Poliklinik başvurularının yüzde 20'si yorgunluk kaynaklı

Yorgunluktan her yaş grubu şikâyetçi olsa da bu konuyla ilgili aktif genç çalışan popülasyondan gelen başvurular yaşlı nüfusa göre daha sık oluyor. Yaşlı nüfusun yorgunluklarını yaşla ve mevcut hastalıklarıyla ilişkilendirmeleri ve kanıksayarak kabullenmeleri soruna yol açan bazı hastalıkların daha geç teşhis edilmesine yol açabiliyor. Hareketsiz yaşam, gün ışığından yararlanamama, kapalı ortamlarda bilgisayar ve televizyon başında geçen zaman 20 yaş altı gençlerin bile yorgunluk şikâyetiyle doktora başvurularında ciddi bir artışa neden oluyor.

YORGUNSUZNUZ ÇÜNKÜ...

Aşağıdaki durumlar herhangi bir fiziksel hastalığımız olmadan oluşan yorgunluğun nedenleri olarak sıralanıyor:

* Gün ışığından yeterince faydalanmamak.

* Sürekli rafine gıdalar ve karbonhidrat ağırlıklı beslenmek.

* Egzersiz yapmamak.

* Elektromanyetik dalgalara ve radyasyona maruz kalmak.

* Hava ve gürültü kirliliği içinde yaşamak.

* Yapay ışıklar.

* İş hayatında ve sosyal hayatta performans baskısı.

Pazartesileri neden hep yorgunsunuz?

Haftasonları her zamankinden bir ya da iki saat daha geç kalkmak, uykunuza zarar verir ve ruh halinizi olumsuz etkiler. Bunu adı; sosyal jet lag.

Cuma ve Cumartesi geceleri geç saatlere kadar oturmak ve ertesi sabahlarda daha fazla uyumak, vücut saatini bozabiliyor.

Dolayısıyla pazar gecesi "normal" saatte yatmak ertesi gün bize yataktan sürüklenme ve hırçınlık hali olarak geri dönüyor. Çünkü uyku-uyanıklık sürelerinin yanı sıra iştahı da yöneten ve vücudun iç saati olan 24 saatlik ritmimizi bozmuş oluyoruz.

Bu, uzun bir uçak yolculuğu sonrası jet lag ile aynı etki anlamına geliyor. yani, Cumartesi ve Pazar günleri geç saatte uyuduğunuzda vücudunuzu farklı bir zaman dilimine sokuyorsunuz.

Pazar gecesi geldiğinde, iç saatiniz bozulduğu için normal haftalık düzeninizi yeniden ayarlamak zorlaşıyor ve "merhaba pazar gecesi uykusuzluğu" diyorsunuz.

Hafta boyunca uykunuzu alın. Hafta sonuna eksik uykuyla girmeyin.

Hafta boyunca iyi uyku uyursanız hafta sonu uyku eksikliğinin üstesinden daha kolay gelirsiniz.

Sizi uzun bir gece bekliyorsa gün içinde kısa şekerlemeler yapmak geç saatlere kadar uykusuz kalmanızı tolere edebilir.

Anahtar, öğlen 2'den önce 20 dakikalık şekerleme yapmak. Bu sayede gece uykunuza zarar vermemiş olursunuz.

Cumartesi ve pazar günleri çok uyumaktan kaçının. Zor olduğunu biliyoruz.

Ama tatil sabahları bir ya da iki saat daha fazla uyumak, Pazar akşamı uyku programınızın ayarının bozulmasına yol açar.

Egzersiz yapın. Çünkü egzersiz, geceyi dışarıda geçirdikten sonra kaybolan enerjinizin yükselmesini sağlar.

Dolayısıyla Cuma ya da Cumartesi gecesini geç saatlere kadar ayakta geçirdiyseniz ertesi sabah spor salonuna ya da dışarıda yürüyüşe gidin.

Bu, kahvaltıdan sonra tekrar yatağa dönme olasılığınızı azaltır.

Mümkün olduğunca sabah saatlerinde güneş banyosu yapın.

Perdeleri açın, güneşi vücudunuzda hissederek kahvaltınızı edin.

Işık, 24 saatlik vücut ritminizin ayarını korumaya ve uykunuzu getiren, karanlıkta açığa çıkan melatonin hormonu düzeyinin azalmasına yardım eder.

