Profesör Sakwa: Putin rejimi benzeri görülmemiş tehditlerle karşı karşıya ve kaderi savaşın gidişatına bağlı

Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş tüm yıkımıyla devam ediyor. 24 Şubat'ta başlayan ve Rusya'nın 'özel askeri operasyon' olarak tanımlandırdığı bu savaş sadece iki ülkeyi değil, tüm dünyayı her alanda etkisine almış durumda.

Sınırında NATO istemeyen ve Ukrayna'yı tarihsel sebepleri öne sürerek 'Rus toprağı' olarak gösteren Putin yönetimi, Ukrayna'nın Nazi zihniyetinin elinde olduğunu, ülkede yaşayan Rus kökenli vatandaşların zulüm gördüğünü ve bu durumun Rusya'nın varlığına tehdit oluşturduğunu iddia ediyor.

Ukrayna ise bağımsız bir devlet olarak istediği ittifaka girmekte serbest olduklarını belirterek, 'Nazi' ve 'Ruslara eziyet' iddialarını reddediyor.

Savaş, hem hazırlık evresiyle hem de başlangıcın ardından gelişen süreçle dünya kamuoyunun önemli bir kesimini şaşırtmaya devam ediyor.

Rusya, Ukrayna sınırına asker yığdığı dönemde "Ukrayna'ya saldıracaklar" söylemlerini 'histeri' olarak tanımladı. Dünya kamuoyunda ağırlıklı düşünce Putin'in bunu göze alamayacağı olurken, 24 Şubat'ta Rus ordusu Donbass bölgesine girdi.

Devam eden süreçte ise Rus ordusunun kısa bir süre içinde Kiev'e gireceği ve Zelenskiy hükümetinin düşeceği fikri ağırlık kazanırken, geçen 7 aylık sürede Ukrayna ordusu Rusya'nın işgal ettiği toprakların bir kısmını geri kazandı.

Geçtiğimiz hafta ise Putin yeni hamlesiyle süreci geri dönülmesi çok zor bir noktaya taşıdı: Ukrayna'nın 4 bölgesinin ilhakı.

Bugün savaşın etkilerine bakıldığında, tarihinin en yüksek enflasyonuyla mücadele eden bir Avrupa ve Batı dünyası için alternatif enerji kaynakları yaratmakta büyük başarısızlık yaşayan bir ABD görülmekte.

Peki Rusya'nın durumu nedir? Rus halkı savaşı benimsedi mi? Putin yönetiminin bir iç isyanla devrilmesi olası mı? Yeni dünya düzeninde Rusya'nın gücü ve konumu nedir? Tüm bu soruları, Rusya'nın iç ve dış politikasıyla ilgili birçok araştırma ve kitap yayımlamış, Moskova Devlet Üniversitesi'nden 'fahri profesör' unvanı sahibi ve İngiltere'deki Kent Üniversitesi'nde görev yapan siyaset bilimci İngiliz Prof. Dr. Richard Sakwa'ya sorduk.

"SAVAŞ HENÜZ BİTMEDİ!"

Hedefler esnek ve uyarlanabilir olmuştur. İlk hedef, Kiev'de rejim değişikliği anlamına gelen Ukrayna'nın ‘nazilerden arındırılması’ ve 'askerden arındırılması' idi. Bu, ABD ve İngiltere tarafından barış anlaşmasının bloke edilmesinden önce, 29 Mart'taki İstanbul toplantısında neredeyse tarafsız bir Ukrayna'ya ulaşılmasına rağmen, açık bir şekilde başarılamadı. Bir sonraki hedef, Donbass ve başka yerlerdeki Rus "yurttaşlarının" korunmasıydı. Şimdiye kadar bu, en iyi ihtimalle kısmen sağlandı. Aynı zamanda, savaşın maliyetleri çok büyük oldu. Batı yaptırımları nihayetinde Rus ekonomisine ve dolayısıyla topluma ağır bir zarar verecek. Her şeyden önce, genel amaç Rusya'nın güvenliğini artırmaktı ve bu açıkça elde edilmedi - şimdiye kadar! Savaş henüz bitmedi.

"KIŞ MEVSİMİNDE RUS SALDIRISI BEKLENEBİLİR"

Evet, Putin her türlü seferberlikten kaçınmaya çalıştı (Şu anki durum tam bir seferberlik değil, yedek askerlerin çağrılmasıdır). Bu bile, siyasi pasifliğin iyileştirilmiş yaşam standartlarıyla ödüllendirildiği ve özel hayata müdahalenin olmadığı Putinci sosyal sözleşmeyi etkili bir şekilde bozdu. Bu artık bozuldu.

