Tarihe tanıklık eden 10 havayolu

İlk seferini İstanbul’dan Ankara’ya Eskişehir aktarmalı yaptı. En eski havayolları olarak tarihe tanıklık eden THY, 29 Ekim’de açılacak olan İstanbul Yeni Havaalanı'yla birlikte (İHY) yükselişini daha ivmeli bir şekilde sürdürecek.

Tarihteki ilk uçuşunu İstanbul’dan Ankara’ya yapan şirket İstanbul Yeni Havalimanı’ndaki ilk iç hat uçuşunu da Ankara’dan İstanbul’a yapacak. Ülkemizin en önemli iki şehrine yapılan uçuşlar kuşkusuz bir milat niteliği taşıyor ve taşıyacak.

THY, tarihe tanıklık eden hava yolları arasında Qantas ve Delta Havayolları'yla birlikte hem en köklü geçmişe hem de günümüzde zirvede olma özelliğine sahip.

Bu 3 büyük şirketle beraber dünya tarihine tanıklık eden, en eski havayolu firmaları hangileri olabilir? Birisi milli havayolumuz THY, geriye kalan diğer 9 şirketi, havacılık sektörünün bu noktalara gelmesinde öncülük edenleri yakın plana aldım. Buyurun bir göz atalım;

İSPANYA'NIN IBERIA'SI

İspanya’nın bayrak taşıyıcı havayolu Iberia, 1927 yılında kuruldu. Merkezi Madrid olan şirket, 81 uçaklık filosuyla Iberia Group’un bir parçasıdır. 39 ülkede 109 dan fazla noktaya uçuyor. Iberia Group olarak sadece yolcu taşımacılığı alanında hizmet vermeyen şirket kargo taşımacılığı, havalimanları işletme ve IT hizmetlerinin yanı sıra uçaklara ikram hizmeti veren bir firma olarak göze çarpıyor.

KÜÇÜK AMA HİKAYESİ BOL: AIR SERBIA

Eski Yugoslavya şimdiki Sırbistan’ın bayrak taşıyıcısı şirket başkent Belgrad merkezli faaliyet gösteriyor. Şu an 21 uçaklık filoya sahip olan şirket, Amerika’ya uçuş yapan ilk Yugoslav havayolu olma unvanını da elinde bulunduruyor. 1990 yılında Yugoslavya’nın parçalanmasının ardından Sırbistan’ın bayrak taşıyıcısı olarak hizmet vermeye devam eden Serbia, savaş döneminden sonra yaşlanan filo ve mali krizle sarsıldı. 2013’de 5 yıllığına adı Jat Airways olduğu zamanlarda Etihad Airways’e yüzde 49’luk kısmı satıldı ve böylece ayakta kalabildi. Air Serbia, Belgrad Nikola Tesla Havalimanı'nı merkez olarak kullanıyor.

ATLANTA'NIN LOKOMOTİFİ: DELTA

Amerika Birleşik Devletleri’nin halen faaliyet gösteren en eski havayolu şirketidir. 30 Mayıs 1924’te Macon-Georgia’da kuruldu, 1925 yılında ise Louisiana’ya taşındı. 1941 yılında her yıl “Dünyanın En Yoğun Havalimanı” seçilen Atlanta Hartfield-Jackson Uluslararası Havalimanı’nı merkez yaptı. Günlük 5 bin 400 uçuş yapan firma, ABD’deki çeşitli havalimanlarından, 54 ülkede 319 noktaya uçuş yapmaktadır. Sky Team havayolu ittifakının 4 kurucu üyesinden biridir. Filosunda 826 uçak bulunuyor. Airbus, Boeing ve Bombardier gibi uçak üreticilerinden 326 adet siparişi olan şirket, 2022 yılında bin 192’ye çıkacak filosu ile uzun yıllar daha havacılık dünyasının büyükleri arasında olacak gibi gözüküyor.

TÜRKİYE İLE AYNI YAŞTA: FINNAIR

Finlandiya’nın bayrak taşıyıcısı Finnair, Helsinki Airport merkezinden yaptığı uçuşlarla geçen yıl 12 milyon yolcuya hizmet verdi. Oneworld havayolu ittifakının üyesi. Yaşı Türkiye Cumhuriyeti ile aynı. Şirketin kuruluşunun ardından, 11 Aralık 1923’te ilk ticari uçuşunu Helsinki’den Letonya Talin’e gerçekleştirmiş. Filosunda 79 uçak bulunan Finnair, Londra Heatrow Havalimanı merkezli kargo seferleri de düzenliyor.

