Kitap pazarının büyüklüğü % 11.26 düştü

Türkiye Yayıncılar Birliği'nin her sene düzenli olarak hazırladığı Kitap Pazarı Raporu'nun içeriğini açıkladı. 2020 Türkiye Kitap Pazarı Raporu'na göre geçtiğimiz yıl 433.213.632 adet kitap üretildi.

2020 yılı içerisinde Milli Eğitim Bakanlığı'nın özel sektörden satın aldığı ve kendi matbaasında bastığı ders kitapları, açık lise kitapları ve yardımcı kaynak kitapların toplam üretim adedi 184 milyon 200 bin oldu. 2020 - 2021 eğitim - öğretim yılı için ise bakanlık ilk defa 17.5 milyon öğrenci için yardımcı kaynak kitap dağıtma kararı aldı.

MEB'in bastığı kitaplarla birlikte toplam kitap üretimi 617.413.632 adet oldu. Bandrol dağıtımı ve satışını yapan YAYFED'in (Yayımcı Meslek Birlikleri Federasyonu) açıkladığı toplam kitap üretiminde ilk üç ayda % 30'lara varan artış, pandemiyle birlikte düşüşe geçti ve bir önceki yıla göre ancak % 2.28 oranında artış yaşandı.

2020'de TÜİK'in açıkladığı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2020 Sonuçları'na göre nüfusun 83.614.362 olduğu ülkemizde, kişi başına düşen kitap sayısı 6.9'dan 7.3'e çıktı.

2020'de Türkiye yayıncılık perakende pazarı büyüklüğü, 2019'a göre cari fiyatlarla %11.26 düşüş yaşayarak 7 milyon 855 bin TL oldu. Bu gerilemenin en büyük nedeni eğitim yayınları segmentinde yaşanan % 25.99'luk düşüş olurken, bir diğer sebep ise kültür yayınlarındaki % 4.81 oranındaki düşüş olarak ortaya çıktı. Türk Lirası'nın USD ve Avro karşısında yaşadığı değer kaybı da, sektörün USD bazındaki pazar büyüklüğü hesaplamalarındaki düşüşün önemli sebeplerinden biri oldu.

Milli Eğitim Bakanlığı'nın pandemiden bağımsız olarak, ilk defa 17.5 milyon öğrenci için ücretsiz yardımcı kaynak kitap dağıtma kararı alması, eğitim yayıncılığını etkiledi. Eğitim yayınlarında yaşanan ciro düşüşü MEB'in ücretsiz dağıttığı yardımcı kaynak kitaplara bağlanırken, kültür yayınlarındaki düşüşün en önemli sebebi ise pandeminin yarattığı olumsuz ticari koşullar, kitabevlerinin uzun bir dönem kapalı olması ve daha sonra da hafta sonu kapanmaları oldu.

Pandemi sürecinde online satış kanallarından kitap alışverişi, önceki yıllara göre çok önemli bir artış gösterdi. 2006'da dijital kitap satışlarının kültür kitapları satışında % 2.24 olan pazar payı, 2019 sonunda % 22.49 olarak ölçülmüştü. 2020 Mart ayından itibaren, kapanmalarla birlikte online kitap satışlarında satış oranları kültür yayınlarında ve akademik yayınlarda yaklaşık % 65.5'e yükselirken; yardımcı kaynak kitaplarında %20'lere yakın, ithal dil eğitimi ve kültür-sanat kitaplarında % 35 olarak gerçekleşti. Genel olarak yayıncılık sektörünün satışlarının % 36.17'sinin ise online olarak gerçekleştiği tahmin ediliyor.

Pandemide sesli kitap, e-kitap, dijital buluşmalar, dijital kitap kulüpleri ve dijital söyleşilere rağbet de olumlu yönde tetiklendi. 2020'de pazar paylarında pandemiyle birlikte artan sesli kitap satışları, ilk defa pay olarak % 1.10 oranında da olsa gelişme gösterdi. Ayrıca ilk defa bu yıl dikkatli ölçümlerle gerek eğitimde, gerekse yüksek eğitimde ve üniversite kütüphanelerinde dijital veri tabanlarına aboneliklerle birlikte pazarın % 10.19 oranlarına geldiği görüldü.