Kentsel dönüşüm için güç birliği kararı

GYODER üyesi bazı firmalar kentsel dönüşüm için güç birliği yapmaya karar verdi.

18. Gayrimenkul Zirvesi'nde düzenlenen 'Kentsel Dönüşümün Yeni Dinamosu: Güç Birliği' panelinde GYODER Konut Yatırımları Komitesi Başkanı Zafer Baysal'ın moderatörlüğünde Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, Sinpaş GYO Yönetim Kurulu üyesi Mahmut Sefa Çelik ve Bak Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Veysel Bakgör konuyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Panelin ardından GYODER Yönetim Kurulu üyesi ve Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, Habertürk Emlak Editörü Ahmet Hamdi Girgin'in sorularını yanıtladı. Kabadayı, güç birliğiyle kentsel dönüşümün hızlanmasını amaçladıklarını kaydederken, bu modelin tüm şehirlere örnek olmasını istediklerini belirtti.

İnanç Kabadayı, 'kentsel dönüşüm için güç birliği' projeleriyle ilgili şunları söyledi:

"GYODER'İN ÇATISI ALTINDA, PLANLAMA AŞAMASINDA"

"Bu şu an GYODER'in çatısı altında planlama aşamasında olan bir iş. Kentsel dönüşüm ülkemizin en önemli meselelerinden birisi. Şehirlerimizi depreme dirençli şehirler haline getirmemiz için acilen dönüştürmemiz lazım. GYODER üyeleri olarak bir güç birlikteliği oluşturalım dedik. Kentsel dönüşüme markalı konut üreticileri nasıl daha çok katkı sağlayabiliriz diye bir planlamayla bir strateji geliştirdik ve bir güç birlikteliği oluşturuyoruz.

Kentsel dönüşüm alanında GYODER'in gönüllü olan üyelerinin birlikte hareket edeceği ve tabii ki bunun gayrimenkul yatırım fonlarıyla (GYF) ilgili de bir tarafı var. Sermaye piyasalarında önümüzdeki dönemde beklenen proje GYF'lerle ilgili çalışma tamamlandıktan sonra böyle bir proje gayrimenkul yatırım fonu çatısı altında, kentsel dönüşüme bir nebze katkı sağlamak için dileyen GYODER üyeleri birlikte bir güç birliği oluşturacak.

"5'İN ÜZERİNDE FİRMA KATILMIŞ DURUMDA, DAHA DA ARTACAK"

Şu an tasarım aşamasında, 5'in üzerinde firma katılmış durumda ama her geçen gün daha da artacak. Nihayetinde GYODER üyelerinin birlikte güç birlikleri sağlamakla yapmış olduğu bir adım. Buradaki ana amacımız hem bir taraftan tabii ki kentsel dönüşüm alanında farkındalığı ortaya koymak, bir taraftan da bunun bir örnek proje olması. Sadece GYODER olarak bizlerin değil, sadece İstanbul'da değil, Türkiye'nin tüm şehirlerine yayılması, depreme karşı dirençli şehirleri ne kadar hızlı inşa edersek o kadar memleketimiz, ülkemiz için, insanlar için faydalı olacak bir şey. Biz örnek bir model ortaya koymak istiyoruz ve bu örnek modelinde tüm şehirlerimize, yayılması amacıyla sorumluluk alan firmalarız.

Belli hedefler var, tabii yani lokasyon olarak farklı alternatifleri inceliyoruz, çalışıyoruz. Önümüzdeki dönemde bunlar daha somutlaşacak. Şu an düzenli toplantılar yapıyoruz ve bilgi alışverişi, strateji ortaya koymak için çalışmalar yapıyoruz. Önümüzdeki dönemlerde daha netleşince detayları tabii ki daha sağlıklı bilgiler veririz. Ana hedefimiz kentsel dönüşüm hızlandırmak, kentsel dönüşüm alanında adımlar atmak ve bununla birlikte de örnek model olarak diğer sektördeki paydaşlarımızın benzer modelleri uygulayarak kentsel dönüşümde daha hızlı yol almalarını sağlamak.

"GYODER'İN YENİ KONUT MODELİ, İŞ BİRLİĞİNİN BİR PARÇASI OLABİLİR"

GYODER'in ortaya koymuş olduğu, arsa maliyetini sıfıra indiren, yap, kirala ve devret şeklinde kamu-özel sektör iş birliği modeli var. Son yıllarda bilhassa pandemiden sonra özellikle alt ve orta gelir grubunun konuta erişimde zorluk yaşadığını görüyoruz. Dünyadaki kriz gibi Türkiye'de önemli bir gündem. Bu modelle nitelikli, depreme karşı dirençli, sürdürülebilir, enerji verimli konutlar üreterek hem kira fiyatlarını kontrol altına alıp hem de ihtiyaç sahiplerinin konut kiralaması sağlanabilir. Bu model de iş birliğinin bir parçası olabilir, tartışılan stratejilerden bir tanesi.

GYF'LERLE İLGİLİ ÇALIŞMANIN TAMAMLANMASI BEKLENİYOR

Gayrimenkul yatırım fonları, inşaat halinde devam eden projeye yatırım yapamıyor. Şu an bir çalışma var; proje GYF denen, özel gayrimenkul yatırım fonları kurarak belli bir kontrol şeması oluşturarak, proje geliştirilmesi hedefi var. Bizim de bu çalışmanın çatısı altında güç birlikleriyle kentsel dönüşüm projesi gerçekleştirme hedefimiz var. Bu çalışmanın hayat geçmesini beklerken durmuyoruz, gerekli çalışmaları, araştırmaları, incelemeleri yapıyoruz."

