Askerlik dönüşü iş bulamayanlar için 30 günlük süre
İşten çıkarma yasağı döneminde işsiz kalanlar, işsizlik ödeneğinden yararlanma konusunda sıkıntı yaşıyor. İşveren haklı gerekçeye dayanarak iş akdini feshettiğinden, işini kaybedenler işsizlik ödeneğinden yararlanamıyorlar. Daha önce işsizlik ödeneği alırken bu dönemde işsiz kalanlar, kalan aylar için işsizlik ödeneğinden yararlanabilirler. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, işsizlik ödeneği ile ilgili ayrıntıları yazdı
Kovid – 19 pandemisi dolayısıyla 17 Nisan’da başlayan işten çıkarma yasağı 17 Kasım’a kadar uzatılırken, ihtiyaç duyulması halinde gelecek yıl haziran ayı sonuna kadar devam edebilecek. İşveren, yasak süresince İş Kanunu’nun 25. maddesinin 1. fıkrasının II numaralı bendinde düzenlenen ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık ve benzeri sebepler ile belirli süreli sözleşmelerde sürenin sona ermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması, hizmet alımı ve yapım işlerinde işin sona ermesi halleri dışında iş akdini feshedemeyecek. İşverence bu dönemde iş akdi feshedilen kişiler sadece sözleşme süresinin sona ermesi, işyerinin kapanması veya ihaleli işin sona ermesi durumlarında işsizlik ödeneği alabiliyorlar. İşçi haklı gerekçeyle iş akdini feshetse bile işveren işten çıkış kodunu, kıdem tazminatı ödememek için kendi istediği gibi bildirdiğinden, bu dönemde işsiz kalan işçiler genel olarak işsizlik ödeneğinden yararlanamıyorlar. Açtıkları davayı kazanarak haklı olduklarını kanıtlayan işçiler ise yıllar sonra geriye dönük alabiliyorlar.
ÖNCEKİ ÇALIŞMASINDAN İŞSİZLİK ÖDENEĞİ HAKKI BULUNANLARIN HAKKI DEVAM EDER
Daha önce işsizlik ödeneği almakta iken hakkının tamamını kullanmadan işe başlamış olanların durumu ise farklıdır. Bu kişiler pandemi döneminde hangi gerekçe ile işten çıkartılırlarsa çıkartılsınlar, işsizlik ödeneği haklarından kalan kısmını alabilirler.
Örneğin, önceki çalışması sırasında işini kaybettiğinde 10 ay işsizlik ödeneği hakkı olan bir kişi, 3 ay ödenek aldıktan sonra başladığı yeni işinden çıkartılırsa, önceki hakkından kalan 7 aylık işsizlik ödeneğini alabilir. Bu kişinin işsizlik ödeneği, önceki işteki ücretinin yüzde 40’ı oranında ödenir.
Diğer taraftan, önceki işinden dolayı 10 aylık işsizlik ödeneği varken 1 ay ödenek alıp yeni işe başlayan kişi, son işinde 600 gün çalışıp ödenek almaya hak kazanacak şekilde işsiz kalırsa, bu kez sadece yeni işinden dolayı 6 ay işsizlik ödeneği alabilir.
ASKERLİK DÖNÜŞÜ İŞSİZ KALANLAR İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALABİLİR
İşinden askerlik nedeniyle ayrılan kişiler pandemi dolayısıyla bu dönemde yeni iş bulmakta zorlanıyorlar. Askerlik dönüşü iş bulamayanlar, son 3 yılda en az 600 prim günü ve askerlikten önceki son 120 gün hizmet akdiyle çalışma koşuluna sahiplerse işsizlik ödeneği alabilirler. Bunun için işverenin işten çıkış gerekçesini askerlik olarak bildirmesi gerekir.
30 GÜNLÜK SÜREYE DİKKAT!
Gerek işten çıkartılanlar, gerekse askerlik dönüşü iş bulamayanların 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmaları gerekir. İşten çıkartılanlar için 30 günlük süre hizmet akdinin sona erdiği tarihte, askerden dönenler için de terhis tarihinden itibaren başlar. Otuz günlük süre dolduktan sonra da başvurmak mümkündür. Otuz günden sonra gecikilen her gün işsizlik ödeneği hakkından kayıp anlamına gelir. Örneğin, 30 gün dolduktan 20 gün sonra başvuruda bulunan kişi, işsizlik ödeneğini 20 gün eksik alır.
Mücbir sebeple başvuruda gecikilmesi halinde işçinin hak kaybına uğraması önleniyor. Mücbir sebepler arasında işçinin eş, çocuk, ana – baba veya kardeşlerinden birinin vefatı, kamu hastanelerinden alınacak doktor raporu ile kanıtlanmak kaydıyla hastalık hali, herhangi bir nedenle ulaşımın imkansız hale gelmesi, gözaltı, mahkumiyetle sonuçlanmayan tutukluluk hali, salgın hastalık nedeniyle karantina gibi durumlar mücbir sebep kabul ediliyor.
