İşte Türkiye'nin İran stratejisi
ABD'nin, 2 Mayıs'ta İran ambargosunu başlatmasının ardından Türkiye'nin merakla beklenen petrol ve doğalgaz stratejisinin ayrıntıları ortaya çıkmaya başladı. HABERTÜRK; Türkiye'nin İran yaptırımları sonrasında merakla beklenen petrol ve doğalgaz ithalat stratejisinin ayrıntılarına ulaştı. İşte BOTAŞ ve TÜPRAŞ cephesinden beklenen adımlar. Olcay Aydilek'in haberi...
Nisan ayında geçici verilere göre 100 bin ton dolayında İran’dan ham petrol ithalatı yapan TÜPRAŞ, petrol ithalatını tümüyle kesecek. Yeni ham petrol rotasının Irak, Rusya gibi ülkeler ve kısmen de (siyasi gelişmeler önemli) Suudi Arabistan olabileceği konuşuluyor. BOTAŞ’ın, İran’dan uzun yıllara yayılmış, “al ya da öde” yaptırımlı sözleşmeye dayanan doğalgaz alımı devam edecek.
İRAN’IN ÖNEMİ
Öncelikle, Türkiye’nin enerji ithalatı konusunda kısa bir bilgi verilim. Türkiye’de yılda 50 milyar metreküp düzeyinde doğalgaz tüketiliyor. Tüketim, ekonomik krize bağlı olarak 2018 yılında düştü. Bu yıl da tüketimin azalması bekleniyor.
Türkiye, doğalgaz gereksiniminin önemli bir bölümünü Rusya’dan karşılıyor. İran’dan da yılda 10 milyar metreküp düzeyinde ithalat yapıyor.
PETROL İTHALATI
Türkiye, değişik ülkelerden aylık 2 milyon ton dolayında ham petrol ithal ediyor. ABD yaptırımları öncesinde en önemli kaynak ülke İran’dı. TÜPRAŞ, şu iki nedenle İran petrolünü tercih ediyordu:
-İran petrolünün fiyatı, görece diğer tedarikçi ülkelere göre daha ucuz.
-İran petrolü, TÜPRAŞ rafinerisinin teknik özelliklerine daha uygun. Rafinaj işlemi sonrasında daha ideal özelliklerde ürün elde ediliyor.
Türkiye, bu çerçevede bazı aylarda toplam aylık ham petrol gereksiniminin yarısından fazlasını İran’dan yapıyordu.
NİSANDA 100 BİN TON DOLAYINDA
ABD yaptırımları sonrasında ithalat düşmeye başladı. ABD’nin, kasımda başlayacağını ilan ettiği, daha sonra Mayıs’a kadar ertelediği yaptırımlar ithalatı vurdu.
Kasımda, ithalat sıfırlandı. Sonra aylık bazda 300-350 bin ton dolaylarına ulaştı. Nisan ayında geçici verilere göre 100 bin ton dolayında gerçekleşti.
İŞTE YENİ STRATEJİ
HABERTÜRK; Türkiye’nin İran yaptırımları sonrasında merakla beklenen petrol ve doğalgaz ithalat stratejisinin ayrıntılarına ulaştı. Buna göre TÜPRAŞ, ambargo sonrasında petrol ithalatını tümüyle kesecek. Yeni ham petrol rotasının Irak, Rusya gibi ülkeler ve kısmen de (siyasi gelişmeler de önemli) Suudi Arabistan olabileceği konuşuluyor.
BOTAŞ’ın, İran’dan uzun yıllara yayılmış, “al ya da öde” yaptırımlı sözleşmeye dayanan doğalgaz alımı devam edecek. Türkiye, bu gazı almazsa bedelini ödemek zorunda kalacak. Bu nedenle yaptırım kapsamı dışında tutulacak.