Alkolden uzak durun. Hafta sonu alkol almak uyku kalitenizi bozar, sosyal jet-lag etkisini daha da kötü hale getirir.

Kahve sabahları uyanmanıza yardım eder. Ama kahveyi tüm gün boyunca içmeyin.

Öğlen saat 2'den sonra kahve içmeyi bırakın. Çünkü bu saati geçirdiğinizde alacağınız kafein gece uykunuzu bozar.

YORGUNLUK HANGİ HASTALIKKLARIN SİNYALİ OLABİLİR

* Yorgunluğa yol açan faktörlerinin hepsi hastalığa neden olan etkenler topluluğunu oluşturuyor.

* Gün ışığından yeterince yararlanamadığımızda ortaya D vitamini eksikliği çıkıyor ve vücut yoruluyor.

* Diyabet ve ensülin direnci yorgunluğa yol açan önemli bir neden olarak görülüyor. Kan şekerimizin basit karbonhidrat tüketimi sonrası yükselmesiyle birlikte yemeklerden sonra çöken uyku hali ve enerjisizlik, 2-3 saat sonra kan şekerinin salgılanan kontrolsüz ensüline bağlı olarak aşırı düşmesi ve tatlıya saldırılması, bu kısırdöngünün kilo artışıyla birlikte devam etmesi, sürekli yorgunluk hissetmemize yol açabiliyor.

* Sürekli performans baskısı ve yetiştirmemiz gereken işler zaten limitte yaşadığımız hayatımızda en ufak bir sorun karşısında bile mücadele yeteneğimizi yok edip depresyona yol açıyor. Depresyon ise kendimizi yorgun ve isteksiz hissetmemizin önemli nedenlerinden biri olarak görülüyor.

* Özellikle kadınlarda görülen demir eksikliği anemisi de yorgunluk nedeni olabiliyor. Üretken çağdaki kadınlarda beslenmeyle alınan demir ile âdet dönemindeki kanamayla kaybedilen demir dengesi bozulabiliyor. Kadınlarda en sık görülen yorgunluk nedenlerinden birini demir eksikliği anemisi.

* Sigara ve etkileriyle ilişkili KOAH gibi solunum sistemi hastalıkları da yorgunluk yapıyor. n Horlayan kişilerde görülen uyku apne sendromu, bazı yavaş seyirli kronik enfeksiyonlar (tüberküloz, brucella, kronik hepatitler, HIV), hipotiroidi, hipertansiyon, diyabet, bazı sistemik romatizmal hastalıklar ve kanserler de yorgunluk nedeni olabiliyor.

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?

* Kesin nedeni bilinmeyen ve tam anlamıyla tedavisi olmayan kronik yorgunluk, depresyon ile fibromiyalji gibi birçok hastalıkla karıştırılıyor. 30-45 yaş aralığındaki kadınlarda daha sık görülüyor.

* Bu sorunda; yorgunluk, isteksizlik ve enerji motivasyon eksikliği durumunun en az 6 aydan beri sürüyor olması gerekiyor.

* Yorgunluğun yanında kas-eklem ağrısı, baş ağrısı, hafif ateş, lenf bezlerinde duyarlılık, boğaz ağrısı, gece terlemesi, uykusuzluk ve çene ağrısı ortaya çıkıyor.

* Kronik yorgunluk sendromunun hafif yorgunluk ve isteksizlikten, bakıma muhtaç hale gelmeye kadar formları bulunuyor.

Sürekli yorgun olmanızın 14 nedeni

Kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız, bunun bazı önemli sebepleri olabilir. Dosyamıza göz atın ve kendinizi halsiz hissetmenizin nedenini öğrenin.

Sanıldığının aksine egzersiz yapmak yorgunluk vermez, enerji verir. Haftada 3 gün mutlaka egzersiz yapın.

Sağlıklı bir bireyin kendini iyi hissetmesi için mutlaka vücudunu çalıştırması gerekir. Yoksa yataktan çıkmak bile istemez canınız.

Yeterince su içmemek vücudunuzu yorgun düşürür ve kendinizi bitkin hissetmenize neden olur.

Beyninizden kaslarınıza kadar, vücudunuzun her hücresinin suya ihtiyacı var. -

Demir eksikliği halsiz, sinirli ve zayıf hissetmenize, odaklanma sorunu yaşamanıza sebep olur. Kaslarınıza oksijen gitmez.

