EYT’linin emekli aylığına milli gelir zammı belli oldu
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili yasa TBMM'den geçti. Mart ayında dilekçe verenlere 1 Nisan'dan geçerli olmak üzere emekli aylığı bağlanacak. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2022 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesini açıklamasıyla, milli gelirdeki artıştan dolayı EYT'lilerin emekli aylıklarına yapılacak zam oranı da belli oldu. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Milyonlarca kişiyi kapsayan emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili kanun TBMM’den geçti. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı çalışmaya başlayan veya borçlanma yoluyla sigorta başlangıç tarihini öne çekenler, yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirerek emekli olabilecekler. SSK’da 5000 – 5975 arasındaki prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini; BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda ise kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 prim gününü tamamlayanlar, kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren emeklilik başvurusu yapabilecekler. Bu koşulları henüz yerine getirmemiş EYT’liler ise tamamladıkları tarihten itibaren emekliliğe hak kazanacaklar.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) dün yapılan açıklamada, TBMM’de kabul edilen kanun henüz Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girmediği halde çok sayıda vatandaşın gerek e-Devlet gerekse doğrudan başvuru yolu ile emeklilik başvurusunda bulundukları belirtildi. Kanun Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girmeden yapılan bu başvurulara istinaden SGK tarafından emekli aylığı bağlama işlemi yapılmasının yasal olarak mümkün olmadığı vurgulanan açıklamada, ‘Tüm süreçler tamamlanıp Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdikten sonra Kurumumuzdan aylık talebinde bulunulması halinde aylık bağlama işlemleri en kısa sürede sonuçlandırılacaktır’ denildi.
EYT’LİNİN EMEKLİ AYLIĞINA SEMBOLİK MİLLİ GELİR ZAMMI
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) önceki gün Türkiye’nin 2022 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme oranını yüzde 5.6 olarak açıkladı. Büyüme oranı, yüzde 5 olan tahminlerin üzerinde gerçekleşti.
2022 yılı GSYH büyüme oranı, bu yıl ocak ayından sonra emekli olanların aylıklarına da yansıyacak. Aylıklarda, yıllık yüzde 5.6 olarak açıklanan büyüme oranının yüzde 30’u oranında artış olacak. Bu da yüzde 1.68 artış anlamına geliyor.
GÜNCELLEME KATSAYISI 1.6703 OLDU
İlk defa emekli olanların aylığı, çalışma yaşamı boyunca SGK’ya bildirilen prime esas kazançların güncel tutarı üzerinden bağlanıyor. 2008 yılından sonraki yıllara ait kazançların güncel tutarı ise yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışının yüzde 100’ü ile yıllık GSYH artışının yüzde 30’u esas alınarak belirlenen güncelleme katsayısı ile hesaplanıyor.
2022 yılı TÜFE artışı yüzde 64.27 olarak açıklanmıştı. Milli gelirdeki yıllık artışın yüzde 30’u da 1.68 olduğu için 2022 yılı güncelleme katsayısı 1.6703 oldu. Bu da 2022 yılında kazançların yüzde 67.03 oranında artırılarak güncellendiği anlamına geliyor.
ARALIK AYINDA DİLEKÇE VERENLERE DAHA YÜKSEK KATSAYI UYGULANDI
Emeklilik dilekçesini 31 Aralık 2022 tarihinden önce veren özel sektör çalışanı SSK ve BAĞ-KUR’lular ile 14 Ocak 2023 tarihinden önce veren kamu işçilerinin prime esas kazançları yüzde 78.86 oranında artırılarak güncellendi.
EYT’LİLERİN AYLIKLARINA YANSIYACAK
EYT’liler SGK’nın maaş robotuna bakarak ne kadar emekli aylığı alabileceklerini uzun süredir ay ay takip ediyorlar. Ocak ayında emekli aylıklarına yüzde 30 oranında zam yapılmasına rağmen, maaş robotunda aralık ayında gördükleri emekli aylığı aynı oranda artmamıştı. Bu durum, 2022 yılı kazançlarının 1.7886 yerine o tarihte açıklanmış olan 2022 yılı TÜFE artışına paralel 1.6724 katsayısı ile güncellenmesinden kaynaklanmıştı.
EYT’lilerin nisan ayında bağlanacak aylıkları ocak ayında gördükleri tutara göre yüzde 1.68 oranında zamlı olacak. Emekli aylıkları yeni hesaplanan tutar üzerinden bağlanacak.
EYT yasasından bağımsız olarak emeklilik dilekçesini 1 Ocak’tan sonra vermiş olan özel sektördeki SSK çalışanları ve BAĞ-KUR’lular ile 15 Ocak’tan sonra veren kamu işçilerinin aylıklarında ise artış olacak. Geçmiş yıllarda emekli olanların aylıkları ise değişmeyecek.
Emekli Sandığı’na tabi kamu görevlilerinin emekli aylıkları memur maaş katsayısına göre hesaplandığından, emeklilik dilekçesini verme tarihinin onlar açısından bir önemi bulunmuyor.
