Kıdem tazminatında zaman aşımı 5 yıla indirildi!

Soru: Özel bir şirkette 01.12.1998 tarihinden beri çalışıyorum. 30.06.2009’te bu şirkete bağlı başka şirkete geçiş yaptım, halen aktif olarak çalışmaktayım. İlk şirketim şu anda çalıştığım firmayı 31.12.2017 tarihinde tüm haklarıyla sattı. Yıllar sonra bu şirket “Ben senin önceki şirketinden alacaklarını tanımam” diyebilir mi.? Kıdem tazminatımı 01.12.1998 tarihinden geçerli olarak alabilir miyim? Bu konuda zaman aşımı söz konusu mudur? (İsmail Ç.)

Cevap: Aynı işverene bağlı iş yerlerindeki tüm çalışmalarınız için kıdem tazminatı alırsınız. Şirketin el değiştirmesi haklarınızı etkilemez. Endişelenecek birşey yok. Kıdem tazminatında daha önce on yıllık zaman aşımı uygulanıyordu. Ancak, İş Mahkemeleri Kanunu’nda yapılan değişiklikle kıdem tazminatında zaman aşımı 5 yıla indirildi. Zaman aşımı süresi işten ayrılma tarihinde işlemeye başlar. Çalışırken zaman aşımı işlemez.

İHTİYACINIZ YOKSA ASKERLİK BORÇLANMASI YAPMAYIN

Soru: 02.12.1967 doğumluyum. Önümüzdeki ay emekli olabiliyorum. Askerlik borçlanması yapsam emekli maaşımı ne oranda etkiler? (Rıfat Arslan)

Cevap: Prim gününüz eksik değilse veya emeklilik yaşınızı öne çekmeyecekse askerlik borçlanmasının maliyeti getirisinden daha yüksek oluyor. Basit bir hesap yapalım. 18 aylık borçlanma için 11 bin 690 lira ödemeniz gerekiyor. Bu sizin emekli aylığınızda 40 lira artış yapsa, 11 bin 690 lirayı 292 ayda, yani 24 yıldan daha uzun sürede telafi edebilirsiniz. İhtiyacınız yoksa, askerlik borçlanması yapmayın.

ASKERLİK BORÇLANMASIYLA 18 AY ÖNCE EMEKLİ OLURSUNUZ

Soru: Doğum tarihim 05.09.1961, ilk SSK girişim 11.03.1997’dir. 24.12.2001’e kadar 4/a, 24.12.2001’den 31.03.2012'ye kadar 4/b, 04.04.2012'den 05.10.2015' e kadar 4/a hizmetlerim olup, toplam ödenmiş prim günüm 6370'dir. Askerliğimi 1983’ten 1985’e kadar 18 ay yaptım. Kaç gün askerlik borçlanmasıyla tam olarak hangi tarihte emekli olurum? (Ahmet Yılmaz)

Cevap: 25 yıl sigorta, 56 yaş, 5825 prim gününe tabisiniz. Yaş ve prim günü koşulunu yerine getirmiş bulunuyorsunuz. Çalışmaya geç başladığınız için sigorta süresi konusunda eksiğiniz bulunuyor. 540 günün tamamını borçlandığınız takdirde işe başlama tarihinizi 1995’e çekerek 25 yıl sigorta koşulunu 2020 yılında yerine getirmek suretiyle emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması 18 ay daha erken emekli olmanızı sağlar.

ALTI GÜNLÜK ASKERLİK BORÇLANMASI FARKI 130 LİRA

Soru: 20.01.1967 doğumluyum, askerliğimi işe girmeden önce yaptım. İlk işe girişim SSK’lı olarak 10.09.1991 tarihidir. SGK’ya sorduğumda “120 gün ödediğinizde 20.01.2019 tarihinde emekli olabilirsiniz” dediler. Benim hesaplamama göre 110 gün yatırsam yeterli. Bu arada askerlik borçlanmamı aralık ayında yapacağım. (Erol Kılıçtaş)

Cevap: Tam olarak 114 gün borçlanma yaptığınızda 52 yaşa tabi olarak 2019’da emekli olabilirsiniz. Altı günlük farkın maliyeti 130 lira. Ancak, belki gözünüzden kaçan bir durum vardır, SGK’nın istediği gibi 120 gün üzerinden ödeyip ocak ayında da emeklilik dilekçesini verin. Emekliliğiniz hayırlı olsun.

İSTİFA YOLUYLA KIDEM TAZMİNATI KOŞULU İŞE BAŞLAMA TARİHİNE BAĞLI

Soru: İşe giriş tarihim 03/09/2002 olup 3368 prim gün sayısına sahibim. Bunun 42 günü başka, kalanı şu an çalışmakta olduğum iş yerinde. 14/08/2009 tarihinde askerlikten dolayı iş çıkışım oldu ve 01/12/2010 tarihinde askerlik dönüşü işe tekrar başladım. Mayıs ayında 3600 prim gün sayımı doldurduğumda kıdem tazminatı hakkım oluyor mu? (Umut K.)

