Küçük sorunlar büyük problemlere yol açabilir
El bileği, elin fonksiyonlarını yerine getirme konusunda çok önemli bir role sahip. Bu bölgede oluşan sorunlar, hareket kısıtlılığına ve ciddi problemlere yol açabiliyor. Son yıllardaki yeni tedavi seçenekleriyse sorunu hem hastalar hem de doktorlar için daha konforlu hale getiriyor
El bileği elin hem aşağı yukarı hareket etmesinde hem de rotasyon hareketlerinin sağlanmasında rol alır. Parmakların hareketlerin yapılması için dörderli iki sıra halinde dizilmiş kemikleri, önkol hareketini sağlayan kirişler, duyusunu sağlayan sinirler ve dolaşımını sağlayan damar yapıları el bileğinden geçer.
EKLEM İÇİ AĞRILARIN NEDENLERİ
Gazete Habertürk'ten Ceyda Erenoğlu'nun haberine göre; El Cerrahisi ve Mikro Cerrahi Bölümü’nden Prof. Dr. İ. Bülent Özçelik, “El bileği ağrıları ya eklem içinde yer alan yapılara ya da eklem dışı nedenlere bağlı oluşabilir” diyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor: “Eklem içi ağrı nedenleri arasında el bileğinin küçük kemiklerini bir arada tutan bağların yaralanması, el bileği ile önkol kemikleri arasında yer alan menisküs denilen yumuşak dokunun yırtılması, el bileği kemiklerinin travmayla kırılması, çeşitli nedenlerle dolaşımlarının bozulması ve yine eklem kaynaklı içi sıvı dolu kistlerin oluşumu sayılabilir. Eklem dışı nedenler arasındaysa elin duyusunu sağlayan sinirlerin el bileğinden geçerken sıkışması, kiriş yapılarında oluşan sıkışıklıklar ve diğer bozukluklar bulunur.”
EL BİLEĞİ MENİSKÜSÜ
“El bileği menisküsü, el bileğinin en önemli yapılarından biridir. Menisküs yırtığı olduğu zaman özellikle beşinci parmak tarafında ağrılar oluşur ve kişi elini her döndürdüğünde ağrı hisseder. İlerleyen zamanda el bileği devamlı ağrılı bir hal alır” diyen Prof. Dr. Özçelik, ekliyor: “Geçmişte açık cerrahi yollarla tedavi edilen çoğu hastalık gibi el bileği menisküs yırtığı da kapalı kameralı yöntemle çok rahat şekilde tedavi edilebilir hale gelmiştir. El bileği menisküs ortasında oluşan yırtıkların tedavisi, yırtık olan kısmın çıkarılıp o bölgenin temizlenmesiyle yapılır. Menisküs yapısının cilde yakın kısmındaki yırtıkların tamiriyse yine kapalı ameliyat yöntemleriyle gerçekleştirilir.”
BAĞ YARALANMALARI
Bağ yaralanmaları çıkık ve kırıkla beraber oluşabileceği gibi kırık oluşmadan da meydana gelebilir. Travma sonrası kırık olmadan oluşan bağ yaralanmaları dikkate alınmadığında daha ciddi problemlere yol açabilir. Bu sorun el bileğini çok zorlu hareketlerde kullanmayan ofis çalışanlarında bile herhangi birtravma olmaksızın görülebilir. Bunun nedeni el bileğinin uzun süre devamlı ve zorlayıcı pozisyonlarda kullanılmasıdır.
TANI NASIL KONULUR?
Bağ yaralanmalarında el bileği üst tarafında hassasiyet saptanır. Ağrı özellikle el bileğinin yukarı hareketlerinde artar. Bir cismin itilmesi veya el bileğinin bir yeredayanarak zorlanmasında da ağrı görülür. Bazen el bileği hareketleri sırasında anormal sesler de mevcuttur. Bu sorunda röntgen incelemesi yapılarak el bileği kemikleri arasındaki dizilim ve pozisyon değişimleri incelenir. MR görüntülemesi ve bilgisayarlı tomografi tetkiklerinin yapılması tanı için gereklidir.
