Part-Time çalışan tazminat alır mı?
Üniversitelerde yeni eğitim öğretim dönemine hazırlık devam ederken, harçlığını kazanmak, ailesinin geçimine yardım etmek isteyen gençler part-time çalışacakları işler arıyor. Mevzuatta "kısmi süreli çalışma" olarak adlandırılan part-time çalışacak gençler sosyal güvenlik, yıllık izin, kıdem tazminatı gibi haklarını merak ediyor
İş Kanunu’na göre, işçi ve işveren, ihtiyaçlarına uygun türde iş sözleşmesi yapabilir. Part time çalışacak işçiler için “kısmi süreli” sözleşme yapılır. Tam süreli sözleşmede haftalık çalışma süresi 45 saat olarak uygulanıyor. Kısmi süreli sözleşme ise haftada 30 saat ve altındaki süreler için yapılıyor.
Habertürk'ten Ahmet Kıvanç'ın haberine göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçi, tam süreli emsal işçiye göre farklı işleme tâbi tutulamaz. Kısmî süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olarak ödenir.
İşyerinde işçilerin niteliklerine uygun açık yer bulunduğunda kısmî süreliden tam süreliye veya tam süreliden kısmi süreliye geçirilme talepleri işverence dikkate alınmak zorunda.
YILLIK ÜCRETLİ İZİN KULLANIRLAR
Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar, diğer işçiler gibi yıllık ücretli izin hakkından yararlanırlar. Part-time çalışan işçilere farklı muamele yapılamaz.
Kısmi süreli çalışanlar, hak ettikleri izinleri, kısmi süreli iş günlerinde çalışmamak suretiyle kullanırlar. Part-time çalışanların izin süreleri de normal çalışanlarla aynı. İşveren, yıllık izin döneminin ücretini ödemek zorunda.
SİGORTALARI YAPTIRILIR
Part-time çalışanların da diğer çalışanlar gibi sigortalarının yaptırılması gerekiyor. Kısmi süreli sözleşme aylık ücret üzerinden yapılmışsa, haftalık çalışma süresi dikkate alınmaksızın 30 günlük sigortalı bildirilir. Bu durumda ödenecek ücret de brüt asgari ücretten az olamaz.
Part-time çalışma sözleşmesi saat ücreti üzerinden yapılmışsa bu durumda bir ayda çalışılan süreler toplanır ve günlük 7.5 saat olan çalışma süresine bölünür. Hesaplanacak gün sayısı üzerinden prim yatırılır. Hesaplama sırasında, 7.5 saatten az olan küsuratlar 1 gün kabul edilir.
Örneğin, 32.5 saat çalışan işçi 5 gün çalışmış gibi prim ödenir.
İŞTEN ATILIRSA KIDEM TAZMİNATI ALIR
Kısmi süreli çalışanlar, kıdem tazminatı bakımından normal çalışanlarla aynı haklara sahip. Part-time çalışanın sözleşmesi işveren tarafından haklı bir nedene dayanmadan feshedilirse, kıdem tazminatı ödenmesi gerekir. Kıdem tazminatı tutarı, bir ayda kendisine ödenen ücret üzerinden hesaplanır.
EKSİK GÜNLERİ TAMAMLAYABİLİRLER
Kısmi süreli çalışma sözleşmesine dayalı olarak ayda örneğin 12 gün prim yatırılan kişi, eksik günlerini iki yolla tamamlayabilir. Çalışmaya devam ettikleri dönemde eksik günleri tamamlamak isteyenler isteğe bağlı sigorta yaptırıp, kalan 18 günün primini ayrıca öder. Dileyen eksik günleri ileride, emekliliğe yakın bir tarihte borçlanma yoluyla da tamamlayabilir. Yasada öngörülen prim gününü erken doldurmak kimi durumlarda avantaj sağlayabiliyor. Bunu da dikkate alarak gelecekte borçlanma yapmak suretiyle eksik günler tamamlanabilir.
Eksik günlerini tamamlama konusunda bir ayrıntı daha bulunuyor. İsteğe bağlı sigortayla eksik günlerini tamamlayanlar, ücretin yüzde 3’ü oranındaki işsizlik sigortası primini de yatırırlar. Gelecekte borçlanma yapanlar işsizlik sigortası primi ödemek zorunda kalmazlar.
