Türkiye’ye 964 TL’ye geldi, cebimizden 2378 TL çıktı
Türkiye'nin geçen yıl ithal ettiği cep telefonlarının ortalama fiyatı 200 dolar oldu. Resmi verilere göre 2018'de satılan telefonların ortalama fiyatı ise 2378 TL'ye çıktı. Aradaki fark ise ÖTV, KDV, bandrol ile perakende marjı ve satış kârına gitti. Peki Apple'ın iPhone fiyatlarında bu fark ne kadar? Habertürk'ten Necdet Çalışkan'ın analizi...
2018 yılı Türkiye’nin cep telefonu ithalatına bir önceki yıla göre yüzde 30 daha az para ödediği bir yıl olarak kayıtlara geçti. Dolar kurundaki dalgalanmaların da etkisiyle Türkiye’nin geçen yıl ithal ettiği telefon sayısı yüzde 19.4 azalışla 12.2 milyon adetten 9.8 milyon seviyesine geriledi.
Habertürk’ten Necdet Çalışkan’ın haberine göre fiyatı daha ucuz olan telefonlara artan ilgi, ithalatın faturasını yüzde 30.6 düşüşle, 2.8 milyar dolardan, 1.9 milyar dolara çekti. Ama Türkiye’de tüketicilerin karşı karşıya kaldığı fiyatlar son bir yılda yüzde 43 yükseldi.
ORTALAMA FİYAT 200 DOLAR
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre son 5 yılın en düşük seviyesine gerileyen cep telefonu ithalatında ortalama fiyat 200 dolara indi.
Diğer bir deyişle ithalatçı firmalar 2018’de yurtdışından daha düşük fiyatlı modelleri Türkiye’ye getirdi.
2017 yılında yurtdışından ithal edilen cep telefonlarının ortalama fiyatı 232 dolar seviyesinde gerçekleşmişti.Bu rakam 2014 yılında ise 239 dolar idi.
TÜİK verilerine göre telefon ithalatı ve ortalama perakende satış fiyatı
2018 yılı ortalama dolar kuru (4.81 TL) dikkate alındığında, geçen yıl yurtdışından ithal edilen cep telefonlarının ortalama fiyatı da 964 TL olarak kayıtlara geçti. Bu rakam 2017 yılı için ise 848 TL oldu.
PERAKENDE FİYATI İSE 2378 TL!
TÜİK’in dış ticaret veri tabanından derlediğimiz bu ithalat verileri, yine TÜİK’in enflasyon sepetinde bulunan cep telefonu fiyatlarıyla karşılaştırıldığında ise ortaya daha çarpıcı bir sonuç çıkıyor.
2018 için ithal edilen cep telefonlarının ortalama maliyeti 964 TL iken, yine TÜİK’in hesaplamalarına göre 2018 yılı sonunda Türkiye’de tüketicilere sunulan cep telefonlarının ortalama perakende fiyatı bir önceki yıla göre yüzde 43.3’lük artışla 2 bin 378 TL oldu.
Diğer bir deyişle ortalamada ithal fiyatı ile perakende fiyatı arasındaki fark 2014 yılında 315 TL iken, geçen yıl 1414 TL’ye kadar çıktı.
Peki bu fark nasıl oluştu? İşte adım adım tablosu…
FARK NEREYE GİTTİ?
Türkiye’de satılan akıllı telefonlar üzerinden tüketiciler, devlete Katma Değer Vergisi (KDV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve TRT Bandrolü olmak üzere üç ayrı vergi ödüyor. Yüzde 25 ÖTV ve yüzde 18 KDV alınan cep telefonlarından ayrıca yüzde 10’luk TRT bandrolü ücreti kesiliyor.
Akıllıtelefonlardaki vergiler
Buna göre gümrük girişi 1000 TL (yaklaşık 200 dolar) olan bir cep telefonunun vergiler eklendiğinde fiyatı 1622 TL’yi buluyor. Üstelik bu rakama bayi kârı da dahil değil.
Nakliye ve pazarlama gibi giderlerin yanısıra perakende kanalındaki satıcının kâr marjı da eklendiğinde 200 dolarlık maliyeti olan bir telefon için tüketicinin cebinden çıkan tutar 2 bin TL’yi aşıyor.
iPHONE FİYATLARINDA DURUM NASIL?
Mevcut durumu Apple'ın iPhone modelleri için değerlendirirsek, şu tabloyla karşı karşıya kalıyoruz. Apple Türkiye'nin internet sitesinde yer alan bilgilere göre iPhone XS ve iPhone XS Max iöçn tüketicilerinödediği toplam tutarın yaklaşık yüzde 29'u vergi ve benzeri yasal yükümlülüklere gidiyor.
Örneğin 9 bin 899 TL'ye satılan 64 GB'lik iPhone XS'in 2 bin 926 TL2sini vergiler oluşturuyor. Vergi ve benzeri yasal yükümlülükler çıkarıldığında ise iPhone XS'in başlangıç fiyatı 6 bin 973 TL'ye iniyor.
iPhone XS ve iPhone XS Max'in Türkiye ve ABD fiyat karşılaştırması
Ancak ABD'deki satın alma sırasında ödenen ve eyaletlerine göre değişmekle birlikte ortalama yüzde 7 seviyesinde olan satış vergisi hariç değerlendirildiğinde aynı modelin TL karşılığı, bugünkü kurdan 5 bin 255 TL.
Diğer bir deyişle vergiler hariç fiyatlar bile dikkate alındığında Türkiye ile ABD arasındaiPhone XS modellerinde 1718 TL ile 2 bin 395 TL arasında bir fark sözkonusu oluyor.
