Vagon-Li olayı nedir, ne zaman ve kaç yılında oldu? Vagon Li olayı sebebi ve sonuçları nelerdir?
Vagon Li Olayı; Cumhuriyetin ilk yıllarında Ankara ile İstanbul arasında yataklı ve yemekli vagonlar işleten Wagon Lits (Vagon Li) şirketi müdürünün, şirketin personeli olan Naci Bey'e Türkçe konuştuğu için tepki göstermesi sonucu yaşanan toplumsal olaydır. Duyulması üzerine halkta büyük bir tepkiyle karşılanan Vagon Li Olayı ne zaman oldu? Vagon Li olayı sebebi ve sonuçları nelerdir? Ayrıntılar içeriğimizde…
Yaşanan olayların ardından tıpkı 1928’de olduğu gibi ‘’Vatandaş Türkçe Konuş’’ kampanyalarının başlatıldığı, Beyoğlu ve Pera çevresindeki yabancı dildeki tabelaların indirildiği Vagon Li Olayı nedir? İşte, tüm detaylar…
Vagon Li Olayı Nedir?
Vagon Li firmasının Beyoğlu şubesi müdürü Gatean Jannoui ile firmanın personeli olan Naci Bey arasında Türkçe üzerinden başlayan bir tartışmanın kısa süre içinde ulusal bir mesele haline gelmesi olayıdır. Peki, Vagon Li Olayı kaç yılında oldu? Gerçekleşen hadisenin ilk kıvılcımı, 11 Şubat 1933 tarihinde Beyoğlu Pera’da bulunan Vagon Li şirketinin acentesinde ateşlenmiştir.
Vagon Li Olayı Kısaca Özeti
İstanbul’dan Ankara’ya gidecek olan trende yer olmasına rağmen, bilet talep eden bir müşterinin ısrarları sonucu Naci Bey Galata’da bulunan ofisi aramış ve telefonun diğer ucundaki Türk görevli ile Türkçe konuşmuştur.
Beyoğlu şubesi müdürü, duyduğu bu konuşmayı kendi otoritesine saygısızlık olarak değerlendirip Naci Bey’e ‘’ Bu şirketin resmi dilinin Fransızca olduğunu bilmiyor musun? İlla ki size sopa ile mi davranmalı’’ deyince Naci Bey de cevap olarak ‘’ Ben Türk’üm, burada resmi dil Türkçe’dir. Bence siz de Türkçe öğrenmelisiniz’’ cevabını verir. Müdür Jannoui ile Naci Bey ile yaşanan bu tartışmanın neticesinde Naci Bey 25 kuruş para cezası ve 15 gün işten uzaklaştırma cezası ile cezalandırılmıştır.
Yaşanan bu hadise dönemin gazetelerine yansıyınca 25 Şubat 1933 günü Darülfünun ve Milli Türk Talebe Birliği öğrencileri şirketin Beyoğlu şubesi önünde toplanarak bir gösteri düzenlemişlerdir. Kısa sürede büyüyen olayda öğrenciler acentenin camını kırıp içeri girmiş ve duvardaki Atatürk portresini alarak şirketin Karaköy binasına gelerek burayı da tahrip etmişlerdir. Son olarak İstanbul Valiliği önüne gelen kalabalık burada da protestolarını devam ettirdikten sonra dağılmışlardır.
Vagon Li Olayı Sebebi
22 Şubat 1933 senesinde bir dil meselesi olarak büyüyen Vagon Li Olayı sebebi şunlardır:
Vagon Li Olayı Sonuçları
Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk büyük gençlik eylemi olarak dikkat çeken Vagon Li Olayı sonuçları şu şekildedir:
