Davayı kazanan işçi işsizlik maaşını sonradan alabilir
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik ödeneği başvurusu yapan işçiye ödenek bağlarken Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen işten çıkış koduna bakıyor. İşveren haklı sebeple işten ayrılan veya haklı sebep olmadan çıkardığı işçinin kodunu işsizlik ödeneği bağlanmayan koddan bildirmişse işçi işveren hakkında davayı kazandığında işsizlik ödeneğini alır. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, işsizlik ödeneği ile ilgili merak edilenleri yazdı
İşsiz kalan bir işçinin işsizlik ödeneği alabilmesi için son 3 yılda en az 600 prim gününün bulunması ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışması gerekiyor. Bunlar olmazsa olmaz koşullar. İşsizlik ödeneği alabilmek için ayrıca iş akdinin işçinin kastı ve kusuru dışında bir sebeple sona ermesi gerekir.
İşsizlik ödeneği almaya hak kazanan işçiye, SGK’ya bildirilen son dört aylık prime esas kazancının yüzde 40’ı oranında ödenek bağlanır. Ancak, bağlanacak ödenek brüt asgari ücretin yüzde 80’ini aşamaz. Buna göre, aylık ödenek tutarı en fazla 10.731.60 TL olabilir.
İşsizlik ödeneğinin süresi de işçinin son 3 yıldaki prim gün sayısına göre belirleniyor. Buna göre, son 3 yıl içinde 600 -899 arasında prim günü bulunanlara 6 ay, 900 – 1.079 arasında prim günü bulunanlara 8 ay, 1.080 gün bulunanlara da 10 ay işsizlik ödeneği veriliyor.
İŞTEN ÇIKIŞ KODUNU İŞVEREN BELİRLİYOR
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik başvurusu yapan işçiye ödenek bağlanıp bağlanmayacağına, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen işten çıkış koduna göre karar veriyor. SGK’ya işten çıkış bildirimi işveren tarafından yapıldığı için, işten çıkış kodunu da işveren belirliyor.
Tabii bu durum uygulamada işçi aleyhine sorunlara yol açabiliyor. Çünkü, işçi işsizlik ödeneği alma hakkı sağlayan bir sebeple iş akdini feshettiğinde çoğunlukla işveren bu fesih gerekçesini kabul etmiyor. İşçi haklı sebep olmadan iş akdini kendi isteğiyle feshetmiş gibi işten çıkış kodu bildiriyor.
İşveren haklı bir sebep olmadığı halde işçiye kıdem tazminatı ödememek için iş akdini haklı fesih yapmış gibi göstererek işten çıkış kodunu buna göre belirleyebiliyor. İşçi her iki durumda da işsizlik ödeneğini alamıyor.
DAVAYI KAZANAN İŞÇİ İŞSİZLİK ÖDENEĞİNİ ALIR
Ancak, işçi iş mahkemesinde açtığı davayı kazanıp haklı fesih yaptığını veya işverenin iş akdini haksız feshettiğini kanıtlarsa, mahkeme kararıyla İŞKUR’a başvurup işten çıkış kodunu değiştirmek suretiyle işsiz kaldığı dönemin işsizlik ödeneğini alabilir. Davayı kazanan işçinin ödenek alabilmesi için kendisinin talepte bulunması gerekir.
30 GÜNLÜK SÜREYE DİKKAT!
Davayı kazanan işçinin, ilk mahkeme kararının kesinleşme tarihinden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurması zorunlu. İlk mahkemenin verdiği kararın temyiz edilmesi halinde 30 günlük süre, Yargıtay veya istinaf kararının tebliğ tarihinden başlıyor.
İşveren tarafının istinaf mahkemesine veya Yargıtay’a gidip gitmeyeceğini beklemeden, iş mahkemesinde lehte kararın çıkmasının hemen ardından 30 gün içinde talepte bulunulması gerekiyor.
HATALI BİLDİRİLEN KOD DEĞİŞTİRİLEBİLİR
SGK’ya hatalı bildirilen kod, iş akdinin sona erdiği tarihten itibaren on günlük süre içinde değiştirilebilir. Örneğin 28 Ekim’de iş akdi feshedilen işçi için aynı gün işten çıkış bildirimi yapılmış olsa bile on gün boyunca işten çıkış kodu işverence değiştirilebilir.
Hatanın on günlük süreden sonra düzeltilebilmesi için işverenin İŞKUR’a başvurması gerekir. İşçi tek başına başvuruda bulunamaz, işveren ile birlikte başvurması gerekir. Daha önce, İŞKUR’a hata düzeltildikten sonra SGK’ya da başvuru yapılması isteniyordu. Düzeltme işlemi sadece işsizlik ödeneği için yapılmışsa SGK’ya ayrıca düzeltme başvurusu yapılması gerekmiyor.