Casus balon: ABD ve Çin arasındaki son gerilimde neler yaşandı?
ABD ve Çin arasında 2 Şubat'ta başlayan "casus balon" gerilimi dün akşam saatlerinde son buldu. Ancak casus balonun düşürülmesinin ardından Çin, ABD'yi protesto etti. ABD ile Çin arasındaki son gerginlik olan "casus balon" konusunda neler yaşandı?
Pentagon, 2 Şubat'ta Çin'e ait olduğu iddia edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun ABD ana kıtası üzerinde uçuş yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu takip ettiğini açıklamıştı. Bunun ardından iki taraftan da açıklamalar gelmiş, son olarak dün akşam saatlerinde balonun düşürüldüğü duyurulmuştu.
BIDEN: EMRİ ÇARŞAMBA GÜNÜ VERDİM
ABD Başkanı Joe Biden, çarşamba günü, mümkün olan en kısa sürede ABD semalarındaki Çin "casus balonunun" düşürülmesi için talimat verdiğini ancak kimseye zarar vermemek için uygun zamanı beklediklerini söyledi.
Biden, Washington'daki Maryland hava alanında uçaktan indikten sonra ABD hava sahasındaki Çin'e ait "casus balonun" düşürülmesine ilişkin konuştu.
"Çarşamba günü balonla ilgili bilgilendirildiğimde, ABD Savunma Bakanlığına (Pentagon) onu mümkün olan en kısa sürede düşürmeleri talimatını verdim." diyen Biden, balon anakara üzerindeyken kimseye zarar vermemek için Savunma Bakanlığının "en iyi zamanı" beklediğini söyledi.
Biden, balonun düşürülmesi için en iyi zamanın balon 12 millik karasuları sınırları içerisindeyken olduğunu belirtti ve operasyonu gerçekleştiren askerleri tebrik etti.
ÇİN, ABD'Yİ PROTESTO ETTİ
Çin, ABD'nin istihbarat amaçlı olduğundan şüphelendiği Çin'e ait yüksek irtifa balonunu düşürmesini protesto etti
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Çin, ABD'nin sivil insansız hava aracına güç kullanması karşısında derin hoşnutsuzluk içindedir ve saldırıyı protesto etmektedir." ifadelerine yer verildi.
"AMERİKAN HALKININ GÜVENLİĞİ HER ZAMAN ÖN PLANDA"
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin de ABD semalarındaki Çin "casus balonunun" Amerikan karasularında Atlantik okyanusu üzerine çıktığında Amerikan ordusuna ait jet uçaklar tarafından vurularak düşürülmesine ilişkin yazılı açıklama yayımladı.
Austin, Çin'e ait yüksek irtifa gözetleme balonunun, bugün öğleden sonra Başkan Biden'ın talimatıyla, ABD Kuzey Komutanlığına bağlı savaş uçakları tarafından Güney Carolina karasuları üzerinde vurularak başarıyla düşürüldüğünü bildirdi.
"Çin tarafından ABD anakarasındaki stratejik bölgeleri gözetlemek amacıyla kullanılan balon, ABD karasularının üzerine düşürüldü." ifadesini kullanan Austin, Biden'ın çarşamba günü, Amerikalıların yaşamlarını riske atmayacak şekilde balonun uygun bir güzergaha geçtiğinde düşürülmesi talimatını verdiğini aktardı.
Austin, Amerikan ordusu komutanlarının, balonun boyutu, irtifası ve gözetleme kapasitesi nedeniyle kara üzerindeyken düşürülmesinin "gereksiz risk" oluşturabileceği kararına vardıklarını, bu nedenle balonu güvenli bir şekilde indirmek için seçenekler geliştirdiklerini ifade etti.
Bu süreçte balonun rotası ve istihbarat toplama faaliyetlerinin de yakından takip edildiğini kaydeden Austin, balonu düşürme eyleminin Kanada hükümetinin koordinasyon ve desteğiyle gerçekleştirildiğini bildirdi.
Austin açıklamasında, Kuzey Amerika'dan geçerken balonun Kuzey Amerika Hava Savunma Komutanlığı (NORAD) tarafından izlenmesine ve analizine katkılarından ötürü Kanada'ya teşekkür etti.
Savunma Bakanı, "Bugünkü planlı ve meşru eylem, Başkan Biden ve onun ulusal güvenlik ekibinin, Çin'in egemenliğimizi kabul edilemez ihlaline etkili bir şekilde yanıt verirken, Amerikan halkının asayiş ve güvenliğini her zaman ön planda tutacağını gösteriyor." ifadesini kullandı.
Pentagon, 2 Şubat'ta Çin'e ait olduğu iddia edilen yüksek irtifa istihbarat balonunun ABD ana kıtası üzerinde uçuş yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu takip ettiğini açıklamıştı.
Çinli yetkililer balonun Çin'e ait sivil bir hava aracı olduğunu, meteorolojik araştırma için kullanıldığını, rüzgarlarla sürüklenerek yanlışlıkla ABD hava sahasına girdiğini belirtmişti.
ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri ise "Çin'in açıklamasının farkındayız ancak bunun bir gözetleme balonu olduğunu biliyoruz." ifadesini kullanmıştı.
Balon krizi üzerine ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da 5-6 Şubat'ta Pekin'e yapacağı ziyareti erteleyeceğini açıklamıştı.
*Haberin görselleri Associated Press tarafından servis edilmiştir.
