SGK’nın 2019 bütçe açığı tahmini revize edildi

.png

2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Programı ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve işsizlik sigortası fonunun gelir gider durumu belli oldu. Geçen yıl bütçe hazırlanırken, SGK’nın 2019 yılında 449.7 milyar TL gidere karşılık 402 milyar TL gelir elde edeceği ve bunun sonucunda 47.7 milyar lira açık vereceği öngörüldü.

2020 Programı’nda SGK’nın revize edilen 2019 yılı bütçe tahminlerine de yer verildi. Kurumun gelir tahmini 9 milyar lira artarak 411 milyar liraya çıkarken, gider tahmini 652 milyon liralık sapmayla 450.4 milyar lira olarak hesaplandı. Bütçe açığı tahminlerindeki 8.3 milyar liralık iyileşmenin yaklaşık 4.5 milyar lirası prim tahsilatlarındaki artıştan kaynaklandı. Ancak, açık her ne kadar bütçede öngörülen rakamın altında kalacak olsa da bu rakam 2018 yılındaki 24.8 milyar liralık açığa göre yüzde 59’luk artış anlamına geliyor.

2020’DE 50.1 MİLYAR TL AÇIK

Programa göre, SGK 2020 yılında 460 milyar lira gelir elde edecek. Buna karşılık giderleri 510.1 milyar liraya ulaşacak. Bunun sonucunda 50.1 milyar lira açık verecek.

SGK’nın açığı merkezi yönetim bütçesinden finanse ediliyor. Bütçeden ayrıca, sigortalılar için yatırılan primlerin 4’te 1’i oranında devlet katkısı sağlanıyor. Bütçeden yapılan toplam transferler 2019’da 192 milyar lira olurken, gelecek yıl 218.8 milyar liralık transfer yapılması planlanıyor.

Bütçeden yapılan transferlerde SGK’ya fatura karşılığı yapılan ödemeler, ek karşılıklar, devlet katkısı, emeklilere yapılan ek ödeme, prim teşviklerinden kaynaklanan transferler ve prim ödeme gücü olmayan vatandaşlar için yapılan genel sağlık sigortası (GSS) primleri bulunuyor. Bayramlarda yapılan ikramiye ödemeleri için bütçeden aktarılan tutar da bu rakamlar içinde yer alıyor.

PRİMLER EMEKLİ AYLIĞININ ALTINDA

SGK’nın bu yıl başlangıçta 293.2 milyar lira olarak öngörülen prim gelirlerinin 297.6 milyar lira olacağı hesaplandı. Kurumun prim tahsilatındaki artışa rağmen 2019 yılında toplanan primler emekli aylığının altında kalacak.

2019 yılı için başlangıçta emekli aylığı ve iş göremezlik geliri vs gibi sigorta ödemeleri için 309.8 milyar, sağlık için de 103.4 milyar lira harcama öngörüldü. Revize edilen rakamlara göre ise bu yıl emekli aylığı ve sigorta ödemeleri 303.4 milyar lirada kalırken, sağlık harcamaları bütçe öngörülerini 6.6 milyar lira aşarak 110 milyar liraya çıkacak. 2020 yılında ise 347.7 milyar lira emekli aylığı ve sigorta ödemesi, 122.8 milyar lira sağlık harcaması öngörülüyor.

Emekli aylığı ve sigorta ödemeleri 2018 yılında prim gelirlerinin 7.2 milyar lira altında kalırken, 2019 yılında prim gelirlerini 5.8 milyar lira aşacak. Bu eğilimin 2020 yılında da devam ederek prim gelirlerinin emekli aylığı ödemelerini 11.8 milyar lira aşacağı öngörüldü.

Başka bir ifadeyle, kurumun sigortalılar için topladığı prim gelirleri emekli aylığını karşılamadığı gibi, sağlık harcamalarının tamamı da devlet katkısı ve açık için bütçeden aktarılan kaynakla finanse ediliyor.

Emekli aylığı ödeme rakamlarına, kaldırılan vergi iadesinin yerine emeklilere ödenmekte olan, aylıklarının yüzde 4-5’i oranındaki ek ödemeler dahil değil. Emeklilere 2019 yılında 12 milyar, 2020 yılında da 14.6 milyar lira ek ödeme yapılacak.

MERKEZİ BÜTÇENİN YARISI

2020 yılında merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 956.6 milyar lira, harcamalarının ise 1 trilyon 95.5 milyar lira olması öngörülüyor. SGK’nın gelecek yıl 501.1 milyar lira olarak öngörülen gideri dikkate alındığında, kurumun bütçesi merkezi yönetim bütçesinin yarısına ulaşacak.

İŞSİZLİK FONU’NUN GİDERLERİ HEDEFİ 17.7 MİLYAR TL AŞTI

Geçen yılki programda 2019 yılında işsizlik fonu gelirlerinin 41.3 milyar, giderlerinin ise 20.6 milyar lira olması ve toplam fon varlığının 2018 yılındaki 127.7 milyar liralık seviyeden 148.5 milyar liraya çıkması öngörüldü. Ancak, 2020 Programı’nda yer alan revize rakamlara göre, 2019 yılında işsizlik fonu gelirleri 40.2 milyar lirada kalırken, giderlerİ hedefi 17.7 milyar lira aşarak 38.2 milyar liraya çıkacak. Fonun toplam varlıkları ise 2019 yıl sonunda 129.6 milyar lirada kalacak.

Bu yıl işsizlik maaşı, kısa çalışma ödeneği ve ücret garanti fonu kapsamındaki ödemelerin 6.2 milyar, aktif işgücü ve istihdamı teşvik için yapılan harcamaların da 14.3 milyar lira olması öngörülürken, söz konusu kalemlerdeki gerçekleşmelerin sırasıyla 8.4 milyar ve 29.8 milyar lira olacağı tahmin ediliyor.

2020 yılında ise işsizlik fonunun 41.4 milyar lira gelir elde etmesi, giderlerin ise 33 milyar liraya gerileyerek toplam fon varlığının 138.1 milyar lira olması öngörülüyor. Gelecek yıl işsizlik maaşı ödemelerinin 7.2 milyar liraya, diğer harcamaların da 25.8 milyar liraya gerileyeceği tahmin edildi.