Aşar vergisi nedir, ne zaman kaldırıldı? Aşar vergisi ne demek?

Üretilen ürünlerin çeşitleri ve yetiştirilen yörelerin kendine has özellikleri dikkate alınarak farklı oranlarda alınan, ayni ve nakdi yöntemlerle ödenebilen aşar vergisi neden kaldırıldı? Aşar vergisinin kaldırılmasının amacı nedir? İşte, tüm detaylar…

Aşar Vergisi Nedir?

Aşar ya da bir diğer adıyla öşür vergisi; Osmanlı Devleti’nde üretilen tarım ürünleri üzerinden alınan %10 oranındaki vergiye verilen isimdir. Arapçada onda bir anlamına gelen “öşür” kelimesinin çoğulu olan aşar vergisi, Osmanlı Devleti’nin tarihi boyunca en önemli gelir kalemlerinden bir tanesi olmuştur.

Devletin kuruluşundan tarih sahnesinden silindiği döneme kadar uygulanan aşar vergisi; 18. yüzyıla kadar istikrarlı bir şekilde toplanabilmiş ancak bu tarihten itibaren devlette meydana gelen bozulmalar neticesinde halkın üzerinde ağır etkiler bırakmıştır.

Tanzimat’tan önce tımar sahipleri için sahipleri tarafından tahsil edilen bu vergi, bölgesel ihtiyaçlar ve asker beslemek için kullanılmıştır. Tanzimat Fermanı ile Osmanlı Devleti’nin, vergide adalet kavramına yoğunlaşması üzerine Müslüman ve Müslüman olmayan herkesin eşit olması üzerinde durulmuş ve aşar, cizye ve haraç gibi vergi çeşitleri tek çatı altında toplanmıştır.

Aşar Vergisi Kimlerden Alınır?

Aşar vergisi Osmanlı Devleti’nde tarımsal üretim yapan köylülerden toplanmıştır. Üretilen tarım ürünleri üzerinde ayni, nakdi ve maktu olmak üzere üç şekilde tahsil edilebilen aşar vergisi oranları alındığı tarım ürünlerine göre farklılık göstermektedir. Gerek üretilen ürünlerin farklılığı gerekse de tarım ürünlerinin yetişti bölgenin kendine has özelliklerine bağlı olarak alınan aşar vergisinin oranları üçte bir ve yirmide bir arasında değişiklik göstermiştir.