Olağanüstü dönüşüm

Dönüşüm çalışmaları gerek hak sahipleri gerekse müteahhitlerin çeşitli şekillerde engellenmesi nedeniyle zaman zaman tıkanıyor.

Süreci tıkayan en önemli nedenlerin başında 2/3 oranında çoğunluk sağlandıktan sonra kalan hak sahiplerinin anlaşamamasından ya da tapuda yer alan malikin ölmesi durumunda mirasçılarına ulaşılamamasından dolayı binaların yıkılamaması geliyor.

Mahkemeye taşınan sorunlar yıllarca çözülemeyince hem dönüşüm süreci uzuyor hem de diğer hak sahipleri mağdur oluyordu.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da kentsel dönüşüm çalışmalarının yavaşlamasıyla birlikte yaşanan mağduriyetleri gidermek için gaza bastı.

Bakanlığın Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki 6306 sayılı Kanun’un Uygulama Yönetmeliği’nde yaptığı değişiklikler 27 Ekim’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

Yeni yönetmelikle, riskli yapılarda olduğu gibi, bir bölgedeki binaların yüzde 65’i riskli ise yüzde 100’ü için Riskli Bölge ilanı yapılacak ve karar alınabilecek.

Karara katılmayan 1/3 arsa payının açık artırma ile satılması için binanın yıkılmış olması şartı da yeni yönetmelikle kaldırıldı.

Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında ayrıca son 10 ayda 187 yerde, 1 milyon 718 bin 415 kişinin yaşadığı 11 bin 971 hektarlık bölüm, ‘riskli alan’ ilan edildi.

MALİKİ ÖLMÜŞ KONUT İÇİN KAYYUM ATANABİLECEK

Yeni yönetmelikle, mahkemeye taşınan en büyük sorunlardan biri olan maliki ölmüş ve mirasçısına ulaşılamayan taşınmazlarla ilgili düzenleme de getirildi.

Buna göre tapuda kayıtlı malikin ölmüş olması durumda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı müdürlük veya İdare tebligat işlemleri için mirasçılık belgesi çıkartmaya, kayyum tayin ettirmeye veya tapuda kayıtlı son malike göre işlem yapmaya yetkili oldu.

YÖNETMELİKTE NELER DEĞİŞTİ

ESKİ: Bir bölgenin riskli alan ilan edilmesi için en az 15 bin metrekare olması gerekiyordu.

YENİ: Yeni yönetmelikle metrekare sınırı olmaksızın her bölgede riskli alan ilanı, diğer kriterleri taşıması şartıyla yapılabilecek.

ESKİ: Riskli yapı tespiti başvurusunda bulunmak için eskiden tapu kaydı yeterliydi.

YENİ: Artık başvuruda dilekçe, kimlik fotokopisi ve güncel tapu durum belgesi istenecek.

ESKİ: Evlerini boşaltmayan hak sahipleri doğalgaz, elektrik, su kullanmaya devam ediyordu.

YENİ: Yeni yasayla birlikte tahliye süreleri sonunda elektrik, su, doğalgaz hizmetlerinin durdurulması zorunlu hale getirildi.

ESKİ: Daha önceki yönetmelikte riskli alan ilanı için sadece belediyeler başvurabiliyordu.

YENİ: Artık malikler, özel sektör ve TOKİ de bu başvuruyu yapabilecekler.

MÜTEAHHİTLERİN ÜZERİNDEKİ KİRA YÜKÜ HAFİFLEDİ

DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya yönetmelikte yapılan değişikliklerle birlikte kentsel dönüşümdeki sorunların yüzde 90’ının çözülebileceğini belirtti.

Dumankaya, yeni yönetmelikle birlikte 2/3 ile alınan karara uymayan 1/3 arsa payının açık artırmayla satılması için binanın yıkılmış olma şartının ortadan kalktığını belirterek bunun da müteahhitler üzerindeki kira yükünü azalttığını dile getirdi.

MALİKLERİN ANLAŞMASI BEKLENMEYECEK

Yeni yönetmelikle gelen değişiklikleri değerlendiren Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz: “Mevcut tahliye süreleri sonunda yıktırılmayan binalarla ilgili artık maliklerin anlaşmalarının beklenmesi inisiyatifi tamamen kaldırıldı.

"2 aylık denetimler yapılacak ve yıktırılmayan binalar Afet Riski sebebiyle kolluk kuvveti desteğiyle mülki amirlikçe yıktırılacaktır."

"Bir önceki yönetmelikte var olan durum apartman veya sitelerde 2/3 ile anlaşma sağlanamaması sebebiyle aylar ve yıllara varan uzamalara sebebiyet veriyordu."

"Artık bina veya bloklarda yapılan denetimle yıkılamayan bina idare tarafından derhal yıktırılacaktır” ifadelerini kullandı

4 YILDA KONUTLARIN YÜZDE 2.3’Ü DÖNÜŞEBİLDİ

Türkiye'de yaklaşık 20 milyon konut stoku var. 2012'den itibaren 20 yılda kentsel dönüşüm planı yapıldı.

Bu sürede 6.5 milyon konutun dönüşümü hedeflendi. Şu ana kadar 150 bin konut dönüşüm sürecine girdi.

Raporlara göre dönüşümün maliyeti 884 milyar lira olacak.