'6+6' sınırlaması araç fiyatlarını düşürecek mi?
Ticaret Bakanı Mehmet Muş'un geçtiğimiz hafta ikinci el araç satışına yönelik bir kısıtlama getirileceğini açıklaması, otomotiv sektörünün gündemine oturdu. Bakan Muş, sıfır kilometre araçların satın alındıktan sonra hiç kullanılmadan daha yüksek fiyattan satılarak yaratılan fırsatçılığı önlemek için, ikinci el otomobillere ilk tescil tarihinden itibaren 6 ay ve 6 bin kilometreyi geçmeden satılamama kısıtlaması getirecekleri duyurmuştu. Habertürk'e konuşan otomotiv sektörü yetkilileri, '6+6' olarak anılan söz konusu uygulamanın fırsatçılığı önleyeceğini belirtirken, bu sayede ikinci el araç fiyatlarının da regüle edilebileceğini vurguladı. Yiğitcan Yıldız yazdı...
Otomotiv piyasasında gözler ÖTV indirimine çevrilmişken, geçtiğimiz hafta Ticaret Bakanı Mehmet Muş'un yaptığı açıklamalar bir anda gündemin ilk sırasına yerleşti.
Bakan Muş, pandeminin başından bu yana ikinci el araçta süregelen fırsatçılığın önüne geçmek için müdahalede bulunacaklarını açıklarken, bu yönde bir yönetmelik taslağı hazırlandığını da duyurdu.
Bu noktada Bakan Muş'un geçen hafta katıldığı bir etkinlikte yaptığı açıklamaları bir kez daha hatırlamakta fayda var;
"Sıfır ikinci el araç ilanları var. Yeni araç alınıyor ve üzerine daha büyük rakam konularak satılıyor. Otomobil fiyatlarında birbirini tetikleyen durum söz konusu. Yönetmeliği hazırladık. İlk tescilden sonra şirketler, galeriler, rentacarlar için 6 ay ve 6 bin kilometreyi geçmeden aldıkları sıfır araçların satışına kısıtlama getiriyoruz."
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, söz konusu uygulama ile otomobili gerçek anlamda ihtiyacı olanların alacağını da kaydederek, "Yönetmelik yayınlandıktan sonra vatandaşın birinci elde daha fazla erişime ulaşacağını düşünüyoruz. İkinci el sıfır diye bir ilanla karşı karşıya kalmayacağız" görüşünü de paylaşmıştı.
İşte bu açıklamalar, ikinci el araç piyasasında etkisini göstermeye başlarken, sektörden de '6+6' olarak anılan uygulamaya dair olumlu mesajlar geldi.
Fakat, Bakan Muş'un açıkladığı uygulamanın sadece ikinci el araç alım-satım işi yapan şirketleri kapsayacak olması, ikinci el araçtaki fırsatçılığın şahıslar üzerinden devam edeceği endişesine de yol açmış durumda.
"ARAÇ ARZI NORMALLEŞİRSE SORUN ORTADAN KALKAR"
Habertürk'e özel açıklamalarda bulunan Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, Ticaret Bakanlığı tarafından getirilecek '6 ay ve 6 bin kilometre' sınırıyla hedeflenenin, öncelikle ikinci el araçlarda görülen 'balon' fiyatların düşürülmesi ve sıfır araçların galeri piyasasına düşmesinin engellenmesi olduğunu söyledi.
Bozkurt, "Bununla birlikte, uygulama sıfır kilometre araç satışlarını çok fazla etkilemeyecektir çünkü halen sıfır araç bulunurluğu, talebin bir miktar altında kalmaya devam etmektedir" dedi.
Uygulamanın 'fırsatçılığı' önleme noktasında etkili olabileceğini kaydeden Bozkurt, "Özellikle sıfır kilometre araç için sıraya girip, sırası gelince aracı direkt olarak satmak amacıyla alan kurumlar varsa, bu kısıtlama onları bir miktar engelleyecektir. Gerçek kişiler üzerinde ise sınırlı etkisi olabilir. Yeni araç arzının normal seviyeye gelmesi bu sorunu ortadan kaldıracaktır" diye konuştu.
"ÖTV'DE MATRAH GÜNCELLEMESİ YAPILMALI, YENİ TEKNOLOJİLER TEŞVİK EDİLMELİ"
ODD Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt, son dönemde otomotiv sektöründe tartışılan ÖTV konusunda da net konuştu.
Bozkurt, "Otomobilin bir lüks değil ihtiyaç olduğunu, günümüzde herkesin mobil olmaya gereksinim duyduğunu düşündüğümüzde, bu konuların toplumda en çok konuşulan konulardan bir tanesi olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla dönem dönem siyasi söylemlerin veya taahhütlerin içine girmeye başlaması, özellikle de yüksek ÖTV söz konusu olan bir ülkede, çok da şaşırtıcı değil" dedi.
