Hangi destekten nasıl yararlanılabilecek?
Kısa çalışma ödeneği, işsizlik maaşı, ücret desteği... Koronavirüs (KOVİD-19) dolayısıyla ücretsiz izne çıkartılan, işsiz kalanlar bu üç destekten birinden yararlanabilecek. Son olarak ücret desteği için başvurular da başladı. Bu ödemelerden sigortalı çalışanlar yararlanabilecek. Sigortasız çalışanlar ve iş yerini kapatmak zorunda kalan küçük esnafın yararlanabileceği 3. faz sosyal destek programına başvurular da toplanmaya başlandı. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, koronavirüsten etkilenenlerden kimin hangi haktan nasıl yararlanabileceğini, nereye başvuracağını, ödemelerin ne zaman yapılacağını derledi
Kısa çalışma ödeneğinden kimler yararlanacak?
Koronavirüs dolayısıyla faaliyetlerine/üretimlerine kısmen veya tamamen ara veren işletmelerde çalışanlar kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecek. Aylık ödeme, 4.380 lirayı aşmamak üzere 12 aylık ortalama brüt kazançları üzerinden yapılacak. Başvurular işveren tarafından gerçekleştiriliyor. Çalışanların ayrıca başvuru yapması gerekmiyor.
Kısa çalışma ödenekleri ne zaman verilecek?
Mart ayında bir haftadan fazla kısa çalışma yapan iş yerlerinde çalışanlar, bir haftayı aşan süre için kısa çalışma ödeneğini almaya başladılar. Bunlara, günlük kazanç üzerinden ödeme yapılacak. Örneğin, asgari ücretle çalışanlar mart ayında 14 gün kısa çalışma yaptılar ise 7 gün için 409 lira ödenek alacaklar. Nisan ayına ait kısa çalışma ödemeleri ise 5 Mayıs’tan itibaren yapılacak.
Kısa çalışma ödeneği alamayanlara ne ödenecek?
Kısa çalışma ödeneği alabilmek için son 3 yılda 450 gün prim bulunması ve son 60 gün hizmet akdine bağlı olarak çalışmak gerekiyor. Bu koşulları yerine getiremediği için kısa çalışma ödeneği alamayanlar, aylık 1.168 lira tutarındaki nakdi ücret desteğinden yararlanacak. Bu durumdaki kişilerin herhangi bir başvuru yapmaları gerekmiyor. İşverenin yaptığı başvuru üzerinden işlem gerçekleştirilecek.
15 Mart - 17 Nisan arasında işsiz kalanlar İŞKUR'a başvurmak zorunda mı?
17 Nisan’da yürürlüğe giren 3 ay işten çıkarma yasağı bu tarihten önce işten çıkartılmış olanlara uygulanmayacak. Bu nedenle 16 Mart - 16 Nisan tarihlerinde işten çıkartılmış olanlar bu haktan yararlanamayacak. Bu kişiler, son 3 yılda 600 gün prim ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışma koşulunu yerine getiriyorlar ise brüt ücretlerinin yüzde 40’ı oranında işsizlik maaşı alabilecekler. İşsizlik maaşı almak için İŞKUR’a internet üzerinden başvuru yapmaları gerekiyor.
Bu tarihlerde işten çıkartıldığı halde işsizlik maaşı alamayanlara ise aylık 1.168 TL tutarında nakdi ücret desteği verilecek.
Ücret desteği kaç ay devam edecek?
Gerek ücretsiz izne çıkartıldığı halde kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayanlara, gerekse işsiz kalıp da işsizlik ödeneği alamayanlara yapılacak ücret desteği ödemeleri, işten çıkarma yasağı süresince devam edecek. İşten çıkarma yasağı kanunda 3 ay olarak öngörüldü. Cumhurbaşkanı bu süreyi 6 aya kadar uzatabilecek.
İş yerini kapatan küçük esnaf ve sigortasız çalışanlara bir ödeme yapılacak mı?
