BOTAŞ’a LNG ihraç yetkisi
Enerji sektörünü, Türkiye'nin enerji ihracatını ve yenilenebilir enerji kaynakları (YEKA) yatırımlarını çok yakından ilgilendiren bir paket kanun teklifi hazırlanarak TBMM'ye gönderildi. Düzenlenin en önemli maddesi, Türkiye'nin doğalgaz ihracına yönelik olacak. Kanun teklifinin yasalaşması ile birlikte BOTAŞ, halihazırda boru hatları üzerinden yurt dışına yaptığı sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatını, bundan böyle kendi gemileriyle yapabilecek
Türkiye, halen Romanya, Macaristan gibi ülkelere boru hatlarıyla enerji ihraç edebiliyor. Bundan böyle özel sektörün elindeki iki, kamuya ait üç gemiyle, LNG ihracatı yapılabilecek. Kanun teklifi bu konuda ruhsatlandırma ve denetime ilişkin hükümler içeriyor.
Türkiye'nin elinde, deniz yoluyla ticareti mümkün kılan sıvılaştırılmış doğal gazın iletim sistemine gazlaştırılarak verilmesini sağlayan üç adet gemi bulunuyor.
Doğalgaz ticaret merkezi olma hedefiyle altyapı çalışmalarını hızlandıran Türkiye son olarak üçüncü FSRU terminalini Saros Körfezi’nde devreye aldı. Saros'un devreye alınmasıyla Türkiye'nin günlük gazlaştırma kapasitesi 150 milyon metreküp seviyesini geçti.
Türkiye'de ilk FSRU olma özelliğini taşıyan ve İzmir'de Etki Liman İşletmeleri tarafından işletilen terminalin açılışı ise Mart 2017’de yapılmıştı. Tesis şebekeye günlük 28 milyon metreküp gaz verebiliyor.
Hatay Dörtyol’daki FSRU terminali ise 2018’den bu yana hizmet veriyor. Terminalde kullanılan ve Türk Denizcilik Sicili'ne kayıtlı ilk FSRU olan Ertuğrul Gazi, 170 bin metreküp LNG depolama ve günlük 28 milyon metreküp gazlaştırma kapasitesi ile çalışıyor.
Uluslararası Gaz Birliği’nin 2023 Dünya LNG Raporu’na göre, dünya genelinde 26 ülkede 43 FSRU (yüzer LNG depolama ve yeniden gazlaştırma ünitesi) bulunuyor. Türkiye, FSRU sayısı bakımından dünyada 3’üncü sırada bulunuyor. Brezilya 6 FSRU ile ilk, Endonezya 5 FSRU ile 2. sırada yer alırken, bunu 3’er FSRU ile Türkiye ve Almanya takip ediyor. Türkiye’deki FSRU gemileri toplam gazlaştırma kapasitesi açısından da dünyada ilk sıralarda yer alıyor.
Özel sektörün elinde de 2 adet FSRU gemisi bulunuyor. Türkiye, bundan böyle yurt dışından LNG ithalatı için kullandığı gemilerini artık ihracat için de kullanacak.
YEKA KONUSUNDA ÖNEMLİ DÜZENLEMELER
Kanun teklifi, 14-15 maddeden oluşuyor. Teklifte maden aramaları ile ilgili süresi biten teşvik ve destek ruhsatlarının süre uzatımı, yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin çeşitli teşvik düzenlemeleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na yetki verilmesine ilişkin bazı önemli ve kritik maddeler de yer alıyor.
