İşçi istediği zaman izne çıkabilir mi?

İşçiler genel olarak izin taleplerini amirlerine sözlü bildiriyorlar. Yönetmelik uyarınca işçi yıllık iznini, kullanmak istediği zamandan en az bir ay önce işverene yazılı şekilde bildirir. İznini hangi tarihler arasında kullanmak istediğini, ücretsiz yol izni isteyip istemediğini yazar. İşveren, bu talepleri işyerinde oluşturulan izin kuruluna iletir.

İŞVEREN İŞÇİNİN TALEP ETTİĞİ TARİHE UYMAK ZORUNDA DEĞİL AMA

İzin kurulu veya işveren, işçinin istediği izin kullanma tarihine uymak zorunda değildir. Bununla birlikte izin sırasını gösteren çizelge hazırlanırken işçilerin izin kullanma tarihlerine ilişkin talebi ve iş durumu dikkate alınır. Birden fazla işçi aynı tarihler için izin talebinde bulunmuşsa işyerindeki kıdem ve bir önceki yıl iznini kullandığı tarih dikkate alınarak sıralama yapılır.

İŞÇİ İSTERSE YOL İZNİ KULLANABİLİR

Yıllık izinlerini işyerinin bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanların talep etmesi ve bunu belgelemeleri koşuluyla 4 güne kadar yol izni verilir. Ancak, yol izni kullanılan günlerde ücret kesilir. İşçi bu süreye ait ücreti alamaz.

Yol izni alan işçi yol iznini kullanmadan dönerse işveren sürenin bitiminden önce işe başlatmayabilir.

İZİN SÜRESİ NASIL HESAPLANIR?

Son işyerinde işe başlama tarihinden itibaren en az bir yıl çalışanlar yıllık izin kullanmaya hak kazanır. İlk defa çalışma hayatına atılanların deneme süresi de bir yıl hesabına dahil edilir.

Yıllık izin süresi, son işyerindeki toplam çalışma süresi üzerinden hesaplanır. Çalışma süresi bir yıldan beş yıla kadar olanlara 14 gün; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 gün; 15 yıl ve daha fazla olanlara 26 gün yıllık ücretli izin verilir. Yıllık izin süreleri, toplu iş sözleşmesiyle veya işverenle işçi arasındaki bireysel iş sözleşmesiyle artırılabilir ancak kanunda belirlenen sürelerin altında olamaz. İşçinin daha önce aynı işverenin bir ya da değişik işyerlerinde geçen hizmetleri yıllık izne hak kazanma ve izin süreleri hesabında dikkate alınır.

Yaşı 18 ve daha küçük işçiler ile 50 ve daha büyük işçilerin yıllık izin süresi 20 günden az olamaz. Yer altında çalışan işçilerin izin sürelerine ise 4’er gün ilave edilir.

İZİN SÜRELERİ TARAFLAR ANLAŞIRSA BÖLÜNEBİLİR

Kanunda işverence yıllık ücretli iznin bölünemeyeceği, sürekli bir şekilde verilmesi gerektiği belirtilmekle birlikte tarafların anlaşması ile yıllık ücretli iznin bölümler halinde kullanılması mümkündür. İzin sürelerinin bölünmesi halinde bir bölümünün en az on gün olması gerekir.

İşverenin yıl içinde vermiş olduğu diğer ücretli ve ücretsiz izinler ile dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izinden mahsup edilemez.

Yıllık ücretli izin günleri hesaplanırken, izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.

İZNE ÇIKAN İŞÇİNİN ÜCRETİ PEŞİN ÖDENMELİ

İş Kanunu’na tabi çalışanlar önce çalışıp ay sonunda ücretini alırlar. Kanuna göre, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye izin dönemine ilişkin ücreti ile ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücret ve ücret niteliğindeki haklarını izne başlamadan önce peşin vermek veya avans olarak ödemek zorundadır.

KULLANILMAYAN İZİN ÜCRETİ ÇALIŞIRKEN ÖDENEMEZ

İşçilerin dinlenme hakkı Anayasal güvence altındadır. İşçiler yıllık izin haklarından feragat edemezler. Suistimali önlemek amacıyla işçilerin çalışırken yıllık izin kullanmak yerine ücret ödenmesi de yasaktır. İşçi istese de çalışırken izin yerine ücret ödenemez.

Kullanılmayan izin ücretleri ancak işçi işten ayrıldıktan sonra ödenir. İzin ücretinin hesabında fazla çalışma karşılığı alınan ücretler, primler, sosyal yardımlar dikkate alınmaz.