Dükkanını kapatmak zorunda kalan küçük esnaf, sigortasız çalışırken işsiz kalanlar, yevmiyeli gündelikçi çalışanlar ve benzeri durumdakiler 3. Faz sosyal destek programından yararlanacak. Bu kişilere bin lira ödeme yapılacak.
Üçüncü faz sosyal destek ödemesi için nereye başvurulacak?
Başvurular e-Devlet’te Pandemi Sosyal Destek Programı modülü üzerinden yapılacak. T.C. kimlik numarasının son hanesi 0 olanlar Pazartesi, 2 olanlar salı, 4 olanlar Çarşamba, 6 olanlar Perşembe, 8 olanlar Cuma günü başvuru yapabilecek. Cumartesi ve Pazar günü ise numarasına bakılmaksızın herkes başvuru yapabilecek?
Üçüncü faz sosyal destek programına kimler başvuramaz?
Faz 1 ve Faz 2 sosyal destek programları kapsamında daha önce bin liralık yardımdan faydalanmış olanlar.
Kamu işçileri ve memurlar.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) emekli, dul ve yetim aylığı dahil gelir ve aylık alanlar.
İŞKUR’dan işsizlik maaşı alanlar.
İŞKUR kısa çalışma ödeneğinden yararlananlar.
Ücretsiz izne çıkartılan işçilerin nakdi ücret desteği başvurusunu işveren mi şahsın kendisi mi yapacak?
Ücretsiz izne çıkartılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçilerin aylık 1.168 TL tutarındaki ücret desteği için başvurular işverenler tarafından yapılacak. İşverenler, SGK işveren sistemi üzerinden Covid-19 Ücretsiz İzin Ekranı’nı seçerek başvuru yapabilecekler. Ücretsiz izin başvuruları, ücretsiz iznin verildiği ayı takip eden ayın 3’üne kadar yapılabilecek.
15 Mart’tan sonra işsiz kalanlar ücret desteği için nereye başvuracak?
15 Mart 2020 tarihinden sonra işsiz kalan ve işsizlik maaşından yararlanamayanlar, daha önce işsizlik maaşı için bir başvuru yapmışlarsa ücret desteğinden yararlanabilmek için ayrıca başvuru yapmaları gerekmeyecek. Ancak, 15 Mart’tan sonra işten çıkarılan ve işsizlik ödeneğine başvurmamış olanlar, https://esube.iskur.gov.tr adresinden işsizlik ödeneğine başvuruda bulunacaklar. Ücret desteği ödemeleri bu başvuruya dayanarak yapılacak.
Nakdi ücret desteği ne zaman ödenecek?
Ücretsiz izne çıkartılan işçiler ile işsizlik maaşından yararlanamayanlara nakdi ücret desteği, İŞKUR tarafından izleyen ayın 8’inden itibaren ödenecek.
Nakdi ücret desteği alanlar sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek mi?
Nakdi ücret desteği alanlar, tıpkı işsizlik maaşı ve kısa çalışma ödeneği alanlar gibi sağlık hizmetlerinden yararlanabilecekler. Bakmakla yükümlü oldukları kişiler de onlar üzerinden sağlık hizmeti alabilecekler.
İşsizlik ödeneği alanlar IBAN numaralarını nereye verecekler?
Normalde PTT şubeleri aracılığıyla yapılan işsizlik maaşı ödemeleri, koronavirüs tedbirleri kapsamında banka hesaplarına yatırılmaya başlandı. Nisan ayına ait işsizlik maaşının mayıs ayında banka hesabına yatırılabilmesi için, IBAN numaralarının 26 Nisan’a kadar bildirilmesi gerekiyor.
Hali hazırda ödenek alan ya da almaya hak kazananlar ALO 170’i arayarak veya https://esube.iskur.gov.tr/ adresi üzerinden bilgilerini güncelleyip sisteme ekleyebilecekler.