KÖKLÜ GEÇMİŞİ VAR: CZECH AIRLINES

Çekya (Çek Cumhuriyeti) bayrak taşıyıcısı Czech Airlines da 1923'te kurulan bir başka şirket olarak dikkat çekiyor. 6 Kasım 1923’te temeli atılan şirketin Merkezi Prag’ın Vaclav Havel Havalimanı. Geniş bir filosu ve uçuş ağı yok ama köklü tarihi var. Ama kendi iştiraki şirketleriyle uçak teknik bakım ve yer hizmetleri sektöründe de belirli bir yere sahiptir. Filosunda 18 uçak bulunuyor.

BİR ZAMANLAR DEVDİ: AEROFLOT

Rusya Federasyonu’nun bayrak taşıyıcısı, Sovyetler Birliği döneminde dünyanın en büyük havayolu unvanına sahipti. Aerofloft, 19 Ocak 1921’de Lenin tarafından imzalanan belgeyle hizmet başlamış, 31 Ocak 1923’te ise ilk posta ve yolcu taşımacılığını yapmıştır. Yüzölçümü çok büyük olan Sovyetler Birliği döneminde iletişim, haberleşme ve ticaret için büyük katkı sağladı. İlk uçuşunu Moskova-Oryol-Kursk-Kharkov seferleriyle arasında gerçekleştirdi. Şirket 2006 yılında Skyteam havayolu ittifakına 10’cu üye olarak katıldı. Moskova’daki Sheremetyevo Havalimanı’nın merkez olarak kullanan şirketin filosunda 232 uçak bulunuyor. 2023 yılına kadar da filoya 100 uçak daha katılacak.

DÜNYANIN EN KÖKLÜSÜ :QANTAS

Avustralya’nın en büyük dünyanın ise en köklü havayolu şirketlerindendir. 1951’den bu yana hiç can kaybına sebep olan kazası olmayanlardan. 16 Kasım 1920’de Winton, Queensland’da temelleri atılmıştır. Queensland demiryolu hatlarını birbirine bağlayan yolcu ve posta taşımacılığına hizmet etmiştir. Şirketin ilk uçağı Avro 504K olmuştur. Bu uçak uçuşlarını 105 km’lik seyir hızıyla gerçekleştiriyo rdu. 1 pilot ve 2 yolcu kapasitesi vardı. Filosunda 124 adet uçak bulunuyor. Ağırlıkla Brisbane, Sydney ve Melbourne havalimanlarını kullanan şirket, Oneworld ittifakı üyesi.

LATİN AMERİKA DENİNCE: AVIANCA

Şirket Kolombiya’da 5 Aralık 1919’da kuruldu. 2 ay daha erken kurulsaydı dünyanın en eski havalimanı olma unvanını KLM’den alacaktı. Türk Hava Yolları’nın da sefer düzenlediği Bogota El Dorado Havalimanı'nda kurulan şirket, 21 Haziran 2018’de Star Alliance üyesi oldu. Halen Kolombiya’nın en büyük şirketi ve Latin Amerika’nın en iyi iki havayolundan biri. Filosunda 5 kargo, 184 yolcu uçağı bulunuyor.

DÜNYANIN EN ESKİSİ: KLM

7 Ekim 1919’da KLM Royal Dutch Airlines olarak kurulan şirket, dünyanın en eski havayolu. Hollanda’nın başkenti Amsterdam’ın Shipol Havalimanı’nı merkez olarak kullanan KLM, ilk tarifeli seferini de 1920 yılında Amsterdam-Londra arasında yaptı. İlk yıl 345 yolcu, 25 bin posta ve kargo taşıma başarısına imza attı. 1946 yılı ise Avrupa’da bir ilk olarak tarihe geçti. KLM, New York’a sefer düzenleyerek okyanus boyunca tarifeli uçuşu gerçekleştiren ilk şirket oldu. Sky Team havayolu ittifakı üyesi olan şirket, 2004 yılında Air France’la güçlerini birleştirdi. Filosunda 199 uçak bulunuyor.

UÇAKLARDA EN GÜRÜLTÜLÜ YERLER NERELERİ?

Uçak seyahatlerinde yolcuların daha konforlu uçuş yapabilmesi için havayolu firmaları birçok yeni uygulamaya imza atıyor. Havacılık sektöründeki bu gelişmelere her gün yeni bir uygulama ekleniyor. Genel olarak bu uygulamalara bayrak taşıyıcı büyük havayolu firmalarında daha çok rastlanıyor.

Düşük maliyetli (Low-cost) firmalar, stratejilerinde bu uygulamaları fazla ön plana çıkaramıyor. Sadece ucuz fiyatla yolcuyu bir noktadan diğer bir noktaya taşıma sistemi uygulayan şirketler yolcu konforu için bir çalışma yapmıyorlar.

