Kafa nereye karavan oraya
Ege'ye doğru inmeye başlayın; yollarda onlarca karavan görürsünüz. Pek çoğu yabancı turistler olsa da Türkler de artık karavanın tadını aldı. Bir gün Göcek'te, ertesi gün Bodrum koylarında; üstelik kendi evinizde uyanmaktan daha güzel ne olabilir ki! İşte meraklısı için karavan fiyatları, rotaları ve şarkıları...
Melik DEMİREL/HT PAZAR
Evim küçüktür, ama benimle her yere gelir. Kışın kolayca ısınır, yazın klimayla hemen serinler. Yatakta uzanırken pencereden vuran güneş, ve dalga sesleri beni dışarı çağırır. Yeni taşındığım her şehirde önce dolasıya gezerim. Sırt çantamı takıp kapıdan adımımı atar atmaz; merhaba Marmaris! Geçen hafta aynı ritüeli Bodrum’da da yapmıştım. Nakliye çok kolaydı. Sadece direksiyona oturup kontağı çevirdim. Sıkılınca Kaş’a da giderim.
O da ne! Volkan Konak, Route 66 otoyolundan Amerika’yı mı gezmiş? Ben de gideceğim...
Bu hayallerin gerçekleşmesi karavanla mümkün... Hem de evinizdeki konfordan vazgeçmek zorunda kalmadan. En güzel manzara neredeyse karavanınızı oraya park edin ve tatilin tadını çıkarmaya başlayın.
HAFTADA 5 ADET ÜRETİLİYOR
Türkiye’de yaklaşık 35 yıldır el işçiliğiyle üretilse de karavan yeni yeni yaygınlaşıyor ama karavancılık Avrupa’da 50 milyar dolarlık bir sektör. Turizm haricinde dünyada göçebe çingeneler de karavan kullanıyor. Amerika’daki mortgage krizinde 1.5 milyon kişi evini kaybedince başını sokacak karavanları buldu.
Bizim karavanlar, Karamürsel ve Sakarya’da yoğunlaşan fabrikalarda üretiliyor. El işçiliğiyle üretildiği için banttan haftada 5 karavan ancak çıkıyor. Siparişler kışın 1 haftada teslim alınırken, yazın 1 ay bekleniyor.
Teknolojinin gelişmesiyle hafif ve pratik çözümlerle çok daha kullanışlı hale gelen karavanlar, iki çeşit: Çekme karavan ve motokaravan. Prosedürler ilginç. 5 yaşını doldurmamış taşıtlar motokaravana çevrilirse lüks ÖTV vergisi alınıyor. Römork sayılan çekme karavanlarda standart boy, 4 ile 5.25 metre arası. Uzunları ise 8 metre. 2 metre 30 cm’e kadar çıkan yükseklik, fiyatla doğru orantılı. Caretta cinsinde 2 kişi, standart boyda 4 kişi yatabilir. Ranzalı şantiye karavanlarında bu sayı 9’a çıkıyor. Ancak 80 kilodan ağır biri üst ranzada yatmamalı. Motokaravanlar ise dört çeşit. Piyasada en yaygın bulunan tür kamper karavanlar. PSA denen ticari karavanlarda aracın içine tuvalet ve mutfak ekleniyor. Al-co’da kabin ve şase üzerine fazladan bir uyuma kabini yapılıyor. Integratik’te ise araç tamamen kişiye özel tasarlanıyor.
EN FAZLA KAMP EGE’DE
Kamp sezonu martta açılıp kasımda kapanıyor. İstanbul’da Şile, Kilyos ve Silivri’de bulunan kampların bazıları avro kabul ediyor. Karavana 5, otomobile 3, kişi başına 6 Euro alınıyor. Hafta sonu kaçamağı yapanlar olduğu gibi sezonluk konaklayanlar da var. Kamplarda elektrik, su, ortak çamaşırhane ve duş hizmeti mevcut... Balıkesir’den başlayarak, Saros’tan Kaş’a güney kıyı şeridinde toplam 35-40 kamp kurulu. En fazla kampın olduğu yer ise Ege. Marmaris Hisarönü’nde köylüler kışın şehre dönen tatilcilerin karavanlarına kahyalık yapıyor. Karadeniz ve Kapadokya’da da kamplar turistlerin uğrak yeri.
O kamp senin bu kamp benim gezmek keyifli ancak karavan hayatının da sorunları var. Böyle durumlar için karavancılar ve kamp sahiplerinin sorunlarını çözen Ulusal Kamp ve Karavanlar Federasyonu (UKKF) var. 7 derneğin bir araya gelmesiyle oluşmuş. Yurtiçi ve yurtdışı seyahat rotaları çizip prosedürleri hallediyor. Üreticiler ve kiralama şirketlerinin sıkıntıları için de raporlar hazırlayıp resmi makamlara başvuruyor.
ESKİ & YENİ
Karavanlar yıllar geçtikçe daha da hafifliyor, kısıtlı alan daha verimli kullanılıyor. Küçük olduklarından ısıtması kolay, ancak güneş altında fazla kalınca içerisi saunaya dönüyor. Yeni karavanlarda klima da var. Tuvalet ve banyolarda kasis sonucu kapı çarpması ise mıknatıslı kapılarla çözülüyor. Ayrıca dış ve iç kaplama arasına yalıtım yapılıyor. Dışı da fiberglasla kaplanınca darbe sonrası çabuk tamir edilebiliyor. Dış yüzeyin beyaz olması güneşi yansıtmaya yardımcı. Ancak bazı üreticiler, rahat boyanabilmesi için de beyaz renk tercih ettiklerini açıkladı.
MOBİL MESCİT VE KREŞ
Samsun Canik Belediyesi, 2014’te Başoğlu firmasına mescit karavanı yaptırmış. 2 kişilik çeşmesi olan aracın uzunluğu 7 metre. 8 erkek ve 10 kadın namaz kılabiliyor. Camiye uzak olan pazar yerlerinde, ramazan etkinliklerindeki ihtiyacı karşılıyor. Tuvalet sorunu ise motokaravan ve yatlarda kullanılan elektrikli tuvaletin yerleştirilmesiyle çözülmüş. Adana Ceyhan’da ise gezici anaokulu var! Okul için arsa bulamayan kaymakamı, Sokrates’in “Dağ, bayır, her yerde eğitim” lafı harekete geçirmiş.
ÜNLÜ KARAVANCILAR
Mehmet Aslantuğ’un Iveco marka bir motokaravanı var. Volkan Konak, lüks otobüs karavanıyla Türkiye ve Avrupa’yı turladı, Amerika’yı ise meşhur Route 66 otoyolu üzerinden gezdi. Seyahat için gereken üç şeyin; pusula, harita ve beyin olduğunu söylüyor. Bennu Yıldırımlar’ı yazın Assos’ta görmeniz mümkün. Şevval Sam da bir dönem karavanda yaşayanlardan: “Karavanımı Aşiyan’a çekip kapımı kilitleyerek uyuyordum. Sabahleyin ‘Oh Aşiyan’da evim var’ diyerek de çay demliyordum.”