Rusya'dan yeni 'kısmi seferberlik' açıklaması

Bu durum, gerçekten de Rusya'nın Ukrayna'da beklediğinden çok daha büyük bir zorlukla karşı karşıya olduğunu gösteriyor. Rusya sadece beklenildiğinden çok daha sert bir Ukrayna direnişi ile değil, aynı zamanda Ukrayna’ya Batı’dan yapılan büyük bir istihbarat ve malzeme desteği ile karşılaştı. İddialı hedeflere 200 binden az kuvvetle ulaşılabileceğine inanmak gerçekçi de değildi. Ukrayna'daki gelişmeler yeni bir yaklaşımın gerekli olduğunu gösterdi. Kış şartlarına girildiğinde ve toprak donduğunda bir Rus saldırısı beklenebilir.

"TÜRKİYE'NİN KONUMU ÇOK TAKDİR EDİLİYOR"

Derin üzüntü. Birkaç militan milliyetçi, Batı ile kopuşu memnuniyetle karşılıyor ve çoğunluk hala Putin'in Ukrayna'daki geniş savaş hedeflerini destekliyor, ancak Batı yaptırımları yıkıcı oldu. Ekonomik etkilerin tam olarak görünmesi biraz zaman alacak ve Rusya buna uyum sağlayacak ve hayatta kalacak. Ayrıca Rusya'nın, Batı yaptırımlarına katılmayı reddeden Küresel Güney'in çoğundan fiili destek aldığını ve bundan rahatlık duyduğunu da unutmayın. Hindistan, Çin, Suudi Arabistan gibi ülkeler Rusya'nın yanında etkili bir şekilde durdu.

Rusya'dan Antalya'ya kaçış! Son bilet 202 bin TL!

Aracı, barışçı ve dürüst bir ortak olarak hareket eden Türkiye'nin konumu çok takdir edilmektedir. Her şeyden önce, Türkiye'nin Batı yaptırımlarına katılmayı reddetmesi, ve Rusya’nın Türkiye üzerinden Batı'ya uçuşları, Rusya’ya hayati bir yaşam çizgisi sağlıyor. Bu, Rus gezginler (ve Rusya'daki Batılılar) tarafından son derece takdir edilmektedir.

"RUSLAR BU SAVAŞI 'VATANSEVERLİK SAVAŞI' OLARAK GÖRÜYOR"

1709, 1812 ve 1941’de olduğu gibi, şimdi de kesinlikle bir vatanseverlik savaşı olarak görülüyor. Putin'e ve Ukrayna politikasına verilen destek, özellikle Batı yaptırımlarının 'bayrak etrafında toplanma' etkisini artırdığı için yüksek kalmaya devam ediyor. Bununla birlikte, daha öncesinde ayrılmış yaklaşık 200 bin kişiye ek olarak, kısmi seferberlikten kaçan yaklaşık 300 bin ‘çoğu profesyonel ve teknik uzman olan’ büyük direniş cepheleri de mevcut.

Putin rejimi benzeri görülmemiş tehditlerle karşı karşıya ve kaderi savaşın gidişatına bağlı. Ukrayna'daki yenilgi Rusya'daki rejim değişikliğini tehdit eder. ‘Zafer’ (her nasıl tanımlanırsa tanımlansın) rejimin konsolidasyonu anlamına gelir.

"PUTIN'İN DÜŞÜŞÜ ÇİN'iN EN BÜYÜK KABUSU!"

Rusya'da, çatışmanın sonucunda Rusya'nın daha güçlü bir şekilde ortaya çıkabileceğine inanan bir düşünce okulu var. İthal ikamesi ve yerli kaynakların ve becerilerin geliştirilmesi, bir "Rusya kalesi"nin ayakta kalma olasılığını görmek için yükselen ana unsurlardır. Bununla birlikte, teknolojik ve sosyal bozulma da dahil olmak üzere maliyetler yükselir.

Çin'e (ve Hindistan'a) bağımlılığa gelince, zaten asimetrik olan ilişki daha da asimetrik hale gelecektir. Ancak Rusya'nın aşağılandığını görmemek Çin'in de çıkarınadır, bu yüzden rejimi destekleyecektir. Yaz boyunca yaşanan Tayvan krizi, farklı şekillerde de olsa Rusya'nın Çin'e ihtiyacı olduğu kadar Çin'in de Rusya'ya ihtiyacı olduğunu gösterdi. Çin'in ihtiyacı olan son şey Rusya sınırında NATO'dur. Eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'un yakın zamanda önerdiği gibi, Putin sonrası demokratik bir Rusya'nın NATO'ya katılması Pekin'in en kötü kabusu!