PANELDE NELER KONUŞULDU?

GYODER Konut Yatırımları Komitesi Başkanı Zafer Baysal:

Yeni Fikirtepe'ler olmasın, güç birliği ile sinerji yaratalım diye GYODER'in çatısı altında bir oluşum oluşturma peşindeyiz. Hep birlikte projeleri çok daha hızlı bir şekilde, sürtünmesiz bir ortamda, süreçleri kısaltarak, binasal, adasal ölçeklerden ziyade mahallesel hatta ilçeye giden ölçekte çok daha büyük projelere el atarak kentleri dirençli hale getirmeyi hedefliyoruz.

Bu projenin devreye girebilmesi için 'Proje Gayrimenkul Yatırım Fonu' tebliğinin çıkmasını bekliyoruz. Bu konuda da ciddi temaslarımız var. Umuyoruz ki bu da hızlı bir şekilde devreye girerse... Gayrimenkul yatırım fonlarının böyle bir proje geliştirme hakkı yok SPK tebliğine göre. 'Proje Gayrimenkul Yatırım Fonu'nda bu hak olacak. Tebliğ çıktığı zaman da hızlı bir şekilde bu güç birliğinin hayata geçtiğine siz de şahit olacaksınız. Beklediğimiz bir takım mevzuat destekleri var.

Ege Yapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı:

Sektörün paydaşlarıyla konuştuğumuzda 5 yıl, 7 yıl, 8 yıl kentsel dönüşüm projelerinin devam ettiğini gördük. Buradan bir fikir çıktı; acaba iş birliğiyle nasıl daha hızlı olabiliriz, nasıl daha güçlü adımlar atabiliriz dedik. Sonuçta bir çalışma grubu oluştu. Bir taraftan mevcut devam eden projeleri de bu havuza koyarak bir finansman enstrümanla birlikte yeni projeleri gerçekleştirmek istiyoruz. En heyecan verici nokta güç birlikteliği yaparak bir araya gelmesi. Bu belki dünyada çok sayılı örneklerden biri olacaktır. Amaç sadece bu şirketler dönüşümü yapsın değil, örnek model olalım. Hem teknik hem finansal hem uzlaşma hem kaynak yönetimi gibi birçok alanı var. Bunlarla ilgili fikir alışverişinde bulunuyoruz. SPK'nın da çalışmalarını yaptığını bildiğimiz 'Proje GYF' denen bir oluşumla harekete geçmek lazım. Bir kum saati var, en hızlı şekilde şehirlerimizi depreme dirençli hale getirmemiz lazım.

Bak Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Veysel Bakgör:

Ana hedef projeleri nasıl hızlandırabiliriz... Tüketici için kentsel dönüşümde en önemli unsur güven. GYODER'in çatısı altındaki firmalar da Türkiye'nin önde gelen firmaları ve birçok projenin imalatında rol oynamış kurumlar. Depremin ardından tüketici ciddi anlamda bilinçlendi. Bir an önce bu işlerin bitmesi için bir heyecan oluştu. Kentsel dönüşümde artık bizim birinci önceliğimiz sosyal sorumluluk. Biz arazi geliştirebiliyoruz, proje geliştirebiliyoruz ama kentsel dönüşümün hızlı bir şekilde yapmak için münferit yapmak zorsa iş birliği yapalım dedik. Biz rakip değiliz artık. Bu noktadan sonra yapacağımız işler tüm Türkiye'deki vatandaşlara nasıl katkı sağlayabiliriz diye olacak. Elbette firmaların öncelikli hedefi karlılıktır ama bunun yanında hukuki, mali, insani riskleri de biz taşıyoruz. Empati yapıldığı takdirde bu girişim ciddi anlamda sosyal bir girişimdir. Umarım güzel sonuçlar alacağız.

Sinpaş GYO Yönetim Kurulu üyesi Mahmut Sefa Çelik:

Sinpaş olarak kentsel dönüşüm bölgelerinde 10 bine yakın konutu bitirdik. 17 senedir değişen mevzuatlar çerçevesinde faaliyet gösteriyoruz. Buradaki sıkıntıları iliklerine kadar hisseden bir kurumuz. Yaklaşık 3 bin 700'e yakın sözleşmeyi 7 farklı alanda yönetmeye çalışıyoruz. En temel problem zaman... Anlaşmadan başlayıp, planlama, ruhsat sürecine kadar çok yorucu konular. En erken biteni 8 yılda bitiyor. TÜİK'in rakamları var, yapıların yüzde 47'si 2001'den sonra yapılmış. Yapı stoğunun yüzde 53'ün dönüşmesi gibi bir konu var önümüzde. En kritik konu zaman. İstanbul için zaman daralıyor. Bütün imkanlarımızla 300 bin yapıyı dönüştürmemiz gerekiyor. Şimdiye kadar kamu tarafından TOKİ, Emlak Konut, KİPTAŞ gibi kurumlar tarafından yapılıyordu. Bizim uzun zamanda yaptığımız işleri onlar çok daha kısa sürede yapabiliyordu. Bunların önümüzdeki sürece yetemeyeceği çok açık. GYODER'in güç birliği devreye girerse, kamu-özel sektör iş birliğinde önemli hale gelecek, hızlı hareket eden bir unsur olabileceğini düşünüyorum. Kentsel dönüşümün en önemli ayağı çıkardığınız insanları barındıracağınız yer. Kiralık konut modeliyle de bunu entegre dönüşmek lazım.