Son dakika: ABD'den Türkiye'ye S-400 yaptırımı!

Yaptırım listesindeki kişilerin ABD'deki mal varlıklarının dondurulacağı ve vize kısıtlamaları getirileceği kaydedildi.

POMPEO'DAN İLK AÇIKLAMA

Konuyla ilgili bir açıklama yayınlayan ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, "Türkiye'yi S-400 problemini derhal çözmek için ABD ile koordinasyon halinde çalışmaya çağırıyorum. Türkiye, ABD için değerli bir müttefik ve önemli bir bölgesel güvenlik ortağı. Türkiye'nin S-400 pozisyonunun teşkil ettiği engeli ortadan kaldırarak, on yıllardır süren üretken savunma sanayi iş birliğimizi sürdürmek istiyoruz" ifadelerini kullandı.

Pompeo ayrıca Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Uyarılarımıza rağmen Türkiye, Rusya'dan S-400 sistemlerini satın aldı ve test etti. Bugün Türkiye'nin Savunma Sanayi Başkanlığı'na uygulanan yaptırımlar, ABD'nin CAATSA'yı tamamen uygulayacağını kanıtlıyor. Rus savunma sektörüyle alışverişler tolere edilmeyecek." ifadelerini kullandı.

CAATSA YAPTIRIMLARI NEDİR?

Uzun haliyle ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası anlamına gelen CAATSA, 2017'de ABD Kongresi tarafından onaylanmış ve bu yasa çerçevesinde Rusya, İran, Çin ve Kuzey Kore'ye yaptırımlar uygulanmıştı.

Başkan Trump'ın imzasıyla yürürlüğe giren yasa "Rusya Federasyonu’nun savunma ya da istihbarat sektörleriyle ya da bunlar adına çalışan kurum ve kişilerle önemli düzeyde alışverişte bulunan kişi ve kurumlara yaptırım uygulanmasını" öngörüyor.

Yasadaki bu madde Türkiye'ye S-400'ler nedeniyle yaptırım uygulanmasının yasal dayanağını oluşturuyor.

CAATSA YAPTIRIMLARI NASIL İŞLİYOR?

CAATSA'ya göre ABD Başkanı, yasada belirtilen 12 yaptırım maddesinden beşini uygulanması için seçiyor.

Yaptırımlar sadece yaptırıma neden olan konunun ortadan kalkmasının ardından ABD Başkanı tarafından iptal edilebiliyor.

Yasaya göre ABD Başkanı'nın içinden seçim yapacağı 12 maddelik yaptırımlar listesi şu şekilde:

* Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi,

* Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi,

* ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi,

* Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi,

* Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi,

* Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması,

* Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması,

* Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması,

* Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması,

* ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması,

* Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı,

* Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.

TRUMP İMZALAMAK ZORUNDA KALMIŞTI

ABD Başkanı Donald Trump, Kongre'nin baskısı üzerine CAATSA'yı Ağustos 2017'de imzalamak zorunda kaldı. Trump "anayasaya aykırı bazı içerikler" taşıdığını ve başkanın dış politikayı yönlendirme yetkisini Kongre'nin sınırladığını belirtmekle birlikte, ulusal birliği sağlama adına yasayı imzaladığını ifade etmişti.

Trump yasayı imzalamadan önce Rusya, ABD'nin bazı diplomatik mülklerine el koymuş ve Moskova'daki elçilik personelinde 755 kişilik bir azaltmaya gitmesi talimatı vermişti.

DAHA ÖNCE KİMLERE UYGULANDI?

Yasa ile Eylül 2018'de ise ilk kez Çin'in Merkezi Askeri Komisyonu'nun Cihaz Geliştirme Departmanı’na karşı CAATSA altında dolaylı yaptırım uygulandı.

CAATSA yasası sonrasında ilerleyen süreçte, Rusya’ya ait devlet borçları, Rus siyasetçilere ve oligarklara yönelik yeni yaptırımlar, enerji yatırımları ve uranyum ithalatına ilişkin kısıtlamalar yapılmasına da karar verildi. Ayrıca ABD yönetimi, Rus Askeri İstihbarat Servisinin (GRU) eski çalışanı Victor Alekseyevich Boyarkin'e halihazırda yaptırım listesinde bulunan Rus Oligark Oleg Deripaska adına faaliyet gösterdiği için yaptırım kararı aldı.