Esnaf ayda 58.86 TL prim ödemekten kurtulacak
İflas eden tüccar veya iş yerini kapatan esnafa işsizlik maaşı ödenmesi amacıyla kurulan Esnaf Ahilik Sandığı'nda yeniden erteleme gündeme geldi. 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren sandığa prim toplanması gerekiyordu. Prim toplama uygulaması, önümüzdeki günlerde TBMM'ye gelecek torba yasa teklifi ile ertelenecek. Daha sonra çıkartılacak bir yasa ile de fonun yapısının tamamen değiştirilmesi planlanıyor. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberi
TBMM’de 2017 yılında kabul edilen düzenlemeyle 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na madde eklendi. Bu madde uyarınca Esnaf Ahilik Sandığı kurulması ve sandığa 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren prim toplanması öngörüldü. Fakat düzenlemenin yürürlük tarihi daha sonra 1 Ocak 2020’ye ertelendi.
2020 Cumhurbaşkanlığı Programı’nda ise İşsizlik Sigortası Fonu’nun gelirlerine, Esnaf Ahilik Sandığı için toplanacak primler dahil edildi. Sandığa 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren prim toplanmaya başlanması bekleniyordu.
Ancak, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) itirazlarının bulunduğu Esnaf Ahilik Sandığı’na prim toplanması bir kez daha ertelenecek. Ertelemeye ilişkin yasal düzenleme, önümüzdeki günlerde TBMM’ye sunulacak olan asgari ücret desteği ve diğer bazı ekonomik konulara dair yasa teklifi ile hayata geçirilecek. TESK ve TOBB, Esnaf Ahilik Sandığı’nın daha ilk kuruluş aşamasında, sandığın yapısına ilişkin itirazlarda bulundu. Bu itirazları da dikkate alacak şekilde Esnaf Ahilik Sandığı’nın yapısında yapılacak kapsamlı değişiklik ise daha sonra çıkartılacak ayrı bir kanunla gerçekleştirilecek.
ESNAF 58.86 TL PRİM ÖDEYECEKTİ
Kanuna göre esnafın sandık için, asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında yer alan prime esas kazanç üzerinden yüzde 2 oranında prim ödemesi, devletin de yüzde 1 oranında katkıda bulunması gerekiyordu. Bu durumda 2020 yılında esnafın aylık en düşük 58.86 TL, en yüksek ise 117.72 TL prim ödemesi söz konusu idi. Ocak ayının primleri şubat ayında ödendiği için gelecek aydan itibaren primlerin ödenmeye başlaması söz konusu olacaktı. Erteleme kararından son anda vazgeçilmez ise esnaf, sandık için bu yıl prim ödemeyecek.
ESNAF NEYE İTİRAZ EDİYOR?
TESK Başkanı Bendevi Palandöken, esnaf arasında dayanışmayı sağlamak amacıyla ahilik sandığı kurulmasına başlangıçta olumlu yaklaştıklarını, ancak kendilerinin önerdikleri ile kurulan sistem arasında çok büyük fark olduğunu söyledi.
TESK olarak öncelikle, fona esnaftan sadece yüzde 1 prim kesilmesini, devletin de yüzde 2 katkı sağlamasını, esnaftan kesilecek primin asgari ücretin yüzde 1’i ile sınırlandırılmasını istediklerini belirtti. Palandöken, sandığın sadece işsizlik durumunda 6 aydan 10 aya kadar işsizlik maaşı ödenmesini öngördüğünü hatırlattı. Oysa kendilerinin, sandıkta biriken paranın, bir nevi işçilerin kıdem tazminatı gibi emekli olan herkese ödenmesini talep ettiklerini kaydeden Palandöken, bu haliyle sandığın esnafa faydası olmayacağını söyledi. Palandöken, esnafın mevcut sosyal güvenlik primini ödeyemediği için sağlık hizmetlerinden yararlanamadığını, ileride ödediğinde ise borçlu olduğu dönemde alamadığı sağlık hizmeti için prim ödemek zorunda kaldığını belirtti. Palandöken, bu nedenle uygulamanın ertelenerek, sandığın yapısının tekrar gözden geçirilmesini istediklerini ifade etti.
TOBB ise şirket ortaklarından da prim alınmasına ve işsizlik maaşı ödenebilmesi için iflas etme şartı aranmasına itiraz ediyor.
ERTELEME OLMAZSA NE OLACAK?
Erteleme kararından son anda vazgeçilmez ise isteğe bağlı sigortalılar, antrenör ve jokeyler ile muhtarlar dışında kalan 4/b kapsamındaki sigortalılardan şubat ayından itibaren prim toplanmaya başlanacak.
İşsizlik maaşına hak kazanabilmek için en az 600 gün prim ödenmesi gerekecek. 600 gün prim ödeyenler 6 ay işsizlik maaşı alabilecek. Prim ödeme süresi 900 gün olanlar 8 ay; 1080 gün olanlar da 10 ay boyunca işsizlik maaşı alabilecek.
PALANDÖKEN: “ERTELEME ESNAFIMIZI RAHATLATIR”
TESK Genel Başkanı Palandöken, bugün yaptığı yazılı açıklamada, Esnaf Ahilik Sandığı'nda erteleme ve köklü değişiklik yapılacak olmasının esnaf ve sanatkarları sevindireceğini belirtti. Palandöken, “1 Ocak 2020 tarihinden itibaren Ahilik sandığına prim toplama uygulaması, önümüzdeki günlerde TBMM'ye gelecek torba yasa teklifinin ertelenerek köklü değişikliğe gidilecek olması, esnaf ve sanatkârımız adına oldukça sevindirici” dedi.
2017 yılında kabul edilen düzenlemenin esnaf ve sanatkârın istediği gibi çıkmadığını kaydeden Palandöken, şöyle devam etti:
“Ahilik Sandığı'na prim toplanmasına ilişkin erteleme ve köklü değişiklik yapılmasına dair yeni düzenlemeye Konfederasyon olarak her türlü katkıyı vermeye hazırız. Çünkü bu fonu isterken amacımız esnaf arasındaki dayanışmayı sağlamaktı. Ancak bizim önerdiğimiz sistem ile uygulamaya konulan sistem arasında çok büyük fark var. Şu an ki sandık sadece işsizlik durumunda 6 aydan 10 aya kadar işsizlik maaşı ödenmesini öngörüyor. Oysa biz, sandıkta biriken paranın, bir nevi işçilerin kıdem tazminatı gibi emekli olan herkese ödenmesini talep ediyoruz. Bu haliyle sandık esnafa fayda sağlamaz.”
