Soğuk iklimler nelerdir, kaça ayrılır? Soğuk iklimlerin özellikleri nedir?

Atmosferde meydana gelen olayların uzun süreli ortalamalarına iklim adı verilmektedir. Sıcaklık, basınç, yağış miktarı ve rüzgarlar gibi uzun süre boyunca gözlemlenen meteorolojik olayların ortalaması alınarak o coğrafyanın iklimin ne olduğu belirlenmektedir. Tüm bunlara ek olarak bir bölgenin denizlere ya da okyanuslara olan uzaklığı, sahip olduğu yükseklik ve hangi enlemde yer aldığı da o bölgenin iklimini belirleyen faktörler arasında yer almaktadır. Tüm bu faktörlere bağlı olarak gelişen iklimler ise kendi içinde sıcak, soğuk ve ılıman iklimler olmak üzere üç temel gruba ayrılmaktadır. Peki, soğuk iklimler nelerdir ve nerede görülür? Soğuk iklimler özellikleri hangileridir?

Giriş: 21.09.2023 - 17:38 Güncelleme: 21.09.2023 - 17:38

Genellikle yaz aylarının yaşanmadığı ve toprak yüzeyinin neredeyse tamamının buzlar ile kaplandığı soğuk iklimlerde herhangi bir mevsimde görülmez. Peki, soğuk iklimler hangileri? Soğuk iklimler isimleri neler? İşte, tüm detaylar…

Soğuk İklimler Nelerdir?

Soğuk iklimler mevsimlerin oldukça belirsiz olduğu ve güneşten gelen ışınların çok yetersiz olması sebebiyle oldukça soğuk olan iklim türüdür. Güneş ışınlarının küçük açılarla gelmesi sebebiyle yıl boyunca soğuk ve karlı olan bu iklimde, toprakların yüzeyleri de tamamen buzlar ile kaplanmış bir durumdadır. Sahip olduğu zorlu hava şartları sebebiyle insan yaşamına da müsait olmayan soğuk iklimler herhangi bir bitkinin yetişmesine de imkân tanımamaktadır.

REKLAM

Peki, soğuk iklimler kaça ayrılır? Soğuk iklimler kendi içinde tundra iklimi, kutup iklimi ve yüksek dağ iklimi olmak üzere üç alt gruba ayrılmaktadır.

Soğuk İklimler Nerede Görülür?

Mevsimlerin belirgin olarak yaşanmadığı ve yıl boyunca çok soğuk olması sebebiyle bu isimle anılan soğuk iklimler 60 derece enlemlerinden itibaren görülmeye başlanmaktadır. Farklı al türlere de ayrılan soğuk iklimler, bu türlere de bağlı olarak Grönland’ın güney kıyılarında, Asya ve Amerika kıtasının kuzeyinde ve Antarktika kıtasında sıklıkla görülmektedir. Soğuk iklimin hâkim olduğu en bilinen coğrafya ise Sibirya’dır. Asya kıtasının kuzeyinde yer alan bir bölge olan Sibirya, kışlarının çok uzun ve oldukça soğuk geçmesiyle dikkat çekmektedir.

Soğuk İklimler Özellikleri

Güneş ışınlarının oldukça dar gelmesi sebebiyle yıl boyunca soğuk olan ve zeminlerin buz tabakası ile kaplı olmasıyla dikkat çeken soğuk iklimlerin kendi içinde tundra, kutup ve yüksek dağ iklimi olmak üzere üçe ayrıldığında bahsetmiştik. Şimdi gelin, bu iklim türlerinin özelliklerinin neler olduğunu hep birlikte inceleyelim:

REKLAM

Tundra İklimi

60 ile 70 derece enlemleri arasında görülen bu iklim türünde yıllık sıcaklık farkı 30 santigrat derece seviyesindedir.
Yağış rejiminin düzensiz olduğu, yıllık yağış miktarının ise 250 mm’den az olduğu tundra ikliminde, yağış rejimi oldukça düzensizdir ve yağışların neredeyse tamamı yaz aylarında düşer.
Bu iklimin hâkim olduğu alanlarda nüfus oldukça azdır ve her türlü ekonomik faaliyet kısıtlıdır.
Toprak yılın büyük bir bölümünde donmuş halde bulunur.
Kuzey Kanada ve Kuzey Sibirya’da bu iklime rastlamak mümkündür.

Kutup İklimi

70 derece enlemlerinden sonra görülen bir iklim türüdür.
Bu iklimin hâkim olduğu coğrafyalarda herhangi bir mevsimden bahsetmek söz konusu değildir. Neredeyse yılın her günü ve ayı oldukça soğuk ve kurak geçmektedir.
Herhangi bir toprak parçası ya da bitki örtüsünün olmadığı bu alanlar soğuk çöller olarak isimlendirilir.
Yıllık yağış miktarı oldukça düşüktür.
Sıcaklıklar yıl boyunca donma derecesi olan 0 santigrat derecenin altındadır.
Kutup iklimi; Kuzey Kutbu çevresi ve Grönland Adası iç kısımları ile Antarktika’da görülmektedir.

Yüksek Dağ İklimi

Haberi Hazırlayan: Mehmet Kerem Hançer

GÜNÜN ÖNEMLİ MANŞETLERİ