D vitamini yalnızca kemikler için değil, bağışıklık ve kalp sağlığı için de hayati önem taşıyor. Güneşin yüzünü az gösterdiği sonbahar günlerinde eksikliğe karşı önlem almak gerekiyor.
Sonbahar aylarında günlerin kısalması, havaların soğuması ve daha kapalı ortamlarda vakit geçirilmesi D vitamini ihtiyacının karşılanmasını zorlaştırır. Oysa ki D vitamini, kemik ve kas sağlığının yanı sıra bağışıklık sisteminin güçlü kalması için de vazgeçilmezdir.
D vitamini, kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlayarak kemik sağlığını korur. Kemik erimesine yol açan paratiroid hormonunun aşırı salgılanmasını önler. Bununla birlikte kasların güçlenmesine yardımcı olur ve bağışıklık sistemini destekleyerek kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu etki gösterir.
- Güneşin UVB ışınlarının azalması
- Günlerin kısalması ve kalın giysilerin cildi kapatması
- Daha çok kapalı alanlarda zaman geçirilmesi
- Hava kirliliğinin güneş ışınlarını engellemesi
Tüm bu nedenler, sonbaharda D vitamini eksikliğinin en sık görülen sağlık sorunlarından biri olmasına yol açar.
Hamilelik döneminde D vitamini hem anne hem de bebek için kritik rol oynar. Eksiklik; preeklampsi (gebelik zehirlenmesi), gebelik şekeri, kemik erimesi, halsizlik ve kas ağrılarına yol açabilir.
Ayrıca annede düşük D vitamini düzeyi, bebeğin düşük kilolu doğmasına, kemik gelişiminde sorunlara, diş çıkarma gecikmesine ve bıngıldağın geç kapanmasına neden olabilir. Bu nedenle gebeliğin 12. haftasından itibaren başlanacak D vitamini desteği, emzirme döneminin 6. ayına kadar devam etmelidir.
Besinlerden alınan D vitamini, toplam ihtiyacın yalnızca %15-20’sini karşılar. Ancak özellikle sonbahar ve kış aylarında bu kaynaklara ağırlık vermek önemlidir:
- Somon, sardalye, uskumru, ton balığı gibi yağlı balıklar
- Süt ve süt ürünleri
- Yumurta
- Maydanoz, ısırgan otu ve yonca gibi bitkisel kaynaklar
Güneşin az olduğu dönemlerde bu besinler, eksikliğin önlenmesine katkı sağlar.
- Güneşli günlerde en az 15-20 dakika açık havada yürüyüş yapmak
- Cam arkasında değil, doğrudan güneş ışığında bulunmak
- Dengeli beslenmeye özen göstermek
- Gerekli durumlarda doktor önerisiyle D vitamini takviyesi kullanmak
Görsel Kaynak: shutterstock
