Dolarda 2022 zirvesi, borsada rekor
Dolar güne 17.95 liradan başlarken TÜİK temmuz ayında yıllık enflasyonun yüzde 79.6'ya yükseldiğini açıkladı. Veri sonrası ilk anda kurda bir hareket yaşanmadı. Dolar öğleden sonra ise piyasa kapanışına doğru 18 liranın üzerini gördü. Bu yükselişte ABD'de beklenenden olumlu gelen ekonomik veriler ve Fed yetkililerinin açıklamaları etkili oldu. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi de, günü yüzde 1.39 değer kazancıyla 2.684 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek kapanışını yaptı
Güne 17.95'ten başlayan Dolar/TL kapanışa yakın 18.04'e kadar yükseldi. Böylece 2022'de yüzde 34 yükselen dolar/TL ilk kez 18 sınırını aşmış oldu. Dolarda zirve 21 Aralık 2021 tarihinde 18.41 lirayla görülmüştü.
Akşam saatlerinde dolar 17.97'ye geriledi.
Bu yükselişte ABD'de beklenenden olumlu gelen ekonomik veriler ve Fed yetkililerinin açıklamaları etkili oldu. Doların ana para birimleri karşısındaki performansını gösteren dolar endeksi bugün yüzde 0.3 yükselerek 106.50 seviyesini aştı.
ABD'de haziran ayında dayanıklı mal siparişleri yüzde 1.9'luk beklentiye karşın yüzde 2 yükseldi. Fabrika siparişleri de yine yüzde 1.2'lik beklentinin üzerinde bir şekilde yüzde 2 yükselerek 555.2 milyar dolara çıktı. Fabrika siparişleri, mayısta yüzde 1.8 artışla 544.4 milyar dolar olmuştu.
Bunun yanında ISM imalat dışı endeksi, temmuzda önceki aya kıyasla 1.4 puan artarak 56,7 değerine yükseldi. Hizmet sektöründeki büyümeye işaret eden veriye ilişkin piyasa beklentisi 53.5 değerini alması yönündeydi. Beklentilerin aksine yükseliş göstererek 3 ayın en yüksek seviyesine çıkan endeks, haziranda 55,3 değerini almıştı.
'ÖNDEN YÜKLEMELİ ARTIRIM'
Fed yetkililerinin 'şahin' açıklamaları da doların güçlenmesinde etkili oldu. St. Louis Fed Başkanı James Bullard, önden yüklemeli faiz artırma stratejisini desteklediğini aktardı. Bullard, faiz oranının yıl sonuna kadar yüzde 3.75-4 aralığına yükselmesinden yana olduğunu kaydetti. ABD ekonomisinin resesyonda olmadığını belirten Bullard, iş gücü piyasasının güçlü olduğunu söyledi.
'50 VE 75 BAZ PUAN MASADA'
Chicago Fed Başkanı Charles Evans ise eylül ayındaki toplantıda 50 veya 75 baz puanlık faiz artışının masada olduğunu belirtti. Fed’in sıkılaşma temposunu düşürmeyeceğinin işaretini verdi.
Cleveland Fed Başkanı Loretta Mester, Fed'in enflasyon henüz zirveye ulaşmadığı için faiz artırımları konusunda yapacak daha çok işi olduğunu söyledi. Mester, "Enflasyonun ilk kez zirveye ulaştığına, ki bunu henüz görmedik, ve aşağı indiğine dair birkaç aylık süren bir kanıt olmalı" diye konuştu.
ENFLASYON VERİSİ ETKİLEMEDİ
Bugün yurt içinde ise TÜİK haziran ayında yıllık enflasyonun yüzde 79.6'ya yükseldiğini açıkladı. Bu oran piyasa beklentisinin altında gelse de kurda önemli bir hareket yaşanmadı. Bunun yanında Ticaret Bakanlığı bugün temmuz ayı dış ticaret verilerini yayımladı. Dış ticaret açığı temmuzda geçen yılın aynı ayına göre yüzde yüzde 144.5 yükselerek 10 milyar 582 milyon dolara çıktı. Yılın ilk 7 ayında ise açık geçen yılın aynı ayına göre yüzde 143 artarak 61 milyar 982 milyon dolara ulaştı. Bu veri de kur üzerinde önemli bir etki göstermedi.
Piyasaların bu hafta ana gündemlerinden birisi ise Çin-ABD gerilimi olmaya devam ediyor. Dün, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin'in tüm itirazlarına rağmen Tayvan'a gitti.
Çin Hükümeti, bu ziyaretin 'Tek Çin' politikasının bir ihlali olduğunu ve sonuçları olacağını açıkladı. Ancak bu sonuçların tam olarak ne olacağı konusunda detaylı bir bilgi paylaşılmadı. Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) ise büyük çaplı askeri tatbikat başlattı.
Yatırımcılar şu anda özellikle dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ticareti olumsuz etkileyebilecek bir kısım kararlar alınıp alınmayacağını merak ediyor.
TEKNİK RESESYONDA
Geçtiğimiz hafta açıklanan verilere göre ABD ekonomisi ikinci çeyrekte beklentilerin üzerinde bir şekilde yüzde 0.9 daraldı. İlk çeyrekte de yüzde 1.6 küçülen ABD ekonomisi böylece 2 çeyrek üst üste daralarak teknik resesyona girdi.
Analistler ABD-Çin geriliminin daralma yönünde yeni bir ağırlık yaratabileceğini, bunun yanında küresel tedarik zincirinde yeni bozulmalar yaşanmasının enflasyon üzerinde de yeni bir yukarı yönlü baskı yaratabileceğine dikkat çekiyor.
Dolayısıyla ABD ve Çin tarafında gelecek açıklamaların bugün ve önümüzdeki günlerde piyasaların seyrinde belirleyici olması bekleniyor.
BORSA İSTANBUL'DA REKOR
Bu arada Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1.39 değer kazancıyla 2.684 puandan tamamlayarak tüm zamanların en yüksek kapanışını yaptı.
BIST 100 2022 genelinde yüzde 39.33 yükseldi:
BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 36.87 puan artarken, toplam işlem hacmi 37.5 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
Bankacılık endeksi yüzde 2.64 ve holding endeksi yüzde 1.73 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 4.33 ile ulaştırma, en çok gerileyen ise yüzde 0.40 ile madencilik oldu.
AVRUPA DA YÜKSELDİ
Avrupa borsaları da haftanın üçüncü işlem gününü yükselişle tamamladı. Kapanışta gösterge endeks Stoxx Europe 600 yüzde 0.51 artışla 438.29 puana çıktı.
İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0.49 artarak 7.445, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 1.03 değer kazanarak 13.587, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0.97'lik artışla 6.472 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1'lik yükselişle 22.575 puana ulaştı.
