Nikel nedir, nerelerde kullanılır? Nikel kullanım alanları, özellikleri, periyodik tablodaki simgesi ve yeri
Gümüşü andıran yapısıyla değerli bir metal olarak karşımıza çıkan nikel elementi, endüstriyel alan ve tıp sektörü başta olmak üzere pek çok alanda kullanılmaktadır. Kullanım açısından geniş bir alana sahip olan bu elemente talep, teknolojik gelişmelerle paralellik göstermektedir. İşte, detaylar.
Elementin geçmişinin MÖ 20 yılına kadar uzandığı ön görülmektedir. Eski Çin kaynaklarında MÖ 1500'li yıllarda beyaz nikelin kullanıldığına dair bilgiler bulunmaktadır. Ancak görünüş itibariyle sıklıkla gümüş ile karıştırılan nikelin tam olarak hangi tarihlerde kullanıldığı belirsizdir. Nikel nedir? Nerelerde kullanılır? Nikel simgesi ve sembolü nedir? Nikel periyodik tablodaki yeri nedir? Kullanım alanları ve özellikleri nelerdir? İşte, merak edilen detaylar.
Nikel Nedir?
Nikel, gümüş-beyaz bir metal olarak karşımıza çıkmaktadır. Sünek ve dövülebilir yapıya sahiptir. Oldukça sert yapılı olan nikel geçiş metalleri arasında bulunmaktadır. Havaya karşı gösterdiği oksitlendirme direnci sebebiyle bozuk para ve kimyasal araç gereçlerin üretiminde kullanılmaktadır. Doğada genellikle kobalt ile birlikte yer almaktadır. Elementin keşfi 1751 yılına dayanmaktadır. 1751'de Stockholm'de çalışan Axel Fredrik Cronstedt adlı bilim insanı elementle ilgili ilk çalışmalarını yürütmüştür. Önceleri elementin bakır olabileceği düşünülmüş ancak sonraları yeni bir element olarak dünya çapına yayılmıştır. Günlük hayatta yaygın olarak kullandığımız elektronik aletlerin pek çoğunda nikel elementi bulunmaktadır.
Nikel Nerelerde Kullanılır?
Korozyona dayanıklı sebebiyle başlıca maden para yapımında tercih edilmektedir. Ayrıca yüksek sıcaklıklara dayanan yapıya sahip olduğundan dolayı süper alaşımlar yapmak için kullanılmaktadır. %65'i paslanmaz çelik üretiminde, %20'si ise diğer çelik ve demir alaşımlarının yapımında görev almaktadır. Kaplamada ise %9'luk bir kullanıma sahiptir. Bu kullanım alanları dışında madeni para, pil ve elektronik gibi alanlarda da kullanımına rastlanmaktadır.
Nikel Simgesi
Nikel simgesi “Ni” olarak ifade edilmektedir. Nikel, Dünya’da en çok bulunan beşinci elementtir. Dünyanın iç çekirdeğinde en çok bulunan ikinci element olduğu öngörülmektedir. Laterit yatakları ve magmatik sülfit yataklarında yer almaktadır. Dünyanın en büyük nikel üreticisi Çin devletidir.
Nikel Sembolü
“Ni” sembolüyle temsil edilen elementin adı "şeytanın bakırı" anlamına gelen Almanca "kupfernickel" kelimesinden gelmektedir. Alman madenciler bakır çıkarabileceklerini düşündükleri için elemente bu ismi vermişlerdir.
Nikel Periyodik Tablodaki Yeri
Periyodik tablonun 4. periyodunun 10. grubunda yer alan nikel elementinin atom numarası 28’dir. Ülkemizde işlenebilir nikel yatakları bulunmadığından dolayı, nikel ihtiyacı ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Dünya genelindeki nikelin yaklaşık %30'u Kanada'daki Sudbury bölgesinden çıkarılmaktadır.
Nikel Kullanım Alanları
Paslanmaz çelik üretimi
Süper alaşımlar
Madeni paralar
Elektro kaplamada
Mutfak aletleri ve bazı dayanıklı ev aletleri
Çelik bıçak takımları, çelik tencere üretimi
Cama yeşil renk vermek için
Gemi imalatı
Zırhlı araç imalatı
İletişim kabloları
Nikel Özellikleri
Elementin erime noktası 1455 derece, kaynama noktası 2913 derecedir.
Yeryüzüne, gökyüzünden düşen meteor taşlarından geldiği öngörülür.
Doğada saf halde bulunmaz; genellikle kobalt ile birlikte oluşmaktadır.
Rezervi dünyada en fazla Kanada ve Rusya’da bulunur.
Dünya genelinde nikel rezervinin 140 milyon ton olduğu tahmin edilmektedir.
Ülkemizde lateritik, sülfit bileşikli nikel oluşumları görülmektedir.
En ekonomik nikel oluşumları Manisa’nın Çaldağ bölgesinde yer almaktadır. Ülkemizde işlenebilir nikel yatağı bulunmadığından dolayı nikel madenciliği de yapılmamaktadır.
Yüksek sıcaklıkta bile korozyona etkili olduğundan dolayı ekmek kızartma makineleri ve fırınlarda tercih edilmektedir.
Deniz suyunu tatlı suya dönüştüren arıtma tesislerinde bakır-nikel alaşımı kullanılmaktadır.
