'Fiber altyapıda 10 senedir 1 metre kazı izni verilmiyor'
5G'nin bel kemiğini oluşturacak olan yaygın fiber altyapı konusunda yaşanan sorunları masaya yatıran Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Başkanı Yusuf Ata Arıak, "Bugüne kadar 'fiber önemli değildir' diyen bir kişi bile çıkmadı. Ancak 10 senedir 1 metre kazı izni alınamıyor. Artık engeller nasıl kaldırılacak? sorusunun cevabını aramamız lazım" dedi.
Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Türkiye’de telekomünikasyon sektörü, fiber altyapı, veri merkezleri ve dijital yayıncılık gibi kritik alanlarda yaşanan son gelişmeleri değerlendirmek için değerlendirme toplantısı düzenledi.
TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak’ın yanısıra, TELKODER Başkanvekili Halil Nadir Teberci, TELKODER Yönetim Kurulu Üyesi Ceren Okutan’ın da katıldığı 2019 değerlendirme toplantısında sektörün büyümediğine dikkat çekilerek, 2003’te 14.9 milyar TL olan enflasyondan arındırılmış sektör gelirlerinin, 2019 yılı sonunda 15.4 milyar TL olacağının öngörüldüğü bilgisi paylaşıldı.
Dernek olarak özellikle son 5 yıldır fiber altyapının önemini vurguladıklarını belirten TELKODER Başkanı Arıak, son olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın tüm dünyada dijitalleşme konusunda yaşanan gelişmelere dikkat çekerek dijitalleşmenin bel kemiğini oluşturan fiber altyapının önemini vurgulaması ve sektörde bu konuda yatırımların artması gerektiğini dile getirmesinin bu konuda yapılan çalışmaların hız kazanacağına işareti olarak değerlendirdiklerini söyledi.
24 Mayıs 2018’de Türk Telekom, Turkcell, Vodafone, Türksat ve TELKODER tarafından “Sabit Elektronik Haberleşme Altyapı Ortak Kullanımı ve İş birliği Protokolü” imzalandığını, ancak bu protokolün halen tam olarak uygulamaya geçmediğini aktaran Arıak, bu konudaki belirsizliklerin bir an önce ortadan kaldırılması ve protokolün hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti.
'İZİN OLSA, KOLAY İŞ'
TELKODER Başkanı, şu noktaya dikkat çekti:
“Bugüne kadar ‘fiber önemli değildir’ diyen bir kişi bile çıkmadı. Madem kimsenin endişesi yok, neden olmadı. 10 senedir 1 metre kazı izni alınamıyor. Bu izinler olmadan nasıl kazı yapacaksınız? Artık bu engelleri nasıl kaldıracaksınız? Sorusunun cevabını aramamız lazım.”
Altyapısı gelişmiş olan ülkelerde yeni bir kazı yapmaya gerek kalmadan, kanalizasyon şebekesinden bile fiber kablo çekilebildiğine dikkat çeken Yusuf Ata Arıak, “İzinler olsa aslında basit bir iş. 45-50 cm derinliğinde, 20 cm genişliğinde kazıyorsunuz. 10 cm çapında bir PVC boru döşüyorsunuz. Kazdıktan sonraki kısım ise çok kolay” dedi.
Fiberi yerel yönetimlerin de gelir kaynağı olarak gördüğüne değinen TELKODER Yönetim Kurulu Üyesi Ceren Okutan, yaygın fiber ağının sadece 5G için değil, Türkiye’nin verisini Türkiye!de kalması için de önemli bir unsur olduğunun altını çizdi. Okutan, şöyle konuştu:
“Türkiye’de şu anda 355 bin km uzunluğunda fiber altyapı var. Ancak bunun ancak 157 bin km’si şehiriçi kullanımında. Kişi başına fiber uzunluğu İstanbul’da 3 metre iken, Stockholm’de 770 metre. Yani Türkiye’deki örneklerinin 200 katı uzunluğunda. 5 yıldır fiber konusunu konuşuyoruz ama hala olması gereken noktadan çok uzağız.”
TÜRKİYE’NİN VERİSİNİN TÜRKİYE’DE KALMASI İÇİN NE YAPILMALI?
TELKODER yönetimi ‘Türkiye’nin verisi, Türkiye’de kalmalı’ hedefi çerçevesinde kritik öneme sahip olan veri merkezlerinin yaygınlaşması için ise şu 7 temel öneride bulundu:
1- Cazibe Merkezleri kapsamında veri merkezlerine sağlanan desteklerin kullanılabilmesi için bu teşviklerde yer alan il ve beyaz alan gibi sınırlar kaldırılmalı
2- Veri merkezlerinin en önemli gider kalemi olan elektrik için özel indirimli bir tarife hazırlanmalı. Bu tarife en fazla sanayi tarifesinin yarısı kadar olmalı.
3- 5 yıl süre ile veri merkezi personelinin gelir vergisinden yüzde100 muafiyeti, sıfır maliyetli fiziksel şartlara sahip yüzde 100 uyumlu bina/kampüs imkânı, Türkiye dışına satacağı servislerin gelirlerinde yüzde 100 vergi muafiyeti, Türkiye içerisine satacağı servislerde yüzde 50 oranında vergi muafiyeti sağlanmalı.
4- Anlaşmalı üniversiteler ve kurumlardan gerekli teknik personelin yetiştirilmesi şartı ile bu personelin maaşlarında yüzde 50 oranında devlet desteği sağlanmalı.
5- Veri merkezlerinin yaşamakta olduğu hukuki sorunların önlenebilmesi için bir an önce mevzuatta “veri merkezi” tanımı yapılmalı.
6- Türkiye’nin sahip olduğu fiber altyapı yaygınlaştırılmalı. Türkiye’de veri merkezlerine fiber hizmet sunan işletmeci sayısı en fazla 3-4’le sınırlı. Bu rakam Avrupa’da yaklaşık 35, Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da ise yaklaşık 50. Dolayısıyla bu rakam da artırılmalı.
7- Veri merkezlerinin bağlantı hızları yükselmeli, fiyatları düşürülmeli. Fiber erişim sağlayıcıların veri merkezlerine özel indirimli tarife oluşturmaları zorunlu tutulmalı.