Peki devasa uçaklarda gelen ve kabin içine giren gürültü için ne yapılabilir? Yolcular bu durumu kendi yöntemleriyle gidermeye çalışıyor. Kimi müzik dinliyor, kimi film seyrediyor, kimi ise kulak tıkacı kullanıyor. Hiç merak ettiniz mi uçaklardaki en çok gürültülü yerler hangileri?

Ticari uçuşlar ve en çok kullanılan uçakları ele alarak yaptığım değerlendirme uçak motorlarının kanat altında olduğu Boeing 737, 747, 777, 787, Airbus A320, A330, A340, A350 ve A380 modellerini kapsıyor. (Bazı uçakların motorları ise kuyruklarında bulunur.)

Uçaktaki gürültünün en büyük kaynağı motorlar. Motorları kanatlarda bulunan uçak tiplerinde özellikle kabinde orta ve arka tarafında oturanlar, gürültüden daha çok etkileniyor. Bazı uçaklarda ön ve arka taraflar arasında gürültü farkı 15 desibele (dB) kadar çıkabiliyor. Kabinde yapılan ölçümlerde en çok gürültü kalkış sırasında oluşuyor. 105 dB’ye kadar yükselen gürültü, düz uçuşta 85 dB’ye düşüyor. İniş ve kalkış esnasındaki gürültü uçağın her bölümünü etkilediği için bu bölümlerle alakalı yapılabilecek bir şey söz konusu değil. Kanat alanını büyüten flap'lar ve iniş takımlarının açılması bu durumların dışında kalan durumlar olarak ele alınabilir

ÖN TARAF EN GÜRÜLTÜSÜZ BÖLÜM

Uçaklarda sesin arka tarafa aktığını düşünebilirsiniz, bu nedenle gürültü uçağın sonunda yoğunlaşır. Uçağın arkasına oturduğunuzda, mırıldanmayı kanatların önünde oturmaktan çok daha net bir şekilde duyabilirsiniz. Ön tarafta oturan business veya first class yolcuları daha yüksek maliyetlere uçtukları için en sessiz yer onlara ayırılmıştır. Eğer en sessiz yer uçağın en arka tarafı olsaydı 1’nci sınıf yolcular arka tarafta seyahat ederlerdi.

KOKPİT GÜRÜLTÜLÜ

Koltuklar arasındaki mesafenin en fazla olduğu yer business sınıftan sonra ekonomi bölümündeki acil çıkışlardır. Geniş bir alanda yolculuk etme imkanı sunduğu için çok tercih edilen bu koltuklar özellikle uzun uçuşlarda o kadar da rahat değildirler. Acil durumlar için yapılması gereken sorumluluklar, kabin ekiplerinin servisleri sırasında tuvalete gitmeye çalışan yolculara geçiş mesafesi için buraya kullanması olumsuz yanlarıdır. Acil çıkışların en önemli asıl sorunu ise gürültülü olmasıdır. Aynı zamanda diğer bölümlere göre daha soğuk olur. Hasılı kelam dış dünyayla olan temasınız acil çıkışta çok daha fazla olur.

EN GÜRÜLTÜLÜ BÖLÜM UÇAĞIN ARKASI

Uçaktaki en gürültülü yer, uçağın en arka koltuklarıdır. Uçaktaki olan bütün gürültüyü en arka koltukta hissetmenizin 2 nedeni vardır. İlk neden kabin ekiplerine yakın olmak. Burada hummalı bir çalışma vardır ve bunun gürültüsünü hissedersiniz. Yapılacak servis için hazırlık aşaması, o anda yaşanan panik, hızlı olabilmek için yapılan konuşmalardan kaynaklanan durumlardaki gürültüdür. İkincisi ise uçaktaki motor ve dış etkenlerden gelen gürültüdür. Bu durum ön taraftan başlar ve arka tarafa doğru gelir.

AĞLAYAN ÇOCUKLU YOLCUNUN YANI

Bu sizin seçiminiz değildir. Seyahat esnasında kendiliğinden gelişmiş bir durumdur. Bilet seçiminiz yaparken yanınızdaki yolcunun bilgilerine ulaşmanız mümkün olmadığından dolayı şansınıza güvenmelisiniz. Yanınızdaki çocuklu yolcu ve o çocuk ilk defa uçuyor, huysuzlanıyor ve ağlıyorsa bu durum uçak motorundan veya dışardan gelen gürültünün önüne geçebilir. O zaman oturduğunuz bölümün pek önemi kalmaz.