Geçtiğimiz ay gündemi meşgul eden ÖTV söylemlerinin, özellikle ikinci el araçlarda bir miktar da olsa durgunluğa ve dolayısıyla da fiyatlarda bir gevşemeye yol açtığını belirten Bozkurt, "Ancak etkisinin uzun soluklu olup olmayacağını takip edeceğiz. Sonuçta yeni araç tarafında halen arz yeterli değil. Dünya genelinde artan COVID-19 vaka sayıları, üretim üzerinde yeniden baskı yapmaya başladı ve otomobilin üretim aşamasındaki döviz bazlı maliyetinde artışlar devam ediyor. Tüm bunlara bakınca, normal şartlar altında arz sorununun yakın zamanda çözülmesi biraz zor gibi görünüyor. Fiyatının devamlı artacağı beklenen ve arz yetersizliği olan her üründe olduğu gibi, maalesef şu anda içinden geçtiğimiz süreçler gündeme geliyor. Umalım ki bir an önce arz sorunu çözülsün, araçların üretim maliyetindeki döviz bazlı artışlar bitsin, döviz kuru TL karşısında artmasın ki yavaş yavaş normal piyasa şartlarına dönebilelim" ifadelerini kullandı.
ÖTV’de bir düşüş beklemediğinin de altını çizen Bozkurt, "Ancak matrah güncellemesinin artık yapılması ve ÖTV uygulamasının yeni teknolojileri de teşvik edecek şekilde yeniden ele alınması gerektiğini de belirtmek istiyorum" görüşünü paylaştı.
"FIRSATÇILIĞIN ÖNÜNE GEÇECEK BİR ÖNLEM"
Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER) de, Ticaret Bakanı Mehmet Muş'un açıkladığı ikinci el araç satışındaki kısıtlamaya yönelik değerlendirmelerde bulundu.
İlk tescilden sonra şirketlerin, 6 ay ve 6 bin kilometre dolmadan araç satışını gerçekleştiremeyeceği yönetmelik taslağı hakkında açıklamalar yapan OYDER Başkanı Dr. Altuğ Erciş, yürürlüğe girmesi beklenen uygulamayı desteklediklerini ifade etti.
Erciş, "İkinci el araçların ilk tescilinden sonra 6 ay ve 6 bin kilometre satılamaması hükmünün getirilmesi konusu, geçtiğimiz hafta yaptığımız toplantıda bizimle paylaşılmıştı. Biz de OYDER olarak bu yeni yönetmeliğin otomobil piyasasına düzenleme getireceği yönünde destek verdiğimizi ifade etmiştik. Piyasayı düzenlemesini beklediğimiz yeni yönetmeliğin fırsatçılığın da önüne geçmesini ümit ediyoruz" dedi.
Yüksek fiyatlar nedeniyle tüketicilerin yaşadığı sorunlara da değinen Erciş, "Özellikle de son dönemde yetkili satıcılar üzerinde oluşan şikayetler ve rahatsızlıkların giderilmesi açısından yeni yönetmeliğin fayda sağlayacak bir önlem olduğunu düşünüyoruz. Piyasada yetkili satıcılardan sıfır araç alıp, hemen ikinci elde fahiş fiyatla satan kurumlar olduğu biliniyor. Gerçek tüketicinin araçlara daha kolay ulaşmasını sağlayabilmek adına böyle bir önlemin, piyasadaki fahiş fiyatlı satışları engelleyeceğini ve fırsatçılığın önüne geçeceğini düşünüyoruz" ifadelerini kullandı.
"İKİNCİ EL ARAÇ FİYATLARI REGÜLE OLACAK"
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın, sıfır kilometre araçların alınıp kullanılmadan satılmasına yönelik getirilecek kısıtlamada hem 6 ay hem de 6 bin kilometre sınırı aranacağına dikkat çekerek, uygulamanın şahıslara yönelik değil şirketlere yönelik olduğunu vurguladı.
Yalçın, "Uygulama sayesinde galericiler artık bu tür ilanlar yayınlanamayacak. Fakat, araçlar şartları yerine getirmesi için, bayilerde bekleme yöntemi ile satılacak. Uygulamanın sıfır araç tarafında kısa vadede satışları azaltma de ihtimali var" dedi.
Şahısların bu uygulamadan etkilenmeyecek olması ile sıfır kilometre aracı alıp hemen satmaya çalışan bir kesimin aynı tutumu sürdüreceğini ifade eden Yalçın, "Uygulama şahıs tarafındaki fırsatçılığı önlemez. Bu kesim artık şirketler fırsatçık yapamayacağı için kendilerine daha fazla alan açıp fiyatları daha da yükseltebilir" uyarısında bulundu.
Araç ticaretine getirilecek sınırlamanın ikinci el araç fiyatlarının düşmesine yol açacağını da belirten Yalçın, "Pandemi boyunca sıfır kilometre olan binlerce ikinci el araç ilanı vardı. Bu tür otomobiller sıfır araç fiyatlarından yüzde 30 daha pahalı satılıyordu. Bu iş artık şirketler tarafında son bulacağı için, ikinci el fiyatlarında düşüş yaşanır. Son dönemde zaten ikinci el araç fiyatlarında yüzde 6 kadar düşüş vardı. Söz konusu uygulama ile bu oran yüzde 10'lara çıkar. Uygulamanın ikinci el araç fiyatlarının regüle edilmesine yol açacağını düşünüyoruz" dedi.