Çağlayan: Siyasi irademiz var, yasa çıkacak!
Yavuz Semerci yazdı...
Yine de küçük esnafın ya da hipermarketlerin avukatlığını üstlenmeden bu konuyu masaya yatırmanın zamanı gelmedi mi?
Neredeyse 10-15 yıldır, hükümetler ve özellikle de sanayi bakanları organize gıda pazarını düzenleyecek (hipermarketler yasası) tasarılara büyük iştahla sarılır, kamuoyunda büyük tartışmalar başlar ve ardından da büyük bir sessizlik gelir.
Herkesin kural konulması gerektiğinde hem fikir olduğu bir alanda, yasal boşluğun sürüyor olmasının bir nedeni olmalı.
Büyük bir şehirde yaşıyorsanız, çevrenizde gördüğünüz hipermarket ve alışveriş merkezlerinin sayısının artması bu 'nedeni' açıklamıyor mu?
2006 yılında Başbakan Erdoğan'ı ziyaret eden Metro Group CEO'su Bay Koerber, görüşmesi sonrasında “Sayın Erdoğan, bana iktidarda olduğumuz sürece bu yasa (Büyük marketlerin şehir dışına taşınmasını öngören yasa) çıkmayacak sözü verdi” demişti.
Sonra ülkesine rahatlamış olarak döndü.
50 milyar doların üzerinde yıllık ciro yapan büyük market zincirlerini korkutan tasarı yasallaşamadı elbette.
Dün Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan aradı.
O da koltuğu devraldığı eski bakan gibi hemen kolları sıvadı ve bir çalışma yaptırdı. Çalışma bir kanun teklifi olarak Bakanlar Kurulu'nun önüne geldi.
***
Çağlayan söze, 'Ben esnaf olsam AK Partiye oy vermem' başlığını tersine çevirerek başladı ve “Esnaf bize oy verecek, Onlara büyük destekler veriyoruz. İmalatcı esnafımıza can suyu sağlayan krediler verdik. Şimdi imalatcı olmayanlara da faizsiz ucuz kredi verecek kanun değişikliği bitmek üzere” diyerek konuşmasını sürdürdü.
Çağlayan'ın konuşmasının özeti şöyle:
“Hipermarketler yasası önemli. Ancak ne olur, bu yasayı tek başına esnaf ve sanaatkarın kurtuluşu gibi görmeyin, göstermeyin. Ekonomimiz yapısal bir dönüşümden geçiyor. Her alanda değişiklikler yaşanıyor. 3 takım elbise, üç gömlek ve 3 kravatın, sadece 199 liraya satıldığı bir dönemde terzilerin el emeklerinin karşılığını alması mümkün değil. Kimseye bir kural getirip bunu satma diyemeyiz.
Eskiden herkes ikinci el otomobil kullanır, oto sanayilerine giderdik tamir için. Bu ülkede yılda 300 bin otomobil satılıyor. Böyle bir düzende oto sanatkarlarının ayakta kalması mümkün mü? Örnekleri çoğaltabilirim. Bu dönüşüm herkes gibi esnaflarımızı da etkiliyor.”
Çağlayan ekonomik dönüşümün sancılarının yarattığı olumsuzluklara rağmen, marketler tarafında serbest piyasa koşullarına aykırı olmayacak düzenlemeler gerektiğini inkar etmiyor ve ekliyor “ Kuralsızlıkları ortadan kaldıran bir sistem getirmek için kanun önerimizi hazırladık. Meclise gidecek komisyonlarda tartışılacak v.s. Ama kabul etmek gerekir ki hükümetimiz üzerinde ciddi bir kanun yükü var ve hepsinin de kendine göre öncelikleri bulunuyor.
Ama sizin aracılığınızla şu sözü verebilirim, tüm bu kanun trafiğine rağmen Hipermarket Yasası bir yıl içinde hayata geçecek. Siyasi irademiz var, merak etmeyin. Hipermarketlerin kendi markasıyla ürün satmasına, raf kiralarına sınırlamalar getiriyoruz. Ama bir şey yaparken de bir şeyleri yıkmamaya çalışıyoruz.”
Çağlayan'ın verdiği bir örnek ve altını çizdiği bir tespit var. var. Çağlayan, İnegölde 75 bakkalın bir araya gelerek ortak bir tedarik şirketi kurduğunu ve hipermarketler gibi ucuz a ürün satın alabildiğini hatırlatarak, “ küçük esnafın tedarik marketleri kurmasını özendirecek bir çalışma yapıyoruz. Bu tür yapıları teşvik edecegiz” müjdesi verdi.
****
Çağlayan'ın iyi niyetli olduğuna ancak hipermarketlerin canını sıkacak bir kanunun TBMM'den geçmeyeceğini düşünüyorum.
Göreceksiniz, bu kanunun maddeleri kamuoyuna yansıdığında öyle tartışmalar çıkacak ki, Türk medyası büyük reklam veren hipermarketlerin tezlerini öyle güçlü savunacak ki ne olduğunu bile anlayamadan konuyu yine unutup gideceğiz.
Yavuz Semerci- Gazete Habertürk
