Süleyman Turan: 'Esas kızlar'ın hiç aşık olmadığı iyi insan

Süleyman Turan...

Belki de film afişlerinde adı hiç ilk sırada yazmadı.

Belki de hiç esas kızların aşık olduğu jön olmadı.

Bunları hiçbir zaman da sorun yapmadı.

Karakter oyuncusu olarak adını Türk sinemasına yazdırdı.

Süleyman Turan, 10 Eylül'de 82 yaşında geçirdiği kalp krizi nedeniyle aramızdan ayrıldı.

Süleyman Turan, 19 Kasım 1936'da İstanbul Kadıköy'de doğdu.

Sanata olan merakı ve yatkınlığı önceleri resim ve karikatür üzerineydi.

Haydarpaşa Lisesi'nde öğrenim gördüğü sıralarda halkevlerinde resim dersleri aldı.

1962'de İstanbul Üniversitesi'nde İngiliz Filolojisi üzerine öğrenim gördüğü sırada sık sık oyuncu arkadaşı Gürdal Onur'u Saim Alpago Tiyatrosu'nun kulisinde ziyaret ediyordu.

O gün Selim Naşit tiyatroya gelemeyince Gürdal Onur, 'Sen çık oyna. Oyunu o kadar çok izledin ki role hakimsin' dedi.

Sahneye çıkıp Selim Naşit'in rolünü oynayınca oyunculuktan büyük keyif alan Süleyman Turan, bir süre oyunculuğa devam ederek 'Harput'ta Bir Amerikalı'da başrol oynadı.

Askerlik görevi sırasında Kore Savaşı'ndan sonra bölgede görevli olan Türk birliğine gönüllü olarak katılıp Japonya'ya gitti.

Bir gün, Barış Gücü'nde yer alan çeşitli ülkelerin askerleri arasında bir yetenek yarışması düzenlendi.

Bu yarışmaya İngilizce bir piyesle katılan Türk askerleri birinci seçildi.

O askerlerin arasında Süleyman Turan da vardı.

Süleyman Turan, Tokyo'da bir film çekimine şahit oldu.

Brezilya - Japonya ortak yapımı olan o filmde figüran olarak rol almasıyla ilk kez kamera karşısına geçti.

Terhis olduktan sonra bir süre Uzak Doğu ve ABD'de yaşayan Süleyman Turan, Türkiye'ye döndükten sonra birkaç tiyatro oyununda rol alarak oyunculuğa geri döndü.

Dönemin sinemaya oyuncu kazandıran organizasyonlarından biri olan Ses Dergisi Sinema Yıldızı Yarışması'na katılarak ikinci seçildi.

O yarışmada erkeklerde Ediz Hun, kadınlarda ise Ajda Pekkan birinci oldu.

Süleyman Turan'ı ilk fark eden kişi ise Osman F. Seden oldu.

Türkan Şoray, Tamer Yiğit, Öztürk Serengil ve Hulusi Kentmen'in başrolleri paylaştığı 'Sayın Bayan', Süleyman Turan'ın ilk sinema filmi oldu.

Oyunculuğu kısa sürede Yeşilçam'da kabul gören Süleyman Turan, bir yandan ardı ardına filmler çekerken diğer yandan Akbaba Dergisi'nde ressam olarak çalışarak resimler yapıp karikatürler çizdi.

Daha sonra dönemin Akşam Gazetesi'nde çizgi roman çizmeye başlayan Süleyman Turan, bir süre Veliefendi Hipodromu'nda bilet satıcılığı da yaptı.

Yeşilçam filmlerinin baş erkek karakterin sadık dostu rollerinde, sevecen tiplemesiyle oldukça başarılı bir portre çizen Süleyman Turan, 1971'de yakın arkadaşı olan Yılmaz Güney'in 'Yarın Son Gündür'deki rolüyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 'En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu' dalında ödül kazandı. Ertesi yıl, aynı ödülü 'Güllü' ile alması Süleyman Turan'ı karakter oyuncusu olarak Türk sinemasının ana direklerinden biri haline getirdi.

