Emekliye olası ek zam nasıl uygulanacak?

YENİ EMEKLİ OLACAK EYT’LİLER EK ZAMDAN YARARLANACAK MI?

Emeklilere verilmesi öngörülen ilave zamdan, henüz dilekçesini vermemiş EYT'li faydalanacak mı? (Kadir K.)

Her zaman verilen refah payı tüm emeklilere verilmeyecek mi? Sadece düşük alanlara mı ek zam yapılacak? (Eren Ç.)

2023 Kasım itibarıyla EYT kapsamında emekli olma hakkımı elde ettim ama emekli maaşım daha fazla olsun diye 2024 Ocak ayında emeklilik başvurumu yapacağım ve çalışmaya da devam edeceğim. Ocak ayı için yapılması planlanan ilave zam açıklandıktan sonra emeklilik başvurusu yaparsam yararlanabilir miyim? Seyyanen zam yapılırsa yararlanabilir miyim?

Emeklilik başvurusu için ocak ayının hangi günü başvurursam ilk maaşımı şubat ayında almaya başlayacağım? (Serkan A.)

Ocak ayında SSK, BAĞ-KUR emekli aylıklarına yüzde 37.57 oranında zam yapılacak. Memur emeklilerine yapılacak zam oranı yüzde 49.25 olduğu için SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ilave zam konusunda beklenti bulunuyor. Ayrıca 7.500 TL tutarındaki en düşük emekli aylığının da yaklaşık 10 bin TL düzeyine yükseltilmesi gündemde. Enflasyonun üzerinde verilecek her zam refah payı anlamına gelecek.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, emekli aylıkları arasındaki farkın azaltılması ve en düşük emekli aylığının artırılması için çalışma yürütüyor. Ek zam konusunda nihai kararın gelecek hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından verilmesi bekleniyor.

Ocak ayında emekli aylıklarına yapılacak ilave zamdan geçen yıl emekli olanların tamamı yararlanacak. EYT’liler dahil olmak üzere emeklilik dilekçesini 1 Ocak’tan bu yana vermiş veya önümüzdeki dönemde verecek olanların tamamı da olası ek zamdan aynen yararlanacak.

Emeklilik dilekçesinin ilave zam kararından önce veya sonra verilmesinin önemi yok. Bu yıl içinde emekli olan tüm SSK ve BAĞ-KUR’lular ocak ayında emekli aylıklarına yapılacak zamlardan yararlanabilecek.

EMEKLİLİK DİLEKÇESİ HANGİ GÜN VERİLMELİ?

Emekli aylığı, dilekçenin verildiği tarihi izleyen ayın 1’inci gününden başlayarak bağlanır. Ocak ayı içinde emeklilik dilekçesi veren tüm SSK ve BAĞ-KUR’luların emekli aylığı 1 Şubat’tan geçerli olarak bağlanır. Dilekçeyi 1 Ocak’ta vermekle 31 Ocak’ta vermek arasında emekli aylığının başlangıç tarihi açısından bir fark yoktur.

25 YILLIK EV KADINLARINA EMEKLİLİK HAKKI VERİLECEK Mİ?

Herhangi bir işte çalışmayan 25 yıllık ev hanımlarının emekli olabilecekleri ile ilgili haberler sık sık önümüze çıkıyor. Bu haberler gerçekten doğru mu? Doğru ise hangi şartlarla emekli olunabilecek. Bu durumda herhangi bir borçlanma veya ödeme söz konusu olacak mı? (Gökhan K.)

Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşı ev kadınları hiçbir işte çalışmadıkları halde prim borçlanması yaparak emekli olabiliyorlar. 2024 yılı için 5400 gün prim borçlanması yapan gurbetçi kadınlar 1 milyon 620 bin lira prim ödeyerek emekli olma hakkı elde ediyorlar.

Gurbetçi kadınlar için borçlanma yaparak emeklilik geçmişte daha avantajlı idi. Sonradan yapılan değişiklikler ile prim tutarı artırıldığı için avantajın çok azaldığını söylemek mümkün. Geçmişte borçlanma yapan bir gurbetçi kadın ödediği paranın karşılığını en geç beş yıllık emekli aylığı ile geri alıyordu, sonraki yıllarda ise kara geçiyordu. Oysa bu yıl borçlanma yapan gurbetçi bir kadın ödediği paranın karşılığını 15-16 yılda alabilecek.

Gurbetçi kadınlara tanınan hakkın Türkiye’de yaşayan ev kadınları için de verilmesi konusunda talepler geliyor. Ancak, bürokraside ve hükümet tarafında bu yönde herhangi bir çalışma bulunmuyor. Ekonomi yönetimi, toplu para ödeyerek borçlanma yapmak suretiyle bu tür emekliliklere sıcak bakmıyor.

Gerçek durum böyle olmakla birlikte ısrarla konuyla ilgili haberler yapılmaya devam ediliyor. Muhalefet milletvekillerinin zaman zaman TBMM’ye kanun teklifi vermeleri de bu tür haberleri gündemde tutuyor.

YEDEK SUBAYLIK İÇİN KİMLER İKRAMİYE ALABİLİR?

Ben 06/01/2019 tarihinde emekli oldum. Yedek subaylık dönemimden önce ve sonra sadece 4/a hizmetim mevcut. Daha önce bahsettiğiniz yazınızdaki 12 Aylık kıdem tazminatını alabilir miyim? Bu konuda bir zaman aşımı süresi var mı? (İrfan Ö.)

Sizin gibi birleştirilmiş hizmet süreleri üzerinden emekli olanlara, Emekli Sandığı Kanunu kapsamındaki hizmet süresinin sadece yedek subaylık hizmeti olması halinde, herhangi bir koşul olmaksızın bu hizmet süresinin tam yılına karşılık emekli ikramiyesi ödenir. SSK’lı çalışırken işten ayrılıp askerliğini fiili hizmet süresi zammı (FHSZ) dahil 15 ay süreyle yedek subay olarak yapan bir kişi daha sonra tekrar SSK’lı çalıştıktan sonra emekli olduğunda, 12 aylık yedek subay süresine karşılık emekli ikramiyesi alma hakkına sahip olur.

Emekli Sandığı Kanunu kapsamında ödenen emekli ikramiyelerinde 5 yıllık zaman aşımı süresi uygulanır. Emeklilik dilekçesini 6 Ocak 2019 tarihinde vermiş olmakla birlikte emekliliğiniz 1 Şubat 2019 tarihinde başlamıştır. Bu nedenle beş yıllık zaman aşımı süresinin 1 Şubat 2024 tarihinde dolacağını düşünüyorum. Ocak ayı içinde bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik il müdürlüğüne başvurarak yedek subaylık dönemine ait emekli ikramiyesi talebinde bulunabilirsiniz.

EMEKLİLİĞİ HAK ETMİŞ KİŞİ OCAK AYINDA MI ŞUBATTA MI EMEKLİ OLMALI?

EYT’yi hak etmiş biri olarak daha yüksek emekli maaşı almak için ocak ayında mı başvuru yapmalıyım yoksa şubat ayını mı beklemeliyim? (Talip Ş.)

Emekli aylığı bağlatmaya hak kazandıysanız hiç beklemeyin bu ay bitmeden emeklilik dilekçenizi verin. Bağlanacak emekli aylığı tutarı açısından ocak ayında dilekçe vermekle şubat ayında vermek arasında hiçbir fark bulunmuyor.