Kültürel ve doğal miraslarımız XVII (Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı)

Yağmurun mevsim normallerinin altında yağdığı dönemlerde hepimizi kuraklık endişesi sarıyor. Kuraklık emareleriyle birlikte endişemiz, susuz kalma korkusuna dönüşüyor. Geçmişten günümüze kadar uzanabilen bazı yapılardan anlaşılan o ki insanoğlu, yerleşim merkezlerine su sağlamak için tarihi boyunca çaba göstermiş.

Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı ise insanoğlunun 3200 yıl önce bile suyun ihtiyaç duyulduğu kadar kullanılmasını, böylelikle yaşamın temel taşlarından birinin heba edilmemesi gerektiği düşüncesine sahip olduğunu gözler önüne seriyor.

Konya'nın Beyşehir ilçesi Sadıkhacı beldesinde bulunan Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı, Hititlerin dünya tarihine olan etkilerinden birini sunuyor. Hititlerin devlet yapısını, sosyal, ekonomik ve dini hayatını yansıtan somut kültür varlıkları arasında bulunan Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı, Hititlilerin suyu bir merkezde toplayıp ihtiyaç oranında kullanarak iyi bir su rejimi uyguladıklarını gösteriyor. Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı, Hititliler'den sonra da fonksiyonunu kaybetmeden bugüne kadar ayakta kalabilen su sisteminin en güzel örneği.

Özgün taş işçiliği, kabartmalardaki kompozisyon ve bir açık hava tapınağı olarak düzenlenmesi ile Hitit Uygarlığının diğer kaya anıtlarından ayrılan,M.Ö 1200'lü yıllarda Geç Hitit döneminde Kral 4. Tutalya tarafından yaptırılan Eflatunpınar: Hitit Su Anıtı, doğal kaya üzerine yapılmayıp, birbirine uygun olarak kesilmiş andezit blokların titizlikle birleştirilmesi ile inşa edildi. Anıt, doğal bir su kaynağı üzerinde yapılmış büyük bir havuz ve dikdörtgen formda şekillendirilmiş kayalar üzerine kabartma tekniğinde yapılmış tanrı ve tanrıça figürlerinden oluşuyor. Havuzun duvarına paralel yatay su kanalları suyun havuz içerisine akmasını sağlayarak dönemin su tesisatı ile su teknolojisi hakkında da önemli bilgiler veriyor.

UNESCO'nun Dünya Miras Geçici Listesi'nde Türkiye'nin 77'si kültürel, 3'ü doğal ve 3'ü karma (Kültürel / Doğal) olmak üzere toplam 83 varlığı bulunuyor.

UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme kapsamında Taraf Devletler, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne kaydedilmesi uygun olan varlıklara ilişkin envanterlerini (geçici liste) UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletmekle yükümlüdürler.

UNESCO Dünya Miras Merkezi'nce yayınlanan bu listede yer alan varlıklara ilişkin hazırlanan adaylık dosyaları Dünya Miras Komitesi'ne sunulmaktadır. Geçici Listeler hazırlanırken varlıkların Dünya Miras Komitesi'nce belirlenen kriterleri karşılama durumları ile mimari, tarihi, estetik ve kültürel, ekonomik, sosyal, sembolik ve felsefi özellikleri de dikkate alınmaktadır.

İlk kez 1994'te UNESCO Dünya Miras Merkezi'ne iletilen Geçici Listemiz 2000, 2009, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020'da güncellendi.