Trump'tan NASA'ya son 26 yılın en büyük bütçesi
Trump yönetimi bütçe teklifinde NASA'nın bütçesini yüzde 12 artırmayı öngördü. Teklif kabul edilirse geçen yıl Mars ve Ay'a insanlı yolculuk için hazırlanma talimatı verilen NASA son 26 yılın en büyük bütçesine sahip olacak. Trump kongredeki son konuşmasında Ay'a ayak basan ilk kadının ve Mars'a ayak basan ilk insanı Amerikalı olması gerektiğini vurgulamıştı. NASA'nın 2024'te Ay'a 10 yıl içinde ise Mars'a astronot yollaması hedefleniyor
ABD'de Trump yönetimi 1 Ekim'de başlayacak 2021 mali yılı için bütçe teklifini Kongre'ye sundu. Donald Trump ve ekibinin oluşturduğu 4.8 trilyon dolarlık bütçenin 740.5 milyar doları askeri harcamalara ayrıldı. Askeri harcamalarda bir önceki yıla göre yüzde 0.3 yükseldi.
Bütçe, önümüzdeki yıl için Trump yönetiminin politikaları hakkında da fikir sahibi olmamızı sağladı. Teklifte gelecek yıl yapılacak dış yardımların bir önceki yıla göre yüzde 21 düşüşle 44.1 milyar dolara gerilemesi öngörüldü.
Verilen bütçe teklifi Trump'ın, bir yandan dünyadaki diğer ülkelere yardımları keserken, diğer yandan gözünü uzaya çevirdiğini ortaya koydu. Daha önce orduya bağlı Uzay Kuvvetleri'ni kurarak uzay alanında bir ilke imza atan Trump önümüzdeki yıllarda Ay'a ayak basan ilk kadının bir Amerikalı olmasını istediğini son zamanlarda sık sık dile getiriyordu.
'AMERİKAN TOPRAĞINDAN FIRLATILACAK'
Başkan Trump son olarak geçen hafta yaptığı 'Birliğin Durumu' konuşmasında da Ay'a ayak basan ilk kadının 'Amerikalı olacağını', Ay'a gidecek roketin 'Amerikan teknolojisine sahip olacağını' ve 'Amerikan toprağından fırlatılacağını' vurguladı.İnsanoğlu 1972'den bu yana Ay'a ayak basmazken Trump sadece Ay'a değil Mars'a da insanlı yoluculukyapılmasını hedefliyor. Bu sebeple geçenyıl Trump yönetimi NASA'dan 2024'e kadar Ay'a ve önümüzdeki 10 yılda Mars'a insanlı yolculuk yapılması talimatını verdi.
YÜZDE 12'LİK ARTIŞ
Son bütçe teklifinde NASA'YA 25.2 milyar dolarlık yıllık bütçe verilmesi Trump'ın bu talimatında ciddi olduğunu kanıtladı. NASA'nın bütçesi bir önceki yıla göre yüzde 12 artırılırken bu enflasyona göre ayarlanıp karşılaştırıldığında NASA'nın son 26 yıldaki en büyük bütçesi oldu. Rakamsal olarak ise NASA tarihinin en büyük bütçesi....
Enflasyona göre ayarlanmış yıllık NASA bütçesi:
SOĞUK SAVAŞTA ZİRVE YAPTI
Enflasyona göre ayarlanmış, yani bugünün parasıyla NASA en büyük bütçeye 60'larda sahipti. Bunun nedeni o dönem Sovyetlerle girilen uzay yarışıydı. Dönemin iki süper gücü Ay'a ilk insanı yollamak için kıyasıya bir mücadeleye girmiş, herkesin bildiği gibi 1969 yılında ABD mücadelenin kazanını olmuştu. Şu anda Ay'a gitmek için o dönemki kadar 'para' gerekmemesini iki nedeni bulunuyor. 60'larda uzay teknolojileri neredeyse sıfırdan geliştirildi. Yan teknolojilerin de şimdiki kadar gelişmemiş olması nedeniyle bu geliştirme süreci çok daha büyük bütçeler gerektiriyordu.
Bunun yanında NASA bu 'yeni keşif çağında' yalnız olmayacak.Artık özel şirketlerden de hizmet alacak. Elon Musk'ın SpaceX'i gibi firmalar uzay seyahatinin maliyetini düşürebilmek için önemli çalışmalara imza atıyor. SpaceX'in yeniden kullanılabilir roket alanındaki başarıları buna örnek verilebilir. Özel şirketlerin çalışmaları NASA'nın hem elini hem de cüzdanını rahatlatıyor.
'İSTENİLENİ YAPMAMIZ GEREKİYOR'
Beyaz Saray'ın bütçe teklifinin kamuoyuyla paylaşılmasınınardından açıklamalarda bulunan NASA Başkanı Jim Bridenstine "Yenilenen keşif çağı için oluşturduğumuz vizyon destekleniyor. Şimdi bizim de bizden istenileni yapmamız gerekiyor" dedi. NASA'ya verilecek 25.2 milyar dolarlık bütçenin yaklaşık yarısının Ay ve Mars'a gidiş projeleriiçin harcanılması öngörülüyor.
NASA söz konusu projelerin maliyetinin önümüzdeki 5 yılda toplam 71 milyar dolar olacağını açıkladı. NASA bütçesinin bu program sebebiyle önümüzdeki yıllarda artmaya devam etmesi bekleniyor. Analistler 2023'te yıllık bütçenin 28 milyar doları aşacağını tahmin ediyor.
Trump yönetiminin sunduğu 4.8 trilyon dolarlık bütçenin Kongre tarafından onaylanması gerekiyor. Onay süreci şimdiden yoğun pazarlıklara sahne olacağa benziyor. Ancak ABD'de Demokratlar da Cumhuriyetçiler de uzay çalışmalarını destekliyor. Dolayısıyla NASA'nın artan bütçesine bir itirazda bulunulması beklenmiyor.