Teknolojide sular durulmuyor: 26 bin kişi daha işsiz kaldı
Geçen yıl teknoloji firmaları dünya genelinde 150 bini aşkın çalışanının işine son verirken dün Amazon'un 18 bin, Salesforce'un ise 8.000 kişiyi işten çıkaracağı bildirildi. Geçen yıl faiz artırımlarının da etkisiyle girişim sermayesi fonu (VC) yatırımları yıllık yüzde 41.6 düştü. Bu kayıtlardaki en sert düşüş oldu. Bunun yanında Nasdaq Bileşik endeksinde yer alan teknoloji firmalarının toplam piyasa değeri de 7.4 trilyon dolar geriledi. Amazon ve Salesforce'un aldığı son kararlar ve parasal sıkılaşmanın devamının beklenmesi teknoloji çalışanları üzerindeki kara bulutların henüz dağılmaya başlamadığını ortaya koydu
E-ticaret devi Amazon tarihindeki en büyük işten çıkarma kararını aldı.
Amazon CEO'su Andy Jassy çalışanlara gönderdiği bilgi notunda, 18 bin kişinin işten çıkarılacağını bildirdi. Jassy'nin verdiği bilgiye göre işten çıkarmalar özellikle Amazon Fresh ve Amazon Go markaları ile hizmet veren fiziki mağazalarda yaşanacak. Bunun yanında insan kaynaklarındaki kişi sayısı da azaltılacak.
Kasım ayında dünya genelinde 1.5 milyon çalışanı olan firmanın 10.000 kişiyi işten çıkarmaya hazırlandığına dair haberler basına yansımış, bu haberlerle ilgili herhangi bir yalanlama gelmemişti.
Bunun yanında bir başka bilişim devi Salesforce da dün 8.000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
META 11 BİN KİŞİNİN İŞİNE SON VERDİ
Kasım ayında Faceboook, Instagram ve WhatsApp'ı bünyesinde bulunduran Meta 11 bin kişiyi işten çıkarttığını duyurmuştu.
Meta CEO'su Mark Zuckerberg konuyla ilgili çalışanlara yolladığı mektupta "Maalesef olaylar beklediğim gibi gelişmedi. E-ticaretteki trendler pandemi öncesi trendlere dönmekle kalmadı, makroekonomik düşüş, artan rekabet ve reklamlardaki gerileme gelirimizin beklediğimden çok daha düşük olmasına yol açtı. Bu konuda hata yaptım ve sorumluluğu üzerime alıyorum" ifadelerini kullanmıştı.
ABD İLE SINIRLI DEĞİL
Geçen yıl teknoloji şirketlerinde başlayan işten çıkarma dalgası ABD ile sınırlı değil. Çinli Xiaomi de aralık ayında azalan gelirler nedeniyle çalışanlarının yüzde 10'unu işten çıkarma kararı aldı. Bu yaklaşık 3.500 kişinin işini kaybetmesi anlamına geliyor.
Teknoloji sektöründeki işten çıkarmaları takip için kurulan 'layoffs.fyi' platformunda yer alan bilgilere göre 2022 yılında dünya genelinde 1.018 teknoloji firması toplam 153 bin 678 kişiyi işten çıkarttı.
Platform tarafından derlenen veriler incelendiğinde işten çıkarmaların geçen yıl 2. çeyrekte hızlandığı, 4. çeyrekte ise zirveye ulaştığı görülüyor.
2019 sonunda ilk koronavirüs vakası Çin'de tespit edilirken 2020'nin ilk iki çeyreğinde teknoloji alanında önemli sayıda işten çıkarma yaşandı. Ancak karantina ve kapanma kararlarının dünya geneline yayılmasıyla rüzgar tersine döndü. Teknoloji şirketlerinin kârlarında artış yaşanırken işe alımlar da hızlandı.
2022 yılında ise başta Fed olmak üzere dünya genelinde faiz artırımlarının gelmesi ekonomik faaliyetlerde yavaşlamanın başlamasına yol açarken firmaların büyüme öngörülerinde de düşüşler oldu.
7.4 TRİLYON DOLAR ERİDİ
Faizlerin artması sadece genel makroekonomik görünümün bozulmasına yol açmakla kalmadı, sermayenin de daha düşük riskli alanlara kaymasına sebep oldu. Teknoloji firmalarının hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq Bileşik Endeksi son 1 yılda yüzde 30 geriledi. Bu, endeksteki firmaların piyasa değerinin yaklaşık 7.4 trilyon dolar düşmesi anlamına geliyor.
2021'de endeks yüzde 21.3 yükseliş kaydederken, 2020'deki artış yüzde 43.6'yı bulmuştu.
YATIRIMLARDA TARİHİ DÜŞÜŞ
Paranın kaçışı geçen yıl borsayla da sınırlı kalmadı. Araştırma firması Preqin'in yayımladığı son rapora göre 2022 yılının ilk 11 ayında teknoloji şirketlerine yapılan girişim sermayesi fonu (VC) yatırımları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 41.6 gerileyerek 286 milyar dolara düştü. Bu, meşhur '.com' balonunun patlamasından bu yana tutulan verilerdeki en sert düşüş oldu. Preqin verilerine göre 2008 küresel krizinin ardından 2009 yılında VC yatırımları yüzde 33.8 gerilemişti. 200 yılında patlayan '.com' balonunun ardından ise yatırımlar 2001'de yüzde 19.4 gerilemişti. 2002'de de yüzde 24'lük bir düşüş yaşandı. Yani '.com' balonu patladıktan sonra kümülatif olarak 2 yılda bile VC yatırımlarında toplam yüzde 39'luk düşüş yaşanmıştı.
TÜKETİCİ VE PERAKENDE ALANLARI ZİRVEDE
'Layoffs.fyi' ayrıca teknolojinin hangi alanlarında da işten çıkarmaların yaşandığına dair veriler yayımlıyor. Buna göre 2022'de tüketici kategorisinde 19 bin 786 kişinin işine son verildi. Perakendede ise sayı 19 bin 784 oldu. Bu iki kategoriyi 15 bin 141 kişiyle ulaştırma ve 12 bin 649 kişiyle finans takip etti.
Bu yıl enflasyonla mücadele kapsamında Fed ve diğer merkez bankalarının faiz artırımlarına devam etmesi bekleniyor. Bu yaşananların ışığında son olarak IMF, dünyanın 3'te 1'inde resesyon beklediklerini bildirdi. Uzmanlar bu sebeple yavaşlasa da teknoloji alanında işten çıkarmaların devam edebileceğini ifade ediyor.
