Üçüncü çeyrek büyüme rakamları açıklandı

Türkiye ekonomisi 3. çeyrekte yıllık yüzde 2.1 büyürken bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.2 daraldı. Üçüncü çeyrekte inşaat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9.2 büyürken, sanayide yüzde 2.2'lik azalma yaşandı. Büyüme verilerinde Merkez Bankası'nın uyguladığı sıkı para politikasının etkileri görüldü ve pandemi sonrası en düşük yıllık büyümeye imza atıldı

Giriş: 29.11.2024 - 10:02 Güncelleme: 29.11.2024 - 12:34

Üçüncü çeyrek büyüme rakamları açıklandı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül dönemi) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı.

Buna göre GSYH üçüncü çeyrekte yıllık olarak yüzde 2.1 büyürken, bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 0.2 daraldı.

.png

Bugün TÜİK ayrıca 2. çeyrek verilerinde de revizyona gitti. Buna göre daha önce 2. çeyrek için açıklanan yüzde 0.1'lik çeyreklik büyüme, yüzde 0.2 daralmaya revize edildi. Böylece Türkiye ekonomisi 2 çeyrek üst üste daralma kaydederek teknik olarak resesyona girdiği şeklinde değerlendirildi.

Resesyon, bir ülkenin ekonomik faaliyetlerinde görülen daralmayı ifade ediyor. Teknik olarak, GSYH'de iki çeyrek üst üste küçülme görülmesi resesyon olarak tanımlanıyor.

Büyüme verileri; TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda başlayan Cumhurbaşkanlığı ve bağlı kuruluşların 2025 yılı bütçeleri üzerine görüşmelerde de tartışıldı. Görüşmelerde teknik resesyon tartışması gündeme oturdu.

İYİ Parti Samsun Milletvekili Erhan Usta, görüşmelere geçilmeden önce söz alarak, TÜİK'in açıkladığı bu yılın üçüncü çeyreğine ilişkin büyüme verilerini değerlendirdi. Verilerin, Türkiye'nin teknik olarak resesyona girdiğini gösterdiğini savunan Usta, bu rakamların görüşmelerin ve bütçenin seyrini değiştirebileceğini; veriler üzerinde çalışılmasının faydalı olacağını söyledi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Usta'nın "Türkiye'nin teknik olarak resesyona girdiğine" yönelik sözlerine, "Böyle bir şey söz konusu değil" yanıtını verdi.

Piyasa beklentisi yıllık büyümenin yüzde 2.5 gelmesi yönündeydi. 2024 3. çeyrekteki yüzde 2.1'lik yıllık büyüme; 2020 2. çeyrekteki pandemi etkisiyle yaşanan yüzde 9.9'luk daralmadan bu yana kaydedilen en düşük büyüme oldu.

GSYH sonuçları, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2024:

.png

REKLAM

GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2024 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre inşaat yüzde 9.2, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 6.2, tarım sektörü yüzde 4.6, gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2.5, ürün üzerindeki vergiler eksi sübvansiyonlar yüzde 2,3, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 2.2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %1,9 ve hizmetler yüzde 1.4 arttı. Buna karşılık diğer hizmet faaliyetleri yüzde 2.4, sanayi sektörü yüzde 2.2, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri ise yüzde 0.3 azaldı.

Sanayide finansman ortamının sıkılaşmasıyla öncü veriler halihazırda bir daralmaya işaret ediyordu. Ekonomistler tarafından inşaat sektöründeki hızlı büyümenin ise deprem konutlarının yapımından kaynaklandığı değerlendiriliyor.

GSYH, iktisadi faaliyet kollarına göre büyüme hızları, III. Çeyrek: Temmuz - Eylül, 2024:

.png

Hanehalklarının nihai tüketim harcamaları 2024 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 3.1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları ise yüzde 0.9 azaldı.

İşgücü ödemelerinin ekonomi içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 31.9 iken, bu oran 2024 yılında yüzde 36.4 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 47.8 iken yüzde 45.1'e geriledi.