Kültürel ve doğal miraslarımız XIV (Ceneviz Ticaret Yolu'nda Akdeniz'den Karadeniz'e Kadar Kale ve Surlu Yerleşimleri)
UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'ne aday olan kültürel ve doğal miraslarımız arasında Cenevizlilerin Anadolu kıyılarına inşa ettiği kaleler ve surlu yerleşim merkezleri de yer alıyor
1005'te bir şehir devleti olarak kurulan Cenevizliler, denizcilikte ilerleyerek özellikle Doğu'da hakimiyet kurdular. Cenevizliler, ticaret kolonileri kurma adına Venedik Cumhuriyeti ile sürekli bir rekabet ve savaş halindeydi.
Bizans İmparatoru VII. Mihail, imparatorluğa yaptıkları yardımlar karşılığında Cenevizlilere Konstantinopolisin surları dışında yer alan Galata semtinde koloni kurma ve İzmir limanından faydalanma konusunda ayrıcalıklar tanıdı.
Cenevizliler, bu ayrıcalıktan faydalanarak koloni kurdukları Galata'ya Galata Kulesi'ni inşa etti.
Cenevizliler, kolonilerini düşmanca saldırılara karşı korumak amacıyla da İstanbul Boğazı'nın Karadeniz çıkışındaki Anadolu Kavağı'nın hâkim bir tepesi üzerine Yoros Kalesi'ni inşa etti. Cenevizliler, güçlendikçe ticaret kolonilerini yaygınlaştırmaya başladı. Yaygınlaştıkça da kıyı bölgelerine kale inşa etmeye devam ettiler veya olan kaleleri güçlendirdiler.
Cenevizlilerin Anadolu'nun kıyılarında inşa ettiği ve olanı büyütüp güçlendirdiği diğer yapılar şunlar;
* Amasra Kalesi
* Sinop Kalesi
* Akçakoca Kalesi
* Foça Kalesi
* Çandarlı Kalesi
* Çeşme Kalesi
* Güvercinada Kalesi
UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesi'nde Türkiye'nin 77'si kültürel, 3'ü doğal ve 3'ü karma (Kültürel / Doğal) olmak üzere toplam 83 varlığı bulunuyor.
UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme kapsamında Taraf Devletler, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kaydedilmesi uygun olan varlıklara ilişkin envanterlerini (geçici liste) UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletmekle yükümlüdürler.
UNESCO Dünya Miras Merkezi'nce yayınlanan bu listede yer alan varlıklara ilişkin hazırlanan adaylık dosyaları Dünya Miras Komitesi'ne sunulmaktadır. Geçici Listeler hazırlanırken varlıkların Dünya Miras Komitesi'nce belirlenen kriterleri karşılama durumları ile mimari, tarihi, estetik ve kültürel, ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi özellikleri de dikkate alınmaktadır.
İlk kez 1994'te UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletilen Geçici Listemiz 2000, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020'da güncellendi.
