Yenilenebilir Avrupa: Hollanda yenilenebilir enerjide nasıl fark yarattı?
Hollanda, yenilenebilir enerji dönüşümünde hidrojen, offshore rüzgar çiftlikleri ve inovatif enerji politikalarıyla dünya çapında örnek teşkil eden Avrupa ülkelerinden biri konumunda. Ülke, 2030 yılına kadar elektrik üretiminin yüzde 75'ini yenilenebilir kaynaklardan sağlamayı hedeflerken, uluslararası işbirlikleri ve katılımcı toplum modeli ile sürdürülebilir bir geleceğe doğru kararlı adımlar atıyor. Haberturk.com'un yenilenebilir enerji üzerine özel serisi 'Yenilenebilir Avrupa'nın ikinci konuğu, temiz enerjide uzun zamandır çalışmaları ile öncü olan ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası enerji bağımsızlığı sürecini daha hızlandıran Hollanda oldu. Hollanda İstanbul Başkonsolosu Arjen Uijterlinde ve Hollanda Büyükelçiliği Ekonomik İşler Müsteşarı Paul Zwetsloot, Haberturk.com Enerji Editörü İrem Kuşoğlu Görgü'nün enerji politikaları ve yeşil dönüşüm hedefleri üzerine sorularını yanıtladı
Hollanda, yenilenebilir enerji yatırımları ve offshore rüzgar projeleriyle küresel enerji sahnesinde iddialı bir konuma yükseliyor. Ülke, temiz enerji hedefleri doğrultusunda 35 milyar Euro’luk bir fonla desteklenen kapsamlı bir enerji geçiş planı da uygulamaya koyuyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nın daha da tetiklediği enerji krizine karşı hızlanan bu dönüşüm, Hollanda’nın enerji güvenliği ve sürdürülebilirlikteki kararlılığını da pekiştiriyor.
Haberturk.com'un yenilenebilir enerji üzerine özel serisi 'Yenilenebilir Avrupa'nın ikinci konuğu, temiz enerjide uzun zamandır çalışmaları ile öncü olan ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası enerji bağımsızlığı sürecini daha hızlandıran Hollanda oldu.
Haberturk.com Enerji Editörü İrem Kuşoğlu Görgü'nün enerji politikaları ve yeşil dönüşüm hedefleri üzerine sorularını yanıtlayan Hollanda İstanbul Başkonsolosu Arjen Uijterlinde ülkenin enerji ve çevre konularına verdiği önemi vurgularken, ülkesinin büyük bir enerji geçiş planı başlattığını belirterek "Yenilenebilir elektrik sektörü, CO₂ içermeyen elektrik sektörü ve fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak için büyük adımlar atıyoruz" dedi.
"2030'DA ÜLKENİN TOPLAM ELEKTRİK ÜRETİMİNİN YÜZDE 75'İ YENİLENEBİLİR KAYNAKLARDAN SAĞLANABİLİR"
Hollanda'nın yenilenebilir enerji alanında attığı en büyük adımlardan biri ise şüphesiz offshore rüzgar enerjisi projeleri. Bu alanda adeta rakipsiz olan Hollanda'da offshore rüzgar çiftlikleri önemli bir üretim kapasitesine sahip. Şu anda 4.5 gigawatt elektrik üreten Hollanda, 2030 yılına kadar bu kapasiteyi 21 gigawatt’a çıkarmayı hedefliyor. Bu durum, ülkenin toplam elektrik üretiminin %75'inin yenilenebilir kaynaklardan sağlanacağı anlamına geliyor.
Hollanda'nın hidrojen politikasını uygulamaya koyan ilk ülke olduğunu ifade eden Başkonsolos Arjen Uijterlinde "Hidrojen noktasında politikalar uygulamaya koyan ilk ülkelerdeniz. Güneş enerjisi çok önemli. Offshore rüzgar çiftlikleri. Hollanda'nın offshore rüzgar enerjisinde ve pazarda gerçekten lider ülkelerden biri olduğunu düşünüyorum. Bu alanda büyük bir oyuncuyuz. Elbette başka alanlar da var ancak bunlar ana alanlarımız. Evlerde güneş enerjisi kullanımı kişi başına 3.5 paneldir. Bu da muhtemelen dünyanın en iyilerinden biri olduğu anlamına geliyor" diyerek öncü oldukları alanları tanımlıyor.
"YENİLİKLERİMİZİ DİĞER ÜLKELERLE DE PAYLAŞMAYA İSTEKLİYİZ"
Hollanda, bu enerji projelerinde sadece kendi iç dinamiklerini değil, aynı zamanda diğer ülkelerle olan işbirliklerini de göz önünde bulunduruyor. Konuya ilişkin Hollanda Büyükelçiliği Ekonomik İşler Müsteşarı Paul Zwetsloot "Hollanda olarak offshore rüzgar çiftliklerini öyle bir maliyetle kurduk ki, artık sübvansiyona gerek kalmadı. Dolayısıyla dünyada ilk defa bunu biz başarabildik. Dolayısıyla bunu yapma şeklimiz, yani ihale sistemi, gerçekten de teknolojik yenilik olduğunu düşündüğümüz bir şey. Bunu diğer ülkelerle de paylaşmaya da istekliyiz" diyerek durumu açıklıyor.
Hollanda’nın enerji geçiş süreci, Rusya-Ukrayna Savaşı ile de hız kazandı. Rusya'dan ithal edilen gaz miktarını önemli ölçüde azaltan Hollanda, enerji güvenliğini artırmak için çeşitli önlemler aldı.