EL BİLEĞİ KİSTİ NASIL OLUŞUR?
Eklem kapsülü, tendon kılıfı üzerinden çıkan içi jel kıvamında bir sıvı ile dolu kistik yapıdaki iyi huylu veya tendon kitleler olarak tanımlanır. El bileği kisti, eklem kapsülünün zayıf olduğu bölgelerden kapsülün yukarı doğru fıtıklaşması ve içinin eklem sıvısıyla dolmasıyla oluşur. Eklem sıvısının fıtıklaşan kapsülün içine girip çıkması nedeniyle şişliğin sertliği ve büyüklüğü günden güne değişir. Genellikle 20-40 yaş arasında ve daha çok kadınlarda görülür. Tek bir kist şeklinde ve çoğunlukla el bileğive eldeki belli yerlerde çıkmakla beraber, el ve el bileğinin hemen her ekleminde yerleşebilir.
HASTANIN MESLEĞİYLE DOĞRUDAN İLİŞKİSİ YOK
Kist tekrarlayan küçük travmalar sonrası da oluşabilir. Hastanın mesleğiyle doğrudan bir ilişkisi yoktur. Aniden ortaya çıkabileceği gibi aylar içinde yavaşça da gelişebilir. Şişlik dinlenmeyle azalıp aktiviteyle artabilir. Bazen kistin patlaması sonucu tamamen ortadan kalkabilir.
Fazla büyüyen kistler eklem hareketleri sırasında ağrıya neden olabilir. Bu kistler kötü huylu değildir ve başka bölgelere yayılmaz. Tedavi çoğu hastada gözleme almak yönünde olmalıdır. Kist ağrılı hale geldiğinde hareketler ve fonksiyonlarda kısıtlanma, aşırı şişlik oluşumu ve estetik olarak kötü görünüm olduğunda cerrahi uygulanmalıdır. Kistin nüks ihtimalini en aza indirmek için köken aldığı eklem aralığına kadar ulaşmak ve burada bir pencere oluşturarak çıkarmak gerekir.
EL BİLEĞİ YARALANMANIZ VARSA
Tedavi el bileği ateli kullanımından cerrahiye kadar uzanan çeşitlilik gösterir. El bileği artroskopisi (kameralı sistemle el bileğinin kapalı yöntemle incelenmesi) el bileği üzerinden küçük delikler açılarak bir tanesinden kamera, diğerlerinden özel yapılmış cerrahi aletlerle girilerek el bileği iç yapı- larının incelenmesidir. Bu, el bileği bağ yaralanması düşü- nülen hastalara yapılması gereken bir incelemedir. Yöntemle çoğu zaman eklem içi yapıların tedavisi sağlanabilir. Hasarlanma miktarı çok olmayan erken evrelerde tedavi çoğu zaman kapalı kameralı yöntemlerle sağlanır.
ERKEN EVREDE DOĞRU TEDAVİ
Uzun süre önce oluşmuş, el bileği kemiklerinde belirgin yer değişiklikleri oluşmuş ve devamlı el bileği ağrısıyla başvuran hastalarda önce artroskopik olarak kıkırdak hasarının oluşup oluşmadığına, bağın yaralılık durumuna ve kemiklerin pozisyonuna bakılır. Kapalı yöntemlerle çözüm bulunamayan vakalarda cerrahi olarak pin, vida tatbik edilebilir ve başka yerden alınan bağlar yardımıyla çok çeşitli bağ onarımları yapılabilir. El bileği kemiklerinin bir kısmının birbiriyle dondurulması da (birleştirilmesi) önemli tedavi seçeneklerindendir. Eğer kıkırdak hasarlanması varsa veya daha önce yapılan tedaviler başarısız olmuşsa el bileğinin tamamen dondurulması, üst sıra kemiklerin çıkarılması (proksimal row karpektomi) veya son yıllarda geliştirilen ve uygulanmaya başlanan el bileği protezleri tedavi seçenekleri arasındadır. Hastalığın bu evrelere gelmemesini sağlamak için erken evrelerde mutlaka doğru tedavi gerekmektedir.
