Hizbullah lideri Hasan Nasrallah hakkında neler biliniyor?
İsrail-Lübnan Hizbullahı hattındaki gerilim son günlerde zirveye çıktı. İsrail, Lübnan'da Hizbullah hedeflerine yaptığı saldırıları yoğunlaştırdı; dün gece Beyrut'a düzenlediği saldırılarda ise Hizbullah lideri Nasrallah'ın hedef alındığını açıkladı. İsrail ordusu Nasrallah'ın saldırılarda öldürüldüğünü duyurdu, Hizbullah Nasrallah'ın ölümünü doğruladı. Hizbullah lideri Nasrallah hakkında neler biliniyor?
İsrail-Lübnan Hizbullahı arasında artan gerilim son günlerde had safhaya çıktı. İsrail dün akşam Lübnan'ın başkenti Beyrut'a düzenlediği hava saldırılarında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah'ın hedef alındığını bildirdi. İsrail ordusu bu sabah yaptığı açıklamada, dünkü saldırılarda Nasrallah'ın öldüğünü açıkladı, Hizbullah Nasrallah'ın ölümünü doğruladı.
Peki Hizbullah lideri Hasan Nasrallah hakkında neler biliniyor?
Lübnan Hizbullahının lideri Şeyh Hasan Nasrallah, Orta Doğu'nun en iyi bilinen ve en etkili figürlerinden biri. İran'la yakın kişisel bağları olan Nasrallah, Hizbullah'ı bugün olduğu siyasi ve askeri güce dönüştürmede önemli bir rol oynadı ve grubun destekçileri saygı duyulan bir lider oldu.
Nasrallah'ın liderliğinde Hizbullah, İsrail'e karşı kullanılmak üzere İran'dan füzeler ve roketler elde etti.
1960 yılında doğan Hasan Nasrallah, babası Abdul Kerim'in küçük bir manav işlettiği Beyrut'un doğusundaki Burj Hammoud semtinde büyüdü. Dokuz çocuğun en büyüğüydü.
1975'te Lübnan iç savaşa sürüklendikten sonra, o zamanlar Şii bir milis gücü olan Amal hareketine katıldı. Şii bir ilahiyat okuluna katılmak için Irak'ın Necef şehrinde kısa bir süre kaldıktan sonra, 1982'de, İsrail'in saldırılarına yanıt olarak Lübnan'da Amal'a yeniden katıldı. Yeni kurulan bu grup, Bekaa Vadisi'nde konuşlanmış İran Devrim Muhafızları'ndan önemli askeri destek aldı ve daha sonra Hizbullah'ı oluşturacak gücünü oluşturdu.
1985'te Hizbullah, ABD ve Sovyetler Birliği'ni İslam'ın başlıca düşmanları olarak tanımlayan ve Müslüman topraklarını işgal ettiğini söylediği İsrail'in "yok edilmesini" isteyen bir "açık mektup" yayınlayarak kuruluşunu resmen duyurdu.
Nasrallah, Hizbullah saflarında yükseldi. Savaşçı olarak görev yaptıktan sonra Baalbek'te, ardından tüm Bekaa bölgesinde ve ardından Beyrut'ta direktör oldu.
1992'de, selefi Abbas el-Musavi'nin İsrail'in bir helikopter saldırısında öldürülmesinin ardından 32 yaşındayken Hizbullah lideri oldu.
İlk eylemlerinden biri Musavi'nin öldürülmesine misilleme yapmak oldu. Nasrallah ayrıca, 2000 yılında İsrail ile yaşanan çatışmalarda en büyük oğlunu kaybetti.
Hizbullah'ın sekiz İsrail askerinin öldürüldüğü ve ikisinin kaçırıldığı sınır ötesi bir saldırı başlattığı 2006 yılına kadar bölgede nispeten sakin bir durum vardı. Ancak İsrail savaş uçakları Lübnan'ın güneyindeki Hizbullah kalelerini bombalarken, Hizbullah İsrail'e yaklaşık 4 bin roket attı. 34 günlük çatışmada çoğu sivil olmak üzere bin 125'ten fazla Lübnanlı, 119 İsrail askeri ve 45 sivil de öldü.
Nasrallah'ın evi ve ofisleri İsrail savaş uçakları tarafından hedef alındı, ancak kendisi yara almadan kurtuldu.
Nasrallah, 2009 yılında Hizbullah'ın "siyasi vizyonunu" vurgulamayı amaçlayan yeni bir siyasi manifesto yayınladı. 1985 tarihli belgede bulunan İslam cumhuriyeti ifadesini kaldırdı ancak İsrail ve ABD'ye karşı sert bir tutum sergiledi ve Hizbullah'ın Güney Lübnan'da BM kararına rağmen silahlarını elinde tutması gerektiğini yineledi.
Nasrallah açıklamasında, "İnsanlar evrim geçiriyor. Tüm dünya son 24 yılda değişti. Lübnan değişti. Dünya düzeni değişti" dedi.
Dört yıl sonra Nasrallah, Suriye'de Beşar Esad'a destek olmak için Hizbullah güçlerini Suriye'ye göndereceğini açıkladı ve "Bu bizim savaşımız ve biz buna hazırız" ifadelerini kullandı.
7 Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasından başlayan çatışmaların ardından 8 Ekim'de İsrail-Hizbullah arasından çatışmalar yaşanmaya başladı.
Nasrallah, Kasım ayında yaptığı bir konuşmada, Hamas saldırısının "hem karar hem de uygulama açısından yüzde 100 Filistinli" olduğunu söyledi. Hizbullah, İsrail'in kuzeyine ve Golan Tepeleri'ne 8 binden fazla füze attı.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), Lübnan'daki Hizbullah mevzilerine hava saldırıları ve tank ve topçu ateşiyle karşılık verdi. Nasrallah en son 19 Eylül'de kameralar karşısına geçti ve Hizbullah üyeleri tarafından kullanılan binlerce çağrı cihazı ve telsizlerin patlatılmasıyla 39 kişinin ölümüne ve binlercesinin yaralanmasına neden olan İsrail'i suçladı. İsrail'in "tüm kırmızı çizgileri aştığını" söyleyen Nasrallah, İsrail'e yanıt en sert şekilde verileceğini söyledi.
Kısa bir süre sonra İsrail, Hizbullah'a yönelik saldırılarını önemli ölçüde artırdı ve yaklaşık 800 kişinin ölümüne yol açan bombalama dalgaları başlattı.
28 Eylül itibariyle gelinen son noktada ise, İsrail dün akşam itibariyle Beyrut'a yönelik saldırılarını yeniden yoğunlaştırdı. İsrail saldırılarda hedefin Hizbullah lideri Nasrallah olduğunu ve Nasrallah'ın öldürüldüğünü açıkladı.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.
