Babası ölen işçiye 3, memura 7 gün izin
İşçi ve memurların mazeret izinleri konusunda önemli farklar bulunuyor. Babası annesi ölen memur 7 gün izin alabilirken, işçi sadece 3 gün izin alabiliyor. Memurlar, olması gerektiği gibi eşinin ailesinden biri öldüğünde izin alabilirken, işçinin bu konuda izin hakkı bulunmuyor. İşveren izin vermediği takdirde işçi kayınpederinin ölümünde eşinin yanında olamaz. İşte işçi ve memurların mazeret izni haklarına ilişkin merak edilenler.
İşçilerin izin hakları İş Kanunu'nda, memurların hakları ise Devlet Memurları Kanunu'nda düzenleniyor. İki yasa arasında izinler konusunda farklar bulunuyor. İşçiler evlenmeleri halinde sadece üç gün ücretli mazeret izni kullanabiliyor. Ana babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde de işçi sadece üç gün mazeret izni alabilir. Kaybettiği yakınının yasını daha uzun tutmak isterse, yıllık izninden kullanmak zorunda.
MEMURUN EVLENME İZNİ 7 GÜN
İşçiler evlenme durumunda sadece üç gün izin kullanabilirken, memurların evlenme izni yedi gün. Memurlar, çocuklarının evlenmesi durumunda da 7 gün izin hakkına sahip. İşçilerin ise çocukları evlenirken mazeret izni kullanma hakkı bulunmuyor. Çocuğunu evlendirecek işçinin yıllık iznini kullanması gerekiyor.
KAYINPEDERİ ÖLEN İŞÇİYE İZİN YOK
Memurlar, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşlerinin ölümünde 7 gün mazeret izni kullanabiliyor. İşçiler ise sadece kendi ana, baba ve kardeşlerinin ölümünde izin alabiliyor. Memur kayınpederinin ölümünde 7 gün izin kullanabilirken, işçi, patronu istemediği takdirde kayınpederinin, kayınvalidesinin veya kayınbiraderinin ölümünde eşinin acısını paylaşamaz. İşçinin çocuğunun ölümünde de sadece 3 gün mazeret izni hakkı bulunuyor.
BABALIK İZNİ MEMURDA 10, İŞÇİDE 5 GÜN
Eşi doğum yapan memur on gün babalık izni kullanabiliyor. İşçilerin babalık izni süresi ise beş gün ile sınırlı.
ENGELLİ ÇOCUK İZNİNDE EŞİTLİK
En az yüzde 70 oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğu bulunan memur ve işçilerin mazeret izinleri eşit. Her ikisinde de bir yıl içinde toptan veya bölümler halinde on güne kadar ücretli izin verilebiliyor. On günlük mazeret izni anne veya babadan sadece biri tarafından kullanılabiliyor.
MEMURUN YILLIK MAZERET İZNİ ON GÜN İLE SINIRLI
Bir yılda kullanılabilecek toplam mazeret izni konusunda ise memurlar aleyhine farklılık bulunuyor. İşçilerin bir yıl içinde kullanabilecekleri toplam mazeret izin sürelerinde sınırlama bulunmuyor. Buna karşılık memurların yıllık mazeret izinleri 10 gün ile sınırlı. Zaruret halinde, on gün daha mazeret izni verilebiliyor. Ancak, ikinci kez verilen mazeret izni yıllık ücretli izinden düşülüyor.
ANALIK İZNİ 16 HAFTA
Doğum yapan işçi ve memurlara doğumdan önce 8, doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere 16 hafta analık izni veriliyor. Çoğul gebelik halinde doğum öncesi süreye 2 hafta ekleniyor.
Doğumda veya doğum sonrasında annenin ölümü halinde, doğum sonrası kullanılamayan süreler hem işçide hem de memurda babaya kullandırılıyor.
Üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen işçi ve memurlara da 8 hafta izin veriliyor.
DOĞUM SONRASI 6 AYA KADAR YARIM ÇALIŞMA HAKKI
Analık izninin bitiminden itibaren çocuğunun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla ve çocuğun hayatta olması kaydıyla kadın işçi ve memur ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçi/memurlara, istekleri hâlinde birinci doğumda 2 ay, ikinci doğumda 4 ay, sonraki doğumlarda ise 6 ay süreyle haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin veriliyor. Çoğul doğum hâlinde bu sürelere otuzar gün ekleniyor. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süre üç yüz altmış gün olarak uygulanıyor.
SÜT İZNİNDE FARKLILIK
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1.5 saat süt izni veriliyor.
Kadın memurlara ise analık izin süresinin bitiminden itibaren ilk altı ayda günde 3 saat, ikinci altı ayda günde 1.5 saat süt izni kullandırılıyor.
YILLIK İZİN İŞÇİLERDE 14 GÜNDEN BAŞLIYOR
Yıllık izin süresi, çalışma süresi bir yıldan beş yıla kadar olan işçilerde 14; 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20; 15 yıldan fazla olan işçilere de 26 günden az olamaz.
Memurlarda izin süresi ise hizmeti 1 yıldan 10 yıla kadar olanlar için 20 gün; hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gün.