Bu noktada nükleer enerjinin Hollanda'nın enerji stratejisindeki rolüne de değinen Başkonsolos Uijterlinde, Hollanda'nın enerjisinde nükleerin enerji arzının yaklaşık yüzde 10'una sahip olduğunu ifade ederek "Sanırım gelecekte belki iki nükleer istasyon daha olması için gerekli strateji ve hazırlıklar yapılacak. Tabii ki bunun çok uzun bir süreç, bir nükleer santralin inşası uzun zaman alıyor. Dolayısıyla CO₂'den arındırılmış bir enerji sektörü hedeflerine ulaşmak 2030'dan önce zamanında gerçekleşmeyecek" diye konuştu.
HOLLANDA İKLİM KRİZİNİ NASIL ELE ALIYOR?
Hollanda, iklim değişikliği noktasında Avrupa içerisinde en sorun yaşayan ülkelerden biri... Hollanda sadece enerji geçişi değil, aynı zamanda deniz seviyesinin yükselmesi gibi iklim değişikliği etkilerine karşı da önlemler almak durumunda kalıyor. Hollanda'nın büyük bir kısmı deniz seviyesinin altında yer alıyor ve giderek batıyor. Birleşmiş Milletler'e göre, küresel ısınma nedeniyle deniz seviyeleri şu anda iki kattan fazla yükseliyor. Bu konuda ülke, deniz seviyesiyle mücadele konusunda Avrupa'nın en inisiyatifli ülkelerinden biri olarak da tanınıyor.
Peki Hollanda bu kritik konuyu nasıl ele alıyor ve bu konudaki temel stratejileri neler? Başkonsolos bu konuda "Room for the River" adlı projeyle nehirlerin denizlere daha fazla alan yaratmasına olanak tanıyor ve bu sayede su baskınlarına karşı direnç geliştirdiklerini belirterek ekliyor "Ancak aynı zamanda artan bir farkındalık olduğunu ve bunun stratejilere dönüştüğünü ve sadece kendini bu duruma karşı savunmak için değil, aynı zamanda yeni koşullara uyum sağlamak için de adapte olmak gerektiğini düşünüyorum..."
TÜRKİYE İLE İŞBİRLİĞİ YAPABİLECEĞİMİZ PEK ÇOK ALAN VAR"
Peki ya Türkiye ile işbirliği ne durumda?
Hem Hollanda İstanbul Başkonsolosu Arjen Uijterlinde hem de Hollanda Büyükelçiliği Ekonomik İşler Müsteşarı Paul Zwetsloot Hollanda ile Türkiye ilişkilerinin enerji alanında işbirlikleri olduğunu ve pek çok alanda daha da geliştirilebileceğini vurguluyor.
Zwetsloot "İşbirliği yapabileceğimizi düşündüğümüz pek çok alan var. Güneş enerjisi ve jeotermal enerjide bunu zaten yapıyoruz ve özellikle ikincisinde Türkiye'den çok şey öğrenebileceğimizi düşünüyorum çünkü oldukça güçlü bir jeotermal strateji geliştirdiniz. Offshore rüzgâr enerjisi ve hidrojende büyük deneyime sahip olduğumuzu belirtmiştim. Dolayısıyla Türkiye'nin şu anda Marmara Denizi'nde 5 gigawattlık bir offsore rüzgar santrali inşa etmek istediğini biliyoruz ve biz bu noktada Türkiye ile işbirliği yapmaya hazırız. Bu nedenle Enerji Bakanlığı ile de işbirliği yapabileceğimiz yolları aramak için de iletişim halindeyiz" diyerek projelerin sürdüğünü belirtirken hidrojen projelerine yönelik ise "Gelecekte hidrojen üretecek ülkelerle her türlü işbirliğini kurduğumuzu ve enerji taleplerimizi karşılamak için onları hidrojen tedarikçimiz olarak görmek istediğimizi belirtmenin de iyi olacağını düşünüyorum. Dolayısıyla Türkiye ile bu konuda da işbirliği yapmayı dört gözle bekliyoruz. Hollanda ve Türkiye arasında teknik işbirliği var, işbirliği zaten devam ediyor. Ve biz bu işbirliğinden çok memnunuz" diyor.
"HOLLANDA-TÜRKİYE ARASINDAKİ GÜÇLÜ İŞBİRLİKLERİNDEN GURUR DUYUYORUZ"
Son sözü alan Başkonsolos Uijterlinde ise ikili ilişkilerin 100. yılı kutlamalarında gelişen ilişkilerden mutluluk duyduklarını belirterek artarak süreceğini şöyle ifade ediyor: "Hollanda ve Türkiye arasındaki ilişkilerden bahsederken, birçok alanda çok güçlü bir işbirliğimiz olmasından gurur duyduğumuzu belirtmek isterim. Ekonomi ve ticaret açısından da Türkiye'deki önde gelen yatırımcılar arasındayız ve 15 milyar euroluk bir ticaret hacmine sahibiz. Ancak bu elbette çok daha derinlere iniyor. Hollanda'da çok güçlü bir Türk topluluğuna sahip olmamız da çok yardımcı oluyor. Bu da iki ülke arasındaki köprünün işlemesini sağlıyor. Bu bağlamda, 100. yıl kutlamaları da bu ilişkiye dikkat çekmemize ve onu daha da ileriye taşımamıza yardımcı oluyor."