde T.C. vatandaşı olup sürekli olarak Türkiye’de ikamet eden, 25-65 yaş aralığında bulunan, en az ilkokul mezunu, düzenli geliri bulunan, evli/bekâr veya çocuklu/çocuksuz herkes koruyucu aile olabilir. Bunun yanında koruyucu ailelerin çocuğun bakımını engelleyecek bir sağlık probleminin olmaması ve belirli suçlar ile ilgili adli sicil kayıtlarının olmaması gerekmektedir.
Koruyucu aile taleplerinde öncelik çocuğun akrabalarına verilmektedir. Yakın çevre ve akraba kişilerde yaş ve eğitim şartı aranmamaktadır.
Evlat edinmekle koruyucu aile olmak arasındaki farklar neler?
Koruyucu aile ve evlat edinme hizmetleri birbirinden farklı hizmetlerdir. Çocukların öncelikle hangi hizmete uygun olduğu değerlendirilmektedir. Bir çocuğun evlat edindirilebilmesi için hukuksal şartları taşıyor olması gerekmektedir. Evlat edindirilen çocuk, evlat edinenin mirasçısı olmaktadır. Evlat edinme hizmetinde ilk bir yıl çocukların izlemeleri yapılmakta daha sonra anne ve babaya ait haklar ve yükümlülükler mahkeme kararıyla evlat edinen aileye geçmektedir. Evlat edinme hizmetinde nüfus kaydında çocuğun ana ve baba adı olarak evlat edinen kişilerin adı gözükmektedir. Evlat edinme işlemi mahkeme kararıyla tamamlandığında korunma kararı kalkmaktadır.
KORUYUCU AİLELERE DEVLET DESTEĞİ DE SAĞLANIYOR
Koruyucu aile hizmetimiz Bakanlığımız ve koruyucu ailelerimizin işbirliği ile yürütülen çocukların aile ortamında sağlıklı bir şekilde büyümelerine yönelik bir hizmettir. Çocuklar koruyucu ailelerimizin yanında ilk yıl her ay sonraki yıllarda üç aylık sürelerle izlenmektedir. Koruyucu ailelere, çocuğun bakım ve yetiştirilme masraflarına karşılık olarak Yönetmelik ile belirlenen oranlarda ve kalemlerde aylık ödeme yapılmaktadır. Koruyucu aile hizmetinde nüfus kaydında çocuğun ana ve baba adı olarak biyolojik ailenin bilgileri gözükmektedir. Koruyucu aile hizmeti çocuğun korunma kararı kaldırılıncaya kadar devam etmektedir. Koruyucu ailede yetişen çocuklar istihdam hakkından yararlanmaktadır.
Başvurular ne kadar süre içerisinde sonuçlandırılıyor?
Başvuru sonrası yapılan ilk görüşme sonrasında koruyucu aile olma sürecine devam etmek isteyen ve ilk görüşmesi olumlu geçen kişilerden sağlık raporu ve adli sicil belgesi gibi çeşitli belgeler talep edilmektedir. Söz konusu belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda başvuruya engel bir durum tespit edilmediği takdirde sosyal inceleme sürecine geçilmektedir. Sosyal inceleme ile başvuranların kişilik özellikleri, bir çocuğun bakımını sağlama becerileri, aile ilişkileri, yaşanılan hanenin fiziksel koşulları, çevre koşulları gibi konular araştırılmaktadır. Böylece kişilerin koruyucu aileye uygun olma durumu, konusunda uzman meslek elemanlarınca değerlendirilmektedir. Ayrıca başvurular il müdürlüklerinde oluşturulan komisyonlar yoluyla gözden geçirilmekte ve uygun bulunan ailelerimiz koruyucu aile statüsü kazanarak sıraya alınmaktadır. Bu süreç 3-6 ay arası değişen bir zamana yayılmaktadır. Bu sürede koruyucu ailelerin bir çocuğa koruyucu aile olma yönündeki kararlılıkları değerlendirilmektedir. Böylece çocuğun koruyucu aileye yerleştirildikten sonra tekrar kuruluşa dönmesinin önüne geçilmektedir. Çocukların ikincil bir travmayı yaşaması önlenmektedir.
MEVCUT KORUYUCU AİLE SAYISI 7 BİN 430KORUYUCU AİLELERİN YANINDA 9 BİN ÇOCUK KALIYOR
Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocuklar koruyucu ailelerle birlikte yaşamaktadırlar. Hatta reşit olduktan ve korunma kararı sona erdikten sonra anne baba çocuk bağı oluştuğu için çocuklarımız koruyucu aileleriyle birlikte yaşamayı tercih etmektedirler.
Türkiye genelinde kuruluşlarımızda 14 bin civarında çocuk kalıyor. Koruyucu ailelerimizde toplam 9 bin çocuk var. Öncelikle yakın akrabaları (teyze, hala, dayı amca, büyükanne, büyükbaba) koruyucu aile olmalarını tavsiye ediyoruz. Şu anda 7 bin 430 koruyucu ailemiz var. Kuruluşlarımızda kalmakta olan çocuklarımızı öncelikle sırada olan koruyucu ailelerimiz ve şu anda koruyucu olup yanında çocuk bulunan ailelerimizin yanına yerleştirilmektedir. Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukların bakım ve yetiştirilmesinin sağlıklı olarak gerçekleştirilmesi amacıyla koruyucu ailelere aylık bakım ödemesi yapılmaktadır. Koruyucu aileler talep etmeleri halinde bu bakım ödemesini alabilmektedirler. Koruyucu ailelerimize yanlarında baktıkları çocuklar için yılda iki defa bakım ödemesi iki kat olacak şekilde giyim desteği veriyoruz. Ayrıca Eylül ayında eğitim masrafları için ödemeleri üç kat oranında yapıyoruz.
Çocuklarımız genel sağlık sigortası kapsamında olduğundan hastanelerden ücretsiz biçimde yararlanabiliyor, tedavi masrafları karşılanıyor, ayrıca hastalıkları ile ilgili araç ve gereçlerin teminine ilişkin harcamalar devlet tarafından üstleniliyor. Bunun yanında, çocukların yetenekleri doğrultusunda kurslara katılımı sağlanmaktadır. Çocuklara ve ailelere sunulan destekler yalnızca maddi katkılar ile sınırlı değildir. Koruyucu aile yanına çocuk yerleştirildikten sonra çocuklar ve aileler düzenli olarak takip edilmekte, izlemelerde çocuğun bakımı ve gelişimiyle ilgili her türlü konuda rehberlik ve danışmanlık sağlanmaktadır.
Deprem bölgesindeki refakatsiz çocukların bakım ve korunma ihtiyaçları koruyucu aileler tarafından karşılanmaya başlandıktan sonra bu çocukların birinci derece olmayan akrabaları ortaya çıkıp bu çocukların bakımını ve korumasını üstlenmek isterse ne olacak?
Çocukların ailelerinin akrabalık bağları tespit edildiğinde akrabaların talepleri halinde çocuklar yakın çevre akraba modelinden yararlandırılmaktadır. Deprem bölgesindeki refakatsiz çocuklar ailelerin,yakınlarının ortaya çıkması ihtimaline karşı bir süre kuruluşlarımızda kalacaktır. Süreç içinde yakınlarının bulunamaması durumunda koruyucu aile hizmet modeli ve diğer aile odaklı hizmetlerden (evlat edinme hizmeti, SED hizmeti) yararlandırılacaklardır. Koruyucu aile hizmeti kuruluş bakımına alternatif koruma altındaki çocukların aile yanında bakımlarına yönelik süreli ve geçici bir hizmet modelidir. Önceliğimiz çocukların biyolojik ailesi yanında bakımlarının ve sağlıklı gelişimlerinin sağlanmasıdır. Çocuğun yüksek yararı göz önüne alınarak koruyucu aile hizmetinden yararlandırılan çocuğun biyolojik ailesine döndürülmesi mümkün olduğu durumlarda gerekli incelemeler ve çalışmalar yapılarak çocuklar ailesine teslim edilmektedir.
Deprem bölgesinde refakatsiz çocuk sayısı şu anda nedir?
Kuruluşlarımızda şu anda 101 çocuğumuz bulunmaktadır. Sağlık Bakanlığına hastanelerde tedavileri eden devam çocuklarımız da bulunmakta. Tedavisi süren çocuklarımızın sayısı 162.Bakanlık tarafından gerekli kimlik doğrulaması yapıldıktan sonra 18 çocuk da ailesine teslim edildi.
E-Devlet üzerinden koruyucu aile olmak için başvuruların sayısı nedir?
E-Devlet üzerinden şu ana kadar 40.000 üzerinde koruyucu aile başvurusu alınmıştır.
Sosyal medyada bazı kayıp çocuk ilanları yer alıyor. Bu iddialara ilişkin değerlendirmeniz nedir?
Deprem bölgesinde korumaya ihtiyacı olan tüm çocuklara ulaşılması yönünde çalışmalar devam etmektedir. Çocukların sağlık kontrolleri yapıldıktan sonra deprem bölgesinin dışındaki diğer illerimizdeki uygun kuruluşlara nakilleri gerçekleştirilmekte ya da aileleri, yakınları tespit edilmesi durumunda teslimleri sağlanmaktadır.
Deprem Dayanışma Özel Sayfası