Engelli raporuyla emekli olanlar kontrol raporunu nasıl alacak?
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), engelli raporu ile emekli olanlara kontrol muayenesi konusunda yeni bir kolaylık sağladı. Kovid – 19 pandemisi dolayısıyla bir süre yeni rapor alınmasına ara verilmesinin ardından yaşanan yığılmayı önlemek amacıyla 2014 yılındaki uygulamaya dönüldü. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
Engelliliği dolayısıyla yaşa bakılmaksızın emekli olanlardan daha sonra kontrol muayenesi yaptırarak yeniden rapor almaları istenebiliyor. Vergi indiriminden yararlanan engellilerin Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Merkez Sağlık Kurulu tarafından engellilik derecesi tespiti yapılırken kontrol muayene tarihi konulanlar, raporun gerçeği yansıtmadığına dair haklarında ihbar veya şikayet bulunanlar, SGK denetim elemanlarının inceleme ve soruşturmaları sonucunda gerek duyulanlar kontrol muayenesine tabi tutuluyorlar.
Bu kişiler rapor düzenlemeye yetkili hastanelere sevk ediliyor. Kontrol muayenesi sonucu düzenlenen raporlarda engellilik oranı yüzde 40’ın altında belirlenenler ile yüzde 40’ın üstünde belirlenmiş olmakla birlikte engellilik derecesi aylık bağlanan derecenin altına düşenlerin raporları, GİB Merkez Sağlık Kurulu’na gönderiliyor. Kurulca belirlenecek dereceye göre aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılıyor.
RAPORLAR YIĞILMAYA YOL AÇTI
Kovid-19 salgını nedeniyle alınan tedbirler kapsamında Sağlık Bakanlığı, kontrol muayene tarihi 1 Şubat 2020 tarihi sonrasında olanların bu raporlarının ikinci bir talimata kadar geçerli kabul edileceğini duyurdu. Bu nedenle SGK, kontrol muayene tarihlerini 30 Haziran 2020 tarihine kadar erteledi.
Bu arada Sağlık Bakanlığı, haziran ayındaki normalleşme kapsamında 8 Haziran’dan itibaren kontrol muayene işlemlerine başlama kararı aldı. Bu karardan sonra rapor süresi dolanlar veya haklarında ihbar bulunanlar kontrol muayenesi için hastanelere sevk edilmeye başlandı.
Rapor için hastanelere belirli süre sevk yapılamayıp, haziran ayında sevklerin başlamasıyla, hastanelerce hazırlanan raporlar Merkez Sağlık Kurulu’nda ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nda yığılmalara yol açtı. Vatandaşların mağduriyetinin engellenmesi ve emekli aylığında kesinti suretiyle telafisi mümkün olmayan zararlara yol açılmaması için, 2018/38 Sayılı Genelge yeniden değerlendirildi. Bundan sonra işlemlerin 2014/11 sayılı elektronik tahsis talimatı uygulamasına göre yürütülmesi kararı alındı.
HAKEM HASTANEYE GÖNDERİLECEKLER
Buna göre, yeni hazırlanacak raporda engellik oranının yüzde 40’ın altına düşmesi halinde, hastanelerden gönderilen rapor Merkez Sağlık Kurulu’na gönderilmeden SGK tarafından bir hakem hastaneye sevk edilecek. Hakem hastanede engellilik derecesi yüzde 40’ın altında çıkarsa Merkez Sağlık Kurulu’na gönderilecek.
Merkez Sağlık Kurulu’nun engellilik derecesini yüzde 40’ın üzerinde belirlemesi halinde yeniden hakem hastaneye gönderilecek. SGK, hakem hastanenin vereceği rapor üzerinden emekli aylığı bağlama işlemlerini sonuçlandıracak. Yeniden Merkez Sağlık Kurulu’na havale etmeyecek.
Kontrol muayenesi sonucu belirlenen engellilik derecelerine itirazlarda da vatandaşlar hakem hastaneye sevk edilecekler. Hakem hastaneden alınan sağlık kurulu raporunda belirlenen engellilik derecesi esas alınarak işlemler sonuçlandırılacak.
Bu arada, engellilik dereceleri Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulu’nca belirlenirken sürekli rapor alanlar, raporun gerçeği yansıtmadığı yönünde haklarında ihbar veya şikayet bulunmadıkça kontrol muayenesine gönderilmeyecekler.
SAHTE RAPORLA EMEKLİLİĞE DENETİM
SGK, sahte engelli raporuyla emekli olanlara karşı yoğun bir denetim gerçekleştiriyor. 2008 Ekim ayından önce çalışmaya başlayan SSK’lılar (4/a), hastaneden aldıkları yüzde 40 ve üzerindeki engelli raporunu GİB’e sunarak önce vergi indirimi belgesi alıyorlar. Vergi indirim belgesi alanlardan engellilik derecesine göre, 15 yıl 3600 prim gününden başlayarak 20 yıl 4400 prim gününe kadar değişen koşullara sahip olanlar, yaşı beklemeden emekli olabiliyorlar.
BAĞ-KUR (4/b) ve Emekli Sandığı (4/c) statüsünde çalışanlar ile 1 Ekim 2008 tarihinden sonra çalışmaya başlayan 4/a’lıların (SSK) yetkili sağlık kurullarınca verilen çalışma gücünde kayıp raporları Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu’nca onaylandıktan sonra kesinleşiyor. 2008 Ekim ayından önce işe giren SSK’lıların raporları ise GİB Merkez Sağlık Kurulu’nca değerlendirilerek karara bağlanıyor. SGK, ihbar olduğunda veya re’sen harekete geçerek yeniden rapor isteyebiliyor.
Son yıllarda yaşı beklemeden engelli raporuyla emekli olanların sayısında büyük artış oldu. SGK bunun üzerine denetimlerini artırdı. Denetimler sonucu pek çok ilde sahte rapor şebekesi tespit edildi. Şebekenin yüzde 80 engelli raporu düzenlettiği kişilerin yeniden yapılan muayenesinde engellilik oranı yüzde sıfır olarak belirlendi.
SGK bir yandan hak sahibi vatandaşları mağdur etmemeye, bir yandan da hakkı olmadığı halde sahte raporlarla kurumdan emekli aylığı alanları tespit etmeye çalışıyor.
