Emeklilik dilekçesi haziranda mı temmuzda mı verilmeli?

Emeklilik dilekçesinin tarihi konusunda karar verirken emekli aylığına ve kıdem tazminatına etkisine bakmak gerekir. SSK ve BAĞ-KUR’lular emeklilik dilekçesini yıl içerisinde hangi ayda verirlerse versinler o yıl içinde ocak ve temmuz aylarında emekli aylıklarına yapılan artıştan yararlanırlar. 1 Ocak- 30 Haziran arasında dilekçe verenlerin aylıkları ocak ayındaki zam yansıtılmış olarak bağlanır. Temmuz ayındaki 6 aylık enflasyon farkı ve olası ilave zamdan da yararlanırlar.

SORULARINIZ İÇİN: akivanc@haberturk.com

Emeklilik dilekçesini 1 Temmuz – 31 Aralık tarihleri arasında veren SSK ve BAĞ-KUR’luların aylıkları ocak ve temmuz aylarında yapılan zamlar yansıtılmış olarak bağlanır.

Emekli aylığı tutarı açısından dilekçenin haziran ayı içinde veya 1 Temmuz’dan sonra verilmesi arasında bir fark bulunmuyor. Ancak dilekçeyi temmuzda verdiğinizde bir ay geç aylık bağlanır.

Kıdem tazminatı tavanının temmuz ayında yaklaşık yüzde 20 oranında artmasını bekliyorum. Bu durumda tavan temmuz ayında yaklaşık 42.000 TL olur. Kıdem tazminatında giydirilmiş brüt ücret esas alınır. Giydirilmiş brüt ücretiniz 42.000 TL ve üzerinde ise kıdem tazminatınız her yıla karşılık 7.000 TL dolayında artar. Bu da 12 yıla karşılık 84.000 TL fark anlamına gelir. Giydirilmiş brüt ücretiniz 35.058 TL ile 42.000 TL arasında ise kıdem tazminatınız yine artar ama daha az artar.

E-Devlet üzerinde şu an gördüğünüz emekli aylığı temmuz ayında yaklaşık yüzde 25 oranında artacak. Buradan hareketle dilekçeyi bir ay geç vermekle uğrayacağınız kayba karşılık, kıdem tazminatı tavanındaki artıştan ne kadar kazancınız olacağını hesaplayabilirsiniz. Hangisi daha yüksek ise ona göre kararınızı rahatlıkla verebilirsiniz.

Aynı şey memurlar için de geçerlidir. Memurların emeklilik ikramiyesi, dilekçeyi verdikleri tarihteki maaş katsayısı üzerinden hesaplanır. Dilekçeyi haziranda veya temmuzda vermek emekli aylıklarının miktarını etkilemez. Ancak, memurlar emeklilik dilekçesini bu yıl 14 Temmuz yerine 15 Temmuz veya daha sonra verirlerse emekli ikramiyeleri yaklaşık yüzde 20 oranında daha fazla olur.

ÖLEN KİŞİNİN EMEKLİ AYLIĞI BLOKE EDİLEBİLİR Mİ?

Annem 19 Mayıs’ta vefat etti. Babamdan bağlanan ölüm aylığı her ayın 23’ünde ödeniyordu. Annem vefat ettikten sonra 23 Mayıs’ta maaşı bankaya yattı ama yatmış olan maaşa bloke konularak “ödeme yapılmaz” denildi. Yaşamış olduğu sürenin aylığını bankanın ödemesi gerekmiyor mu? Bunun için ne yapmak gerekir? Vefat ettiği için ölüm ödeneğini geride kalan varisleri alabilir mi? Nereye başvuru yapmalıyız? (Serpil A.)

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli aylıklarını peşin olarak öder. 23 Mayıs’ta ödenen emekli aylığı 23 Mayıs - 22 Haziran döneminin karşılığıdır. Anneniz hayatta iken 23 Nisan’da ödenmiş olan aylık ise 23 Nisan – 22 Mayıs 2024 tarihleri arasındaki dönemin karşılığıdır.

Anneniz 19 Mayıs’ta değil de 23 Mayıs’ta vefat etmiş olsaydı banka aylığa bloke koyamazdı. Aylık SGK’ya iade edilmeden varislerine ödenirdi.

Halk arasında cenaze yardımı da denilen cenaze ödeneği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler ile sürekli iş göremezlik geliri, malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken ölenlerin hak sahiplerine ödenir. Ayrıca, kendisi için en az 360 gün prim bildirilmiş olup da ölen kişilerin hak sahiplerine cenaze ödeneği verilir. Cenaze ödeneğinin tutarı 2024 yılı için 3.385 TL’dir.

Cenaze ödeneği sırasıyla ölen kişinin eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenaze ödeneğinin bu şekilde ödenememesi ve cenazenin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması halinde, söz konusu tutarı aşmamak kaydıyla belgelere dayanan masraflar masrafı yapan gerçek ya da tüzel kişilere ödenir.

Anneniz kendi çalışmasından dolayı emekli olsaydı vefatı sonrası cenaze ödeneği verilirdi. Anneniz ölüm aylığı aldığından varislerine cenaze ödeneği verilmez.

DOĞUM BORÇLANMASI İLE EMEKLİLİK YAŞI ÖNE ÇEKİLİR Mİ?

1978 doğumluyum. 2011 yılında sigortalı çalışmaya başladım. 1994 yılında ticaret lisesinde öğrenci iken staj yaptım. 1988, 1999 ve 2007 yıllarında üç çocuğum oldu. Son 3 yıldır düzenli olarak dışarıdan prim ödüyorum. Yakında uygun bir iş bulabilirsem tekrar çalışmayı düşünüyorum. E-Devlet’te şu an 2038 yılında 60 yaşında emekli olabileceğim görünüyor. Doğum borçlanmaları ile bu süreyi geriye çekebilir miyim? (Tuba K.)

İlk defa sigortalı çalışmaya Mayıs 2008 tarihinden sonra başlayanların emeklilik yaşı, çalıştıkları statüye göre gerekli asgari prim gününü tamamladıkları tarihe göre değişir. Söz konusu tarihten sonra çalışmaya başlayan 4/a’ya (SSK) tabi kadınlar 7200 prim gününü 1 Ocak 2038 – 31 Aralık 2039 tarihleri arasında tamamlarsa 60 yaşında emekli olabilir. 7200 günü daha geç tamamlarsanız bu kez 60 yerine daha ileri yaşta emekli olabilirsiniz.

Ticaret lisesinde staj sigortası yapıldı ve sigorta tesciliniz görünüyorsa üç çocuk için istediğiniz zaman doğum borçlanması yapabilirsiniz. İlk iki çocuğun doğum tarihleri yakın görünüyor ama toplamda yaklaşık 5 yıl (1800 gün) doğum borçlanması yapabilirsiniz. Doğum borçlanması yaptığınızda 7200 prim gününü 2038 yılı yerine 31 Aralık 2035 tarihinden önce tamamlayabilirseniz 60 yaş yerine 58 yaşında emekli olabilirsiniz.