BES'te kalana avantajlı kredi imkanı geldi
Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki katılımcıların finansman ihtiyaçları sebebi ile sözleşmelerini sonlandırmak yerine BES birikimleri sayesinde sistemden ayrılmadan avantajlı koşullarla kredi çekebilmesi için alacağın devri uygulamasına geçildi. Alacağın devri ile BES katılımcıları BES alacaklarını teminat gösterip ucuz kredi alacak. Banka tarafından alacağın devri sözleşmesine konu tutarın tahsil edildiği veya ilgili kredi borcunun kapandığı bilgisinin Emeklilik Gözetim Merkezi aracılığıyla şirkete bildirilmesini müteakip alacağın devri sözleşmesi sona erecek. Çalışan bazı durumlarda işveren katkı payını ve getirisini emekliliği beklemeden alacak. Değişiklikler 6 ay sonra devreye girecek.
Bireysel Emeklilik Sistemi'ndeki (BES) katılımcıların finansman ihtiyaçları sebebi ile sözleşmelerini sonlandırmak yerine BES birikimleri sayesinde sistemden ayrılmadan avantajlı koşullarla kredi çekebilmesi için alacağın devri uygulamasına geçildi. Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bireyler BES birikimlerini alacağın devri sözleşmesi ile bankaya devredip daha ucuz kredi alabilecek. Değişiklikler 6 ay sonra devreye girecek.
Yapılan düzenleme ile BES katılımcısı, bireysel emeklilik sözleşmelerinden kaynaklı devlet katkısı hariç alacağının tamamını veya bir kısmını (fon paylarına ilişkin tedbir, haciz, iflas, rehin ve benzeri her türlü idari ve adli talebe konu sözleşmeler hariç olmak üzere) alacağın devri sözleşmesi yoluyla bankalara devredebilecek. Bu madde kapsamında devredilen bir sözleşme, mevcut alacağın devri sözleşmesi sonlanmadan başka bir bankaya devredilemeyecek. İşveren grup emeklilik sözleşmeleri de devredilemeyecek.
Alacağını bankaya devreden katılımcı, alacağın devri sözleşmesinin yürürlükte bulunduğu süre içinde ilgili sözleşmelerini sonlandırmayacak yani BES'ten çıkamayacak. Bireysel emeklilik hesabındaki birikimleri başka şirketlere aktaramayacak. Banka tarafından alacağın devri sözleşmesine konu tutarın tahsil edildiği veya ilgili kredi borcunun kapandığı bilgisinin emeklilik gözetim merkezi aracılığıyla şirkete bildirilmesini müteakip alacağın devri sözleşmesi sona erecek.
Devredilecek tutar, birikimdeki payı oranında, katılımcının hesabındaki tüm fonlardan nakde dönüştürülerek elde edilecek. Şirket, bu işlemi gerçekleştirirken nakde dönüş talimatını verdiği gün itibarıyla geçerli olan birikim ve fon dağılımını esas alacak. Devredilecek tutar, Kurul tarafından belirlenen fonlarda yatırıma yönlendirilecek ve bu fon paylarına ilişkin katılımcı tarafından işlemde bulunulamayacak.
Düzenlemeye göre banka, kredi borcunun muaccel hale gelmesinden otuz gün sonra, kalan borcu devredilen alacaktan tahsil etmek için talepte bulunabilir. Bu durumda kalan borç tutarının ödenmesinde emeklilik sözleşmesinin sonlandırılması suretiyle ilgili borç katılımcıya ödenecek nakit tutarından düşülerek bankaya ödenecek. Bildirimin yapılmasını müteakip iki iş günü içinde, belirtilen fonlarda yatırıma yönlendirilmiş birikim tutarı nakde dönüştürülerek katılımcının güncel fon dağılım tercihlerine uygun olarak dağıtılacak.
Bu madde kapsamında yapılan fon dağılım değişiklikleri için katılımcının fon dağılım değişikliği hakkı kullanılmış sayılmayacak. Emeklilik Gözetim Merkezi, bu maddenin uygulanmasına yönelik katılımcılar, bankalar, şirketler ve İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş. arasındaki işlemlerin ve veri entegrasyonunun gerçekleşmesini sağlayacak elektronik altyapı hizmetini sunacak. Bu kapsamdaki hizmetler için emeklilik gözetim merkezi tarafından alınacak hizmet bedelleri emeklilik gözetim merkezi tarafından Kurumun uygun görüşü alınarak belirlenecek.
Değişiklik ile ayrıca bireysel emeklilik sözleşmesinde ve gruba bağlı bireysel emeklilik sözleşmesinde, sözleşmeden doğan haklar kural olarak katılımcı tarafından kullanılacak ancak bu sözleşmelerde, (sistemden ayrılma ve emeklilik hakkı hariç) fon dağılım değişikliği gibi diğer hakların katılımcı ad ve hesabına katkı payı ödeyen kişiler, sponsor veya işveren tarafından kullanılması kararlaştırılabilecek.
Yapılan önemli bir değişiklik de işverenin çalışanı adına ödediği katkı payının bazı şartlarda çalışana emeklilik süresi beklenmeden ödenmesini içeriyor. İşveren tarafından bu kuruluştaki işine (haklı nedenle fesih haricinde) son verilmesi veya katılımcının 4857 sayılı İş Kanununa göre haklı nedenle işinden ayrılması veya maluliyet gibi zorunlu nedenlerle işinden ayrılması yahut işverenin aktarım durumu hariç işveren grup emeklilik sözleşmesini feshetmesi, iflas yahut konkordato ilan etmesi veya işverenin rızası halinde katılımcı, işveren tarafından kendi ad ve hesabına ödenen katkı payları ile bunların getirilerinin tümüne, hak kazanma süresinin tamamlanmasını beklemeksizin hak kazanacak. Katılımcının vefatı halinde bu şekildeki birikim, hak kazanma süresinin tamamlanmasını beklemeksizin 4721 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla varsa emeklilik sözleşmesinde belirtilen lehdarlara veya kanunî mirasçılarına ödenecek.
