2. Ulusal Antarktik Bilim Seferi yola çıktı

2. Ulusal Antarktik Bilim Seferi Uğurlama Töreni, Özlü'nün katılımıyla Bakanlıkta gerçekleştirildi. Özlü, törende yaptığı konuşmada, geçen yıl toplam 9 bilim insanından oluşan heyetin 1. Ulusal Antarktik Seferi'ni başarıyla tamamladığını hatırlattı.

1. seferde yer alan bilim insanlarının, Türkiye için nihai hedef olan Antarktika Türk Üssü'nün kurulmasına yönelik gerekli çalışmaları yerine getirdiklerine işaret eden Özlü, "10 gün kadar sonra başlayacak 2. seferimizde bilim üssümüzün fizibilite çalışmalarını tamamlayacağız. Ulusal Kutup Programı'mız çerçevesinde, çeşitli bilimsel çalışmalara imza atacağız. 2. Antarktika Seferi'mizin liderliğini, kadın bilim insanımız Doç. Dr. Burcu Özsoy yapacak." diye konuştu.

Özlü, Antarktika kıtasının 1 Aralık 1959'da imzalanan Antarktika Antlaşması ile yönetildiğini vurgulayarak, söz konusu antlaşmaya bugün itibarıyla 29'u danışman, 24'ü danışman olmayan gözlemci ülke statüsünde toplam 53 ülkenin taraf olduğunu, Türkiye'nin ise "gözlemci ülke" statüsünde bulunduğunu söyledi.

Türkiye'nin bilimsel seferleri ve çalışmalarının ardından "danışman ülke" statüsünü elde edeceğinin altını çizen Özlü, şöyle devam etti:

"Antarktika'da yapılacak bilimsel çalışmaların sürdürülebilir olması ve ulusal çıkarlara hizmet etmesi için uluslararası bilim camiasında kabul görecek Ulusal Kutup Bilim Programı'nı oluşturduk. Yaklaşık 40 farklı kurumdan, 100 civarında katılımcının katkılarıyla hazırlanan Ulusal Kutup Bilim Programı'mız yürürlüğe girmiştir. Ulusal Kutup Bilim Programı'mız, dünyaca kabul gören yer bilimleri, fiziki bilimler, canlı bilimleri ve sosyal ve beşeri bilimler başlıklarından oluşmakta olup, 2018-2022 yıllarını içeren 5 yıllık dönemi kapsamaktadır."

TÜBİTAK'tan 1 MİLYON EUROLUK YENİ ÇAĞRI

Özlü, 2018'de TÜBİTAK'ın Ulusal Kutup Programı araştırmalarını desteklemek için yeni bir çağrı açacağına dikkati çekerek, bu çağrının toplam tutarının 1 milyon euro karşılığı Türk lirası olacağını bildirdi.

Böylece kutup alanındaki araştırma çalışmalarının sadece sefer projeleriyle sınırlı olmayacağını vurgulayan Özlü, projelerin ülke geneline yayılacağını ve Türkiye'nin danışman ülke olma sürecini de hızlandıracağını dile getirdi. Özlü, 2. Antarktika Seferi'nin, vizyon projelerden birisi olduğunun altını çizerek, bu proje ve programın, Türk bilim dünyasının, bilim insanlarının ve bilimsel tecrübenin katettiği büyük mesafeyi gösterdiğini söyledi.

Bilimin ve bilimsel gelişmelerin sınırının olmadığını ifade eden Özlü, şunları kaydetti:

"Bilim, ülke ve kıta sınırlarını aşan bir karaktere sahiptir. Türkiye, her alanda olduğu gibi, bilim ve teknolojide de kendini aşan, dünya ile yarışan bir ülke olmaya kararlıdır. Bilim insanlarımız, Türk'ün bilim bayrağını dünyanın her yerinde gururla dalgalandırmaya devam edeceklerdir. 2. Antarktika Seferi'mizi, sadece bilimsel bir sefer olarak değerlendirmek, eksik bir bakış açısı olacaktır. Antarktika seferimiz, bizim vizyonumuzu, gücümüzü, bilimsel tecrübemizi, bilim insanlarımıza olan güvenimizi ve kararlılığımızı ortaya koyan büyük bir adımdır. Bugün, aynı zamanda Türk bilim tarihi açısından da çok özel bir gündür."

TÜRK ANTARTİK SEFERİ EKİBİ, ARALIK'TA SEFERE ÇIKACAK

Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde kurulacak Türkiye Bilimsel Araştırma Üssü için 24 Şubat'ta Antarktika'ya giden Özsoy liderliğindeki 4 farklı üniversite araştırmacılarından oluşan ekip yurda döndü.

Türk Antarktik Seferi Ekibi (TAE) Lideri Doç. Dr. Burcu Özsoy, daha kapsamlı ve uzun sürecek ikinci fizibilite çalışmasını, araştırmacı sayısını da artırarak aralık ayında gerçekleştirmeyi planladıklarını belirtti.

Kıtada 4 bin kilometre yol katettiklerini, kara ve deniz olmak üzere 2 milyon metrekarelik alan ölçümü gerçekleştirdiklerini anlatan Özsoy, bu kapsamda 45 noktadan numune ve örnek aldıklarını, 17 topografik kara ölçümüyle 38 alanda gözlem yaptıklarını vurguladı.

Özsoy, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Türk Antarktik Seferi Ekibi'ni Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde kabul ettiğine de değinerek, "Kendileri, Türkiye Cumhuriyeti çıkarları adına yaptığımız bu çalışmalara desteklerini tekrar ilettiler" dedi.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, geçen günlerde Antarktika'da araştırma üssü kurulmasına ilişkin açıklamada bulunmuştu.

Bakan Özlü, "Kuracağımız yapılar, binalar Türkiye'de yapılacak, gemiyle oraya yollayacağız. Amacımız bir gemimiz olsun. Geminin buz kıran özelliği olması lazım, envanterimizde bu özelliğe sahip gemi yok. Belki bir yeni gemi yapacağız veya kiralayacağız." dedi.

Antarktika'ya vardıkları andan itibaren soğuk hava koşullarıyla mücadele ettiklerini anlatan Özsoy, hava sıcaklığının 2 derece iken hissedilen sıcaklığın eksi 5 dereceye kadar indiğini bildirdi.

Daha önceden haritada belirledikleri noktalarda inceleme yapmak için duraklamak istediklerini, ancak kıtadaki şiddetli rüzgar nedeniyle zaman zaman gemiyi demirlemekte zorlandıklarını belirten Özsoy, bu süreçlerde mürettebatla birlikte ekip üyelerinin de ıslandığını söyledi.

Özsoy, sefer sırasında ilk olarak "Arjantin Carlini Araştırma Üssü"ne gittiklerini, üssün laboratuvarlarını, hastanesini ve kantinini gezdiklerini aktardı.

Özsoy açıklamalarına şöyle devam etti:

Türk Antarktik Seferi Ekibi olarak biz üsse gittiğimizde yeni kapanmıştı ve etrafta hiç insan yoktu. İnsanların olmadığını bilen foklar, karada yerlerini aldıklarından hareket kabiliyetimiz sınırlı oldu ama onlarla karşılaşmak güzeldi.

Risopatron Şili Araştırma Üssü'nden sonra Güney Kutup Dairesi'ne gidebilmek için gemiyle yola çıktık. Risopatron Şili Araştırma Üssü'nden, Güney Kutup Dairesi'ne ulaşana kadar zor koşullarda 4 gün geçti. Öyle anlar oldu ki bulunduğumuz noktada, deniz buzları yüzde 80'lik alanı kaplayacak kadar etrafı sardı.

Özsoy, demirlenen Beer Adası çevresinde, Türk Antarktik Seferi Ekibinin önemli bir tespitte bulunduğuna dikkati çekti ve sözlerine şöyle devam etti:

Bu koordinatlarda yer alan adalar sadece 1936 yılına ait bir karalama haritası üzerinde görülmekte. Beer Adası çevresinde, seyir haritalarında ve uydu görüntülerinde seçilemeyen U şeklinde bir ada mevcut. Türk Antarktik Seferi Ekibi, bu U şeklindeki adanın içinde kalan deniz alanının, 3 saatlik çalışma ve ultrasonik ses dalgaları yardımıyla, deniz dibi derinliğini ölçtü, dikey deniz ortamındaki cisimlerin yüzeye olan mesafesini tespit etti ve haritasını çıkardı.

Beer Adası'ndan, Horseshoe Adası'na doğru yola çıktıklarını ve yersel doğrulama almak için Rothera İngiliz Araştırma Üssü'nü aradıklarını bildiren Özsoy, bölgedeki gözlemleriyle ilgili şöyle konuştu:

Temmuz ayında ziyaret tarihleri belirlenen İngiliz üssünü ziyaret edip edemeyeceğimizi sorduk, üs komutanı da 'Türk ekibinin ziyaretinden çok memnun olacaklarını' söyledi ve bizde yola koyulduk.

Bir gün sürecek bu zorlu yolculukta, 1,2 kilometre uzunluğundaki buz dağlarına ve geminin sağa, sola yattığına şahit olduk.

Sonunda Rothera İngiliz Araştırma Üssü'ne vardık ve üssün laboratuvarını, uydu görüntüsü indiren istasyonunu, GPS ünitesini, kütüphanesini, toplantı odasını, uçak pistini, uçak ve zodyak hangarını gezdik, detaylı incelemelerde bulunduk.