Tarhun nedir? Ejder otu olarak bilinen tarhunun faydaları nelerdir?
Keskin kokusu ve lezzetli aroması ile özellikle Fransız mutfağının vazgeçilmez baharatı tarhun, ülkemizde ejder otu, dargun ve yeşil altın olarak biliniyor. Vitamin ve mineral açısından oldukça zengin olan tarhunun sağlık faydalarından bazılarını sizler için derledik. İşte, dünya mutfağının aranan bitkilerinden tarhunun faydaları...
Rus ve Fransız tarhunları en ünlüleridir. Rus tarhunu, Fransız tarhunundan daha iridir. Fransız ve dünyanın en seçkin mutfaklarında baharat olarak kullanılır. Ejder otu, dargun ve yeşil altın olarak da bilinen tarhunun anayurdu Sibirya'dır. Türkiye'de Ankara, Gaziantep, Urfa ve Erzurum’da yetiştirilmektedir.
Tarhun, protein, omega-3 ve omega-6 yağ asitleri, niasin, riboflavin, A vitamini ve C, kalsiyum, demir, potasyum, magnezyum ve manganez gibi çok miktarda yararlı besin ve mineral içerir.
TARHUN NEDİR?
Bilimsel adı Artemisia dracunculus olan tarhun otu, pek çok yararlı besin içeren aromatik bir bitkidir. Bileşikgiller familyasından, keskin ama hoş kokulu, dayanıklı çok yıllık çalımsı bitkidir. İnce bir gövde üzerinde bulunan yaprakları dar uzun, hafifçe sarkık ve parlak yeşildir. Yaprak altında bulunan yağ bezeleri biberimsi acı tadı olan güzel bir koku yayarlar.
TARHUNUN FAYDALARI
Tarihsel olarak tarhun bitkisi, tarhun yapraklarında bir uyuşma ajanı olan öjenolün varlığı sayesinde ağrı kesici, özellikle diş ağrısı için kullanılmıştır. Tarhunun faydalarından bazıları şunlardır:
Kanser hücrelerinin büyümesini önler
Tarhun yaprakları, vücuttaki serbest radikallerle savaşmaya yardım eden antioksidanlar açısından zengindir. Antioksidanlar, vücudun kanser gibi hastalıklarla savaşmasına yardımcı olur. Bu faktör sadece kanser hücresi büyümesini engellemez; Ayrıca vücudu diğer çeşitli ciddi hastalıklardan koruyacaktır.
Kalbinizi sağlıklı tutun
Tarhun yaprakları, böbreklerin, kalbin ve karaciğerin düzgün bir şekilde çalışması için gerekli olan yüksek miktarda potasyuma sahiptir. Tarhun yapraklarının ayrıca anti-enflamatuar özelliklere sahip olduğu bilinmektedir, bu da kalp damarlarını herhangi bir hasardan korur. İçerdiği potasyum sayesinde, yapraklar kalp kasılmasını düzenlemede yardımcı olur.
Diyabetik hastalarda kan şekeri düzeyinin korunması
Hastanın kan şekerini korumak için, tüketilen kaloriler vücut boyunca eşit olarak dağıtılmalıdır. Tarhun yaprakları, vücudun tüm organlarına dağıtmak için kaloriye yardımcı olan poli-fenolik bileşikler ve diyet lifleri açısından zengindir. Bu mekanizma, diyabet hastalarında kan şekeri düzeylerini düşürebilir.
Anemiyi önler
Tarhun yaprakları, hemoglobin içeren kırmızı kan hücreleri üretmek için önemli olan demir minerali içerir. Ayrıca, vücuttaki demiri emmeye yardımcı olan ve dolayısıyla anemi gibi kanla ilgili sorunları önlemek için kullanılabilecek zengin C vitamini içerir.
Bağırsak mukozasını korur
Tarhun da bağırsak mukozasının hasar gördüğü durumlarda yardımcı olur. Bu gibi durumlarda, tarhunda bulunan çinko, iç bağırsak duvarlarının onarımı sürecinde yardımcı olur.
Diş hekimliğinde
Tarhun, diş hekimliğinde, boşluklar, dişlerin gevşemesi ve diş etlerinin kırılganlığı gibi ağız problemlerini tedavi ederek anestezik ve antiseptik bir ajan olarak kullanılabilir. Tarhun yapraklarında, ağrı azaltıcı etki sağlayan bitkide uçucu bir yağ olan öjenol bulunur. Diş ağrısının bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek ağrıların azaltılmasına yardımcı olduğu kanıtlanmıştır. Tarhun yapraklarını çiğnemek diş ağrısını azaltmaya yardımcı olabilir. Bitkisel çay olarak içilmesi de aynı etkiyi verebilir.
Trombosit agregasyonunu önleyerek sağlıklı kan akışını teşvik eder
Tarhun ekstraktında bulunan bileşiklerin, trombosit agregasyonunu kan damarlarının duvarlarında engelleyerek, trombositlerin aktivasyonunu inhibe ettiğine inanılmaktadır. Bu da, küçük kalp ve beyin damarlarında pıhtı oluşumunu önlemeye yardımcı olur, kişiyi kalp krizinden korur. Bitkide bulunan demir hücresel solunum ve kan hücresi üretimi için gereklidir. Tarhunun dolaşım yararlarından biri, vücut boyunca sağlıklı bir kan akışını sağlamaya yardımcı olmasıdır. Vücuttaki oksijenin, besin maddelerinin ve antioksidanların dağılımını optimum seviyede tutmaya yardım eder.
İltihap belirtilerini azaltır
Taze tarhunun en yüksek antioksidan değerlerinden bazılarına sahip olduğu düşünülmektedir. Bu antioksidanlar, iltihap bölgesinde şişlik ve kızarıklık gibi belirgin iltihap semptomlarının azaltılmasında önemli rol oynarlar. Omega-3 yağ asidine de sahip olduğu için, bu özellik ayrıca bir anti-enflamatuar etki yaratmaya da yardımcı olur.
Sindirim fonksiyonlarını iyileştirir
Tarhun yaprakları sindirim toniği olarak kullanılabilir, çünkü karaciğeri safra salgılamaya teşvik ederler. Bu sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına katkı sağlar. İrritabl bağırsak sendromu, hazımsızlık ve mide rahatsızlığı gibi sindirim problemlerini önlemek için vücuda yardımcı olur. Ayrıca antioksidanlar olarak çalışan ve aynı zamanda metabolizmaya yardımcı olan folat, niasin, riboflavin, piridoksin vb. Gibi zengin bir C vitamini, A vitamini ve B kompleksi vitamin grubu kaynağıdır.
Bu bitki, mide için uyarıcı özellikler sergileyerek iştahı arttırır. Ayrıca, anoreksiya, hıçkırık, dispepsi ve şişkinlik semptomlarını hafifletmek için geleneksel bir ilaç olarak kullanılmıştır. Tarhun yapraklarında bulunan diyet lifi kabızlığı önlemeye yardımcı olur. Bu lif ayrıca, eğer vücuttan kolayca çıkarılabilmek için yiyecekleri sindirir. Tarhun yaprakları ayrıca vücuttaki su dengesinin korunmasında doğal bir diüretik yardım görevi görür.
Sağlıklı gözler
Gözlerimizi sağlıklı tutan A vitamini açısından zengindir. Bu vitamin görme keskinliğini artırmaya yardımcı olur ve gözlerin katarakt veya diğer dejeneratif göz hastalıklarından korunmasını sağlar.
Kadınlarda üreme sağlığını teşvik eder
Kadınların baskılanmış menstruasyonla başa çıkmalarına ve sağlıklı bir dişi üreme sistemini korumaya yardımcı olabilir. Daha önce bahsedildiği gibi, tarhundaki öjenol diş çürüğü için sadece bir çare değildir, aynı zamanda adet ağrılarını da büyük ölçüde azaltabilir. Bitki ayrıca kasları gevşetebilen magnezyum içerir. Tarhun, hamilelik veya emzirme döneminde kullanılmamalıdır.
Merkezi sinir sistemini iyileştirir
Tarhunda bulunan B6 vitamini, merkezi sinir sisteminde hayati bir rol oynar. Beyin ve bilişsel işlevi geliştirmeye ve demanstan korunmaya yardımcı olabilir. Tarhun, nöronları her türlü hasardan koruyarak nörolojik işleve yardımcı olan B12 vitamini içerir. Vitamin ayrıca uyuşma ve karıncalanma gibi nöropatik semptomların azaltılmasına da yardımcı olur. Yapraklar, kaygının giderilmesinde ve size iyi bir gece uykusu vermede yardımcı olabilecek bir yatıştırıcı etkiye sahiptir.