Anemi riskine de neden olabilen demir eksikliğinden korunmak için beslenme düzeninizi kontrol edin. Gerekirse demir takviyesi için doktorunuza danışın.

Mükemmeliyetçilik hastalığı bedeninizi fazla zorlamanıza ve sonunda enerjinizi kaybetmenize neden olur.

Gerçekçi olun. Hedeflerinizi belirleyin ve zaman ayarınızı doğru yapın. Onlarca parçaya bölünmeyin. Tek bir işi sakince yapın, sonra başka işe geçin.

Her zaman kötüyü düşünmek, felaket senaryoları hazırlamak, bedeninizi ve zihninizi yorgun düşürür. Patronunuz sizi her çağırdığında işten kovacak endişesi taşıyorsanız, yorulursunuz.

Olumlu düşünün ve hayatı biraz akışına bırakın. Gevşeyin ve rahatlayın.

Kahvaltı günün en önemli öğünüdür ve siz bu güne başlama öğününü atlıyorsanız, kendinizi yorgun hissetmeniz normaldir. -

Kahvaltı yeni bir güne başladığınızda, bedeninize enerji veren en önemli silahınızdır. Kahvaltı etmeden kendinizi iyi hissetmezsiniz.

Kan şekerinizi hızla yükselten karbonhidratlardan uzak durun. Kan şekerinizin gün içinde ani iniş çıkışları, yorgunluğa neden olur.

En sağlıklısı tahıl, yağsız protein kombinasyonudur. Tavuk, meyve ve salata iyi bir seçim olabilir. -

Eğer hayatınızdaki insanlara hayır demeyi öğrenmezseniz, bu sizi mutsuz ve enerjisi düşük bir haline getiriyor. Başkalarını kırmamak için kendinizi hırpalıyorsunuz. -

Çalışma alanınızın ister evde, ister ofiste olsun, dağınık olmamasına dikkat edin. Dağınık masalar önce zihninizi, sonra bedeninizi yorar.

Eğer gerçekten tatil yapmayı beceremiyorsanız, tatilde bile çalışıyorsanız, o zaman yorgunluğunuz hiç bitmeyecek demektir. Molaların ne kadar gerekli olduğunu unutmayın.

Uyumadan önce bir bardak şarap içeyim diyenler veya alkolü düzenli olarak tüketenler, ilk zamanlar size iyi bir seçim gibi görünse de, kronik yorgunluğa neden olur.

Yatağınızın baş ucuna telefon, tablet, laptop gibi teknolojik aletler koymayın. Vücudunuzun melatonin dengesini bozmayın.

Gün içinde aldığınız kafein miktarını kontrol edin. Fazla kafein tüketmek, sizi halsiz ve mutsuz hale getirebilir. - (msn.com.tr)

BİTKİSEL ÜRÜNLERDEN MEDET UMMAYIN

“Son yıllarda ‘gıda destek ürünleri’ başlığı altında ilaç sektörü boyutunda pazar payına sahip ayrı bir sektör oluşturuldu. İnsanlar zayıflamadan kronik yorgunluğa kadar birçok noktada bu ürünleri ciddi beklentilerle tüketiyor. Ancak hiçbir şey mevsime uygun dengeli beslenme ile yeterli egzersizin yerini tutamaz” diyen Dr. Özışık ekliyor: “Bu ürünlerin içerikleri yeterince araştırılmadığından vücudumuz için zararlı olma potansiyeli de var. Kronik yorgunluk durumunda raflarda parlak ambalajlarıyla göz alan bu ürünleri ezbere tüketmek yerine, doktora danışarak kullanmayı ihmal etmeyin.”

ALTINDAKİ NEDEN TEDAVİ EDİLİYOR

Yorgunluğun bir hastalık değil, bir şikâyet olduğunun hatırlanması gerekiyor. Yorgunluk yerine yorgunluğa neden olan hastalık tedavi ediliyor. Ortada hastalık yoksa kişiye yorgunluğa neden olan durumu ortadan kaldırmaya yönelik yaşam tarzı değişikliği öneriliyor.

BU 3 SİNYALE DİKKAT!

* Dinlenmenize rağmen yorgun uyanıyorsanız

* Enerjiniz ve motivasyonunuz gün geçtikçe düşüyorsa

* Vücudunuzda değişiklikler hissediyorsanız (dışkılama alışkanlığında değişiklik, saç dökülmesi, çarpıntı, kilo kaybı, vs.) hemen doktora gidin.