Özel okul kitaplarına yüzde 20 zam
Okul fiyatlarındaki yükselişe paralel olarak yabancı dil ders kitapları da cep yakar hale geldi. Bazı özel okullarda öğrencilere zorunlu tutulan kitapların fiyatı 2 bin lirayı aşıyor. Velilere başka adreslerden almalarına dahi izin verilmeyen ders kitaplarının bu yıl yüzde 20 zamlanmasının ardında farklı sebepler yatıyor. Sektör kaynakları, özellikle zincir okulların yayınevlerinden yüzde 70'e varan indirimlerle satın aldıkları kitapları velilere liste fiyatından satıp, ciddi miktarda gelir elde ettiğini söylüyor. Habertürk'ten Yiğitcan Yıldız'ın haberi...
Liseye geçiş sınavlarının ardından artan özel okul fiyatları yeniden gündeme oturdu. Habertürk'ten Yiğitcan Yıldız'ın haberine göre, bu yıl özel okullarda fiyatların yüzde 20'ye kadar arttığı gözlenirken, ne yazık ki velilerin cebinden çıkacak para sadece bununla sınırlı kalmıyor. Artan döviz kurlarıyla birlikte çocuğunuözel okullara yollayanların ders kitabı masrafı da bir hayli yükselmiş durumda. Öyle ki, bazı okullarda yabancı dil ders kitaplarının fiyatları 2 bin lirayı aşıyor. Peki ama, okul ücretlerinin yaklaşık yüzde 10'una yaklaşan kitap fiyatlarının arkasında yatan sebepler neler?
İNDİRİMLER YÜZDE 70'İ BULUYOR
Sektör kaynaklarına göre, özellikle yabancı dildeki kitapların fiyatlarındaki artışın iki ana nedeni var. Bunlardan birincisi döviz kurundaki artış. İkincisi ise, okulların yayınevlerinden ciddi oranlarda iskonto aldıkları halde kitapları liste fiyatı üzerinden velilere satma ısrarı. Yabancı dil kitapları ve bu konudaki hikaye kitapları gibi yardımcı materyaller yurtdışındaki yayınevleri tarafından basılıyor. Bu kitaplar İngiltere'den, Amerika Birleşik Devletleri'nden, Fransa'dan, Almanya'dan, İtalya'dan ve İspanya'dan ithal ediliyor. Böylece maliyetler büyükölçüde Dolar, Euro ve Sterlin'e bağlı olarak değişiyor. Son yıllarda özel okullarda zincirleşmenin artmasıyla birlikte okullar, yabancı dil kitapları ile ilgili yayınevlerinden büyük indirimler almaya başladı. Fakat, sektörden aldığımız bilgilere göre yüzde 70'e varan söz konusu iskontolar, birçok okulda velilere yansıtılmıyor ve okullara gelir olarak kalıyor. Kırtasiye paketi hazırlayan özel okullar, listeye Türkiye'de kolay bulunmayan bir kaç yayın ekleyerek velileri bu paketleri almaya da mecbur ediyor. Velilerin istese de dışardan aynı paketi tamamlamasına izin verilmediği okullarda ise tekelleşmeler dikkat çekiyor. Öte yandan özel okullar kıyafet, yemek ve servis şirketleriyle de yayınevlerindeki gibi iskontolu anlaşmalar yapıp, liste fiyatı üzerinden satış yaparak gelir elde etmeye devam ediyor.
'MALİYETLER YÜZDE 35 ARTTI'
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, kitap fiyatlarındaki artışın kağıt fiyatlarındaki yükselişe bağlı olarak gerçekleştiğini söyledi. Türkiye'de kağıt üretimi olmadığını hatırlatan Kocatürk, "Kağıt maliyetleri yaklaşık yüzde 35 artmış durumda. Bunun yüzde 10'u döviz bazında gerçekleşirken, yüzde 25'i ise artan kurdan dolayı yaşandı" dedi. Eğitim kitaplarında yurtdışından alınmış olan teliflerinde döviz kurundaki artışa bağlı olarak yükseldiğini belirten Kocatürk, yayıncıların olabildiğince maliyet artışlarını fiyatlara yansıtmadığını vurguladı. Yerli kağıt üretiminin önemine işaret eden Yayıncılar Birliği Başkanı, "Türkiye'de tek bir adres dışında kağıt üretimi yok. Devletin yerli kağıt üretimini teşvik etmesi gerekli" ifadesini kullandı.
OKUL ZAMLARINDA ÜST SINIR VAR
Özel okulların çeşitli oranalrda iskontolu aldığı kitapların burs fonlarındaaktarıldığınıkaydeden Türkiye Özel Okullar Derneği Başkanı Nurullah Dal, "Kitaplar ortalama yüzde 30'a varan indirimlerle alınıyor. Bunun velilere yüzde 25'i yansıtılarak kalan rakam okulların burs fonuna aktarılıyor. Özel okullarda her 100 öğrenciden 10'u burslu" dedi. Dal, bazı okulların durumdan fayda çıkarabildiklerini kaydederek, "Türkiye'de 9 bin özel okul var. Her kurumun mükemmel olma şansı yok. Yıllık eğitim ücreti 10 bin lira olan bir okul ders kitaplarını 3 bin liraya satıyorsa ona bakmak lazım" diye konuştu. Nurullah Dal, çoğu özel okul velisinin istediği yerden kitap alabildiğini belirterek, "Fakat bazı eğitim kurumları sadece kendilerinden kitap alınmasını zorunlu tutuyor olabilir" dedi. Özel okul fiyatlarındaki artışlar kurumdan kuruma değişiyor. Kimi yabancı okullarda fiyat artışı yüzde 17'yi geçerken, kimilerinde ise yüzde 10'un altında kaldığı görülüyor. Özel okul fiyatlarının Özel Eğitim Kurumları Yönetmeliği'ne göre, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ile Tüketici Fiyat Endeksi'nin (TÜFE) toplanıp ikiye bölünmesiyle ortaya çıkacak rakama en fazla 5 puan eklenebilecek şekilde hesaplandığını kaydeden Türkiye Özel Okullar Derneği Başkanı Dal, "Takip ettiğimiz fiyat artışları ortalama yüzde 10 ile yüzde 13 arasında değişiyor" ifadesini kullandı.
Türkiye İstatistik Kurumu'na göre, (Yİ-ÜFE) haziran ayında yüzde 23.71 olarak ölçüldü. TÜFE'de ise yüzde 15.39 artış görülüyor. Bu hesaba göre, özel okul fiyatlarındaki artışın yüzde 20'ye varan oranlarda zamlanabileceği görülüyor. Yönetmeliğe göre, bu rakama 5 puan daha eklendiğinde okulların fiyatları en çok yüzde 25 oranında artırabileceği sonucuna varılıyor.
