İşte enerjide dev anlaşmanın ayrıntıları
HABERTÜRK, devletten özel sektöre devri yıllarca süren yargı ve bürokratik işlemlerin ardından çeyrek asırlık bir dönemi kapsayan, Afşin-Elbistan A Termik Santrali'yle ilgili anlaşmanın ayrıntılarına ulaştı. Santral, Çelikler Grubu'na 20 yıllığına işletme hakkı devri (İHD) yöntemiyle devredildi. Devlet, santralde üretilen elektrik için alım garantisi verdi. Olcay Aydilek'in haberi...
HABERTÜRK, devletten özel sektöre devri yıllarca süren yargı ve bürokratik işlemlerin ardından çeyrek asırlık bir dönemi kapsayan, Afşin-Elbistan A Termik Santrali’yle ilgili anlaşmanın ayrıntılarına ulaştı.
Santral, Çelikler Grubu’na 20 yıllığına işletme hakkı devri (İHD) yöntemiyle devredildi. Devlet, santralde üretilen elektrik için alım garantisi verdi. İlk üç yıl, her kilovatsaat elektrik için 16-17 dolar sent ödenecek. 20 yıllık ortalama, 8.35 sent olacak. Çelikler Grubu, mevcut santrali rehabilite edecek; çevre yatırımları yapacak; yaklaşık 700 megavat da yeni santral inşa edecek.
HER ŞEY 1994’TE BAŞLADI
Her biri 344 megavatlık 4 üniteden oluşan Afşin Elbistan A Santrali, toplam bin 376 megavat kurulu güce sahip (Santral görece eski olduğu için halen belli ünitelerinde elektrik üretebiliyor. Tam kapasite çalışmıyor). Türkiye’nin en büyük kömür santralleri arasında gösterilen Afşin Elbistan A’nın, kömür sahasıyla birlikte çeyrek asır devam eden ilginç ve bir o kadar da örnek oluşturacak “özelleştirme” serüveni bulunuyor.
İşte, bu olayın ayrıntıları…
Süreç, 1990’lı yılların ilk yarısına kadar uzanıyor. 8 Aralık 1994’te, Tansu Çiller'in başbakanlığını yaptığı hükümet döneminde Bakanlar Kurulu’nca alınan bir kararla, söz konusu santralin 20 yıllığına işletme hakkı devri yoluyla Vural Erbilgin’e ait ERG-Avusturyalı Verbund ortaklığına devredilmesi öngörüldü.
DEVLET ŞİRKETİ KARŞI ÇIKTI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ERG-Verbund Elektrik arasında imzalanan imtiyaz sözleşmesi, 15 Aralık 1999 tarihinde dönemin Enerji Bakanı Cumhur Ersümer'in onayıyla yürürlüğe girdi. İmtiyaz sözleşmesi kapsamında yapılacak devir işlemini, “kamu yararı”na aykırı bulan o zamanki adıyla TEAŞ (o dönemde devletin sahip olduğu santralleri işleten bugünkü adıyla EÜAŞ), sözleşmede yer alan bazı maddelerin değiştirilmesi için devreye girdi. Sözleşmeyi imzalamaktan kaçındı.
ERG-Verbund, Enerji Bakanlığı’na karşı dava açarak, imtiyaz sözleşmesi doğrultusunda devir sözleşmesinin imzalanmasını istedi.
DANIŞTAY’A TAŞINDI
Danıştay 10'uncu Dairesi, 2004 yılında davayı sonuçlandırarak, Afşin-Elbistan A’nın işletme hakkı devri yoluyla 20 yıllığına ERG-Verbund Elektrik Üretim ve Ticaret AŞ'ye devredilmesi yönünde bir karar aldı. Bu karara itiraz edildi. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 3 Mayıs 2007’de devri öngören kararı onadı.
ÇELİKLER SÜRPRİZİ
Devir süreci uzadı. ERG-Verbund, 2018 yılında Afşin Elbistan A için Tunçbilek, Orhaneli ve Seyitömer termik santrallerinin de sahibi olan Çelikler Grubu ile görüşmelere başladı. Santralin hisselerini Çelikler Grubu aldı.
Santral, Çelikler Grubu’na 20 yıllığına işletme hakkı devri (İHD) yöntemiyle devredildi. Devlet, santralde üretilen elektrik için alım garantisi verdi. İlk üç yıl, her kilovatsaat elektrik için 16-17 dolar sent ödenecek. 20 yıllık ortalama birim elektrik fiyatı, 8.35 sent olacak.
Çelikler Grubu, mevcut santrali rehabilite edecek. Bazı çevre yatırımlarını gerçekleştirecek. Yaklaşık 700 megavat da yeni santral inşa edecek. Kaynaklar, Çelikler Grubu’nun bu çerçevede 1 milyar dolarlık bir yaptırım yapmasının öngörüldüğünü söyledi.