Cevap: Emekli olmadan kıdem tazminatı alma koşulu, ilk işe giriş tarihine göre değişiyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe girenler 15 yıl sigorta 3600 prim günü; 9 Eylül 1999-30 Nisan 2008 tarihleri arasında işe girenler 25 yıl sigorta, 4500 prim günü, 1 Mayıs 2008’den sonra işe girenler ise 25 yıl sigorta, 5400 prim gününü doldurarak kıdem tazminatı alabilir.

Siz, işe giriş tarihiniz itibarıyla 4500 gün prim, 25 yıl sigorta koşulunu yerine getirerek alabilirsiniz. Son iş yerinizden kıdem tazminatı alabilmek için, prim gün sayısının aynı iş yerinde doldurulması gerekmiyor.

SGK, KOŞULU YERİNE GETİREMEYENE KIDEM TAZMİNATI YAZISI VEREMEZ

Soru: Sigorta başlangıcım SGK dökümünde 11.09.1995. Ancak staj dönemindeki sigorta giriş tarihinin bir işe yaramadığını biliyorum! Sorum şu şekilde: İlk normal pirim ödemeli sigortalı işe giriş tarihim 2003 yılı. Gün sayım 5159. Bu şartlarda kıdem tazminatı almak için SGK’dan yazı alabilir miyim?(Mehmet Turan)

Cevap: İstifa ederek kıdem tazminatı almaya hak kazanabilmek için 4500 gün prim ve 25 yıl sigorta koşulunu yerine getirmelisiniz. Bu koşulları yerine getirmeden SGK size yazı veremez.

ASKERLİK BORÇLANMASI KIDEM TAZMİNATINDA İŞİNİZE YARAR

Soru: Bir büyükşehir belediyesine ait şirkette 8 senedir çalışıyorum. Kıdem tazminatımı nasıl alabilirim? Sigorta başlangıç tarihim 2000 senesi, prim gün sayım 3600. Tazminatımı alıp çıkabilmem için bir yol var mıdır? (Can Fırat)

Cevap: Kıdem tazminatınızı, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamladıktan sonra istifa ederek almaya hak kazanırsınız. Şayet işe girmeden önce askerlik yaptıysanız, borçlanma yaparak işe başlama tarihinizi 8 Eylül 1999 öncesine çektiğinizde 3600 gün ve 15 yıl sigortalılık koşulunu tamamlayarak alabilirsiniz.

ALMANYA’DAKİ ÇALIŞMAYI BORÇLANARAK YAŞI ÖNE ÇEKEBİLİRSİNİZ

Soru: Almanya’dan dönüş yaptım. Orada 01.04.1999’da sigorta girişim var. Türkiye’de çalışmaya devam etmekteyim ve yaklaşık 5277 günüm var. 16.10.1980 doğumluyum.

Benim en erken emeklilik hakkım ne zaman doğar? (Orhan Kodan)

Cevap: Türkiye’de ne zamandan beri çalışmakta olduğunuzu belirtmemişsiniz. 2000 yılında Türkiye’de işe başlamış olsanız bile 60 yaşa tabi olursunuz. Ancak, Almanya’da çalıştığınız günleri 3201 sayılı yasa kapsamında Türkiye’de borçlanırsanız emeklilik yaşınız 2 yıl öne çekilir ve 58 yaşında emekli olursunuz. Borçlanma yapmanızı tavsiye ederim.

SADECE KADIN ÇALIŞANLAR DOĞUM BORÇLANMASI YAPABİLİR

Soru: 1997 yılında 85 günlük SSK girişim var,1999 yılında askere gittim, 18 ay yaptım. 2003 yılında uzman çavuş olarak mesleğime başladım. 2012, 2017 yıllarında doğan çocuklarım var Ne zaman emekli olurum? Askerlik borçlanması ya da eksik günleri borçlanabilir miyim? (Mustafa A.)

Cevap: 1997 yılında SSK girişiniz varsa 56 yaşa tabisiniz. Uzman çavuş olarak görev yaptığınız her yıl için 90 gün fiili hizmet süresi zammı alırsınız. Bu sürenin yarısı olan 45 gün de emeklilik yaşınızdan düşer. Buna göre, 20 yıl görev yaparsanız emeklilik yaşınızda 2.5 yıl indirim yapılır. Çocuklarınız emeklilik yaşınıza etki etmez. Doğum borçlanmasından sadece kadın çalışanlar faydalanabilir. Daha önce sadece işçi statüsündeki kadınlara tanınan doğum borçlanması hakkı memur ve esnaf statüsünde çalışan kadınları da kapsayacak şekilde genişletildi.