1977'de 'Sevgili Dayım' ile senaristliğe de başlayan Süleyman Turan, Zeki Alasya ile Metin Akpınar'ın başrollerini paylaştığı 'Baş Belası' (1982) ve 'Dönme Dolap' (1983) adlı sinema filmlerinin senaryolarını da yazdı. Turan, 57 yıllık kariyerinde 171 sinema filmiyle 11 TV dizisinde rol aldı.

Hayranlarının Gözünde Süleyman Turan

* Pek fark edilmese de Türk sinemasında oldukça büyük yer kaplayan yıldızlardan biridir. Yüzüne bakınca güven duyulan bir şahsiyet olduğundan iyi rollerin adamı olarak yüzlerce farklı yıldızın yanında rol almıştır. Sevimlidir, değerini bilmemiz gereken kilometre taşlarındandır.

*Kemik rengi trençkot enternasyonal mecrada Humphrey Bogart ile özdeşleşmişse yerel düzlemde de kendisinin karşılığı Süleyman Turan'dır. 'Ben varım, kötüler bir şey yapamaz' mesajını vererek bir tür duygusal kalkan görevi yapmış başarılı oyuncumuz.

* Yerli film deyince benim aklıma bu ağabey gelir. Şugar bir ağabeydir, candır.

*40 yıllık İtalyan'dan daha çok İtalyanlara benzeyen sempatik ve karizmatik aktör. Yeşilçam yıldızı.

* Kallavi bir ağabeyimizdir. Kimseyi incitmemiş, kimseye yüksek perdeden seslenmemiştir.

*Sinemamızın en başarılı ikinci adamlarındandır, jönün sadık ve can arkadaşıdır.

* Özgür, uçarı, ele avuca sığmaz ve alaycıdır, hayatı pek ciddiye almayan bir tavrı vardır

* Kadınlar nedense pek aşık olmazlar Süleyman Turan'a. İyi bir arkadaş, güvenilir bir sırdaş olduğunu söylerler de giderler yine jöne aşık olurlar.

* Baştan kaybetmeyi kabullenmiş olduğu için pek içerlemez reddedilince, beklemeyi bilir, zaten derdi aşk meşk değildir.

* Alaycıdır, hayatı ciddiye almaz ama altın gibi bir kalbi ve fedakar bir yüreği vardır. Yeri geldi mi arkadaşı uğruna son nefesini verirken gülümseyecek kadar da kalenderdir. Büyük oyuncudur.

* Her ne kadar jön olmasa bile Yeşilçam'ın önde gelen karakter oyuncularındandır.

* 'Yan roldeki oyuncu için film izlenir mi?' sorusuna verilebilecek en güzel yanıttır. Rolü ister küçük ister büyük olsun fark etmez, aldığı dakikaları öyle bir oynar ki bazen film bittiğinde geriye bir tek o kalmıştır. Benim için Yeşilçam'ın pek çok başrol oyuncusundan daha değerlidir. Yeşilçam filmlerinin tekdüzeliği, çoğu zaman yan rollerdeki oyuncuların başarılı performansları ile aşıldığı düşünülürse, yıllar sonra bile samimiyetini kaybetmeden kendini izletebilen bu filmler için bu oyunculara çok şey borçluyuz. Keşke onlara hak ettikleri değeri verebilsek.

* Mahcup, utangaç bir hali vardır bu iyi yürekli güzel insanın... 'Aktörlük, utangaç insanın intikamıdır' demiştir. Çok da iyi oyuncudur.

*O güzel günlerden geriye kalan azıcık güzel insanlardan biri.

* Aktör kelimesinin hakkını veren kişi.

* Türk sinemasının bir türlü hakkını vermediği, başına bir şey gelmesi halinde uğruna gözyaşı dökeceğim nadir aktörlerden biridir.

Süleyman Turan, 2010'da Cem Yılmaz'ın 'Yahşi Batı'sında 'Şerif'i canlandırdı.

Cem Yılmaz, Süleyman Turan'ın kaybı hakkında "Mekânın cennet olsun Süleyman Abi! Türk sinema ve çizgi hayatında yıllarını veren ustamız Süleyman Turan'ın tüm sevenlerine başsağlığı dilerim" dedi.