Sürrealizm nedir, temsilcileri kimler? Sürrealizm akımı özellikleri ve tarihi

Sürrealizm ya da gerçeküstücülük; 20. yüzyılın başında Fransa'da ortaya çıkan ve bilinçaltının, bilince olan üstünlüğünü savunan bir sanat ve edebiyat akımıdır. Aklın kurduğu egemenlikten sıyrılarak eser vermeyi doğru bulan ve üretim esnasında özgünlüğü değişmez bir kabul olarak göre sürrealizm akımı özellikleri nedir? Sürrealizm temsilcileri kimlerdir? Ayrıntılar içeriğimizin devamında…

Giriş: 14.03.2023 - 16:42 Güncelleme: 14.03.2023 - 16:42

Sigmund Freud’un psikanaliz yönteminin de ortaya çıkmasında etkili olduğu sürrealizm nedir? Bilinçaltında yer alan şeylerin yüzeye çıkartılması ve tüm düşüncesin akıl, mantık ve estetik kaygılardan uzaklaştırılması gerektiğini savunan sürrealizm örnekleri nelerdir? Sürrealizmin Türk temsilcileri kimlerdir? İşte, tüm detaylar…

Sürrealizm Nedir?

Sürrealizm ya da bir diğer adıyla gerçeküstücülük; aklın, her türlü gelenek ve alışkanlıkların denetiminden sıyrılarak, kabul gören gerçekle bağın kesilmesini ve bu gerçek yerine kişinin, kendince bir gerçek yaratma amacı gütmesini savunan bir sanat ve edebiyat akımıdır.

REKLAM

Sürrealizm; 20. yüzyılın başlarında, Freud’un psikanaliz yöntemi ve görüşlerinden etkilenen Andre Braton tarafından ortaya atılmıştır. Freud’un, ‘’İnsanların edindikleri alışkanlıklar ve arzular bilinçaltında toplanır ve tüm bunlar rüya halindeyken ortaya çıkarlar.’’ görüşünü edebiyata ve sanata uygulayan sürrealizm bu özelliği sebebiyle bilinçaltının bilince karşı olan üstünlüğünü savunmuştur.

Sürrealizm Özellikleri

1924 yılında Fransa’da ortaya çıkan ve oradan tüm dünyaya yayılan sürrealizm özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

Sürrealizme göre; sanattaki her türlü gerçek bilinçaltında yer almaktadır. Bu sebeple insan bilinçaltında yer alan tüm karanlık ve karmaşık sırlar sanatın ve edebiyatın konusu olmalıdır.
Sürrealistler; tüm sanat kurallarına, gelenek, görenek ve ahlaki değerlere karşı çıkmışlardır.
Eserler aklın denetiminde sıyrılarak üretilmelidir. Çünkü sürrealist yaklaşım; aklın bilinçaltının görünür olmasının önündeki en büyük engel olduğunu savunmaktadır.
Sürrealizmde mizah ve alay büyük bir önem taşımaktadır. Sürrealist sanatçılar yapıtlarında hayat, toplum, insan ve olaylar karşısında alaycı bir tavır takınırlar.
Sürrealizmin temek dayanak noktalarının başında rüya gelmektedir. Rüya kişinin iç dünyasına ulaşmasına imkân tanıması açısından büyük bir önem teşkil etmektedir.
Sürrealizmde sözcük seçimi, imla kuralları ve noktalama işaretlerine lüzum olmadığı kabul edilmiştir. Çünkü eser üzerinde kurulan böylesi bir denetim, bilinçaltının su yüzüne çıkmasına engel olacaktır.
Sürrealizm akıl hastalığı kavramına bir yakınlık duymuştur. Çünkü bir şekilde aklın baskılandığı bu durum sürrealistlere göre asıl benliğin ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır.
Çocukluk dönemi insanın en özgür olduğu dönem kabul edildiğinden, sürrealizmde çocukluğa duyulan bir özlem